Görsel Ayder Yaylası'nda Açan Kedi Çiçeğini mi Gösteriyor?

→ Sosyal medyada geniş yayılım gösteren “kedi çiçeği” görseli yapay zeka araçları kullanılarak oluşturulmuş. Görsel, çiçeğin doğada var olduğuna inanan internet kullanıcılarına sahte tohum satışı yapmak için kullanılmış.

→Tohum satış ilanlarında çiçeğin cryptanthus bivittatus bitki familyasına ait olduğu öne sürülse de, gerçek cryptanthus bivittatus bitkisi tamamen farklı bir görünüme sahip.

Yapay zekanın giderek gelişim gösterdiği bu günlerde, bu teknolojinin her alana etki ettiği görülüyor. İnternet kullanıcıları bu teknolojiyi deneyimleyerek çeşitli alanlara entegre etmeye çalışıyor.Yapay zekanın günümüzde sanat ve tasarım alanında da sıkça kullanıldığını ve kullanıcıların yapay zeka ile yeni görseller ürettiğini görüyoruz. Bu görseller bazen doğal olandan ayırt edilemeyecek kadar gerçekçi üretilebilirken bazen de absürt tasvirleri ve fantastik unsurları barındırabiliyor. Yapay zeka ile üretilen görsellerin “üretilmiş” olduğu bilgisinin paylaşılmaması dijital mecralarda karşılaşılan önemli bir etik problem. Bazı internet kullanıcıları üretilmiş görselleri ve videoları, diğer kullanıcıları yanıltmak ya da etkileşim almak için kullanabiliyor. Bazı kullanıcılar ise görselin yapay zeka ile üretildiğini fark etmeden bu paylaşım zincirine katılabiliyor. Tıpkı sosyal medyada geniş yayılım gösteren “kedi çiçeği” görseli gibi.

Facebook platformunda 5 Mayıs 2024 tarihinde yapılan bir paylaşımda, Ayder Yaylası’nda yılda bir kez açan kedi çiçeğini gösterdiği iddia edilen bir görsel paylaşıldı. Görselde çiçekleri tüylü bir kedinin yüzüne benzeyen bir bitki yer alıyor. İlk bakıldığında görselin doğada bulunması mümkün olmayan bir çiçeği gösterdiği belli olsa da, paylaşımın altındaki etkileşimlere bakıldığında pek çok kullanıcının “kedi çiçeği”nin varlığına inandığı görülüyor. Görüntü tersine görsel arama araçları ile aratıldığında, bunun basit bir Facebook paylaşımından daha fazlası olduğu görülüyor.

Görsel birçok sosyal medya platformunda geniş yayılım göstermiş ve paylaşımlara gelen tepkilere bakılırsa pek çok kişi bu çiçeği doğada bulunan gerçek bir çiçek zannetmiş. Fakat görsel, tam olarak bu kullanıcıları tuzağına düşürmek için yapay zeka ile oluşturulmuş. Çünkü görselin amacı sosyal medyada etkileşim almak değil, çiçeğin gerçekliğine inanan internet kullanıcılarına “kedi çiçeği”nin tohumunu satmak. Görselin izi çevrimiçi ortamlarda sürüldüğünde, çeşitli sitelerde çiçeğin tohumunun aynı görsel ile satışa sunulduğu görülüyor.

İnternet sitesindeki satış ilanının altında çiçekle ilgili bazı açıklamalar yer alıyor. Bu açıklamaya göre kedi çiçeğinin “cryptanthus bivittatus” bitki ailesine ait olduğu iddia edilmiş. Söz konusu cryptanthus bivittatus bitkisi incelendiğinde, üçgen şeklinde ve pembe kırmızı ya da yeşil renkli yapraklara sahip bir bitki olduğu görülüyor. Bitkinin açan çiçekleri de görseldeki kedi çiçeği ile alakasız. 

İddiadaki görsel yapay zeka kontrol araçları ile incelendiğinde görselin yapay zeka araçları kullanılarak üretildiği sonucuna ulaşılıyor. Sahte tohum satış ilanlarında kullanılan görseller, iddiaya konu olan görsel ile sınırlı değil. Yapay zeka ile kedi yüzüne benzer şekilde üretilmiş pek çok çiçek görselini sahte tohum ilanlarında görmek mümkün. Yapay zeka ile oluşturulmuş görseller ile bitki dolandırıcılığı yapanların sayısı gün geçtikçe artıyor. Bu sebeple yurt dışında birçok haber sayfası, bu tür ilanlardaki görsellerin yapay zekayla oluşturulduğuyla ilgili haberler yayımlayarak internet kullanıcılarını uyarıyor.