İddia şöyle;

Bir X hesabı tarafından 26 Nisan 2024 tarihinde yapılan paylaşımda Yunan Pentapostagma Gazetesi’nin “Türkler için sorun olmayacaksa Lozan Antlaşmasını yok sayabiliriz. İzmir’i bize verin yeniden Smyrna yapalım.” dediği iddia edildi.

İddia YANLIŞ
→ Pentapostagma’da böyle bir haber veya yazı mevcut değil. Gazete yalnızca ABD’li Orta Doğu ve güvenlik uzmanı Michael Rubin’in analiz metnini haberleştirmiş.
→ Rubin’in cümlesi tam olarak “Erdoğan Lozan Antlaşmasını geçersiz mi kılmak istiyor? İyi, o zaman İzmir bir kez daha Smyrna olsun.” şeklinde.
→ Hem gazetede farklı haberlerde hem Rubin’in analizinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Lozan Antlaşmasının gözden geçirilmesinin gerekliliğini vurguladığı görülüyor.
Gazete ABD’li Uzman Michael Rubin’in Yazısını Haberleştirmiş
İddiayla ilgili olarak Pentapostagma Gazetesi’nin internet sitesine bakıldığında daha önce Türk-Yunan ilişkileri ve Lozan antlaşmasına dair bir çok habere ulaşılabiliyor. Örneğin gazete daha önce Ocak 2024’te, X platformunda Türkçe olarak yapılan ve Yunan milletvekili Profesör Angelos Syrigos’un Lozan Antlaşması’nı tartışmaya açtığını iddia eden paylaşımlarla ilgili bir haber yapmış. Konuyla ilgili başka haber kaynakları da göz önünde bulundurulduğunda, Syrigos’un Bulgaristan, Türkiye ve Yunanistan’ın sınırlarını belirleyen Lozan Antlaşmasının bazı maddelerinin “modasının geçtiğini” dile getirdiği görülüyor. Milletvekili olmasının yanı sıra uluslararası hukuk ve dış politika profesörü olan Syrigos bunun sebebi olarak Lozan’ın Osmanlı borçlarının ödenmesi, esir değişimi, Osmanlı’yla sözleşmesi olan firmalarla ilgili ne yapılacağı gibi maddeleri içermesini göstermiş. Bununla birlikte Pentapostagma yaptığı haberde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2017 yılında Yunanistan’a düzenlediği gezide Lozan Antlaşması’nın güncellenmesi gerektiği görüşünü bildirdiğine yer vermiş.
Söz konusu iddiayla ilgili Pentapostagma internet sitesine bakıldığındaysa ABD’li yazar ve güvenlik uzmanı Michael Rubin’in yazısının haberleştirildiği bir metne rastlanıyor. Dolayısıyla böyle bir yazı veya haber Pentapostagma’da yayınlamamış, gazete sadece bu yazıyı haberleştirmiş. Yazının tam haline Middle East Forum adlı internet sitesinden ulaşılabiliyor. Rubin yaptığı analizde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin sınırlarını düzenleme isteğinden ve Bulgaristan, Kıbrıs ve Yunanistan’ın belirli kısımlarında hak iddia edişinden bahsediyor. Rubin’e göre bu durum Türkiye’nin aleyhine de işleyebilir. Dolayısıyla iddiaya konu olan cümle tam olarak şu şekilde: “Erdoğan Lozan Antlaşmasını geçersiz mi kılmak istiyor? İyi, o zaman İzmir bir kez daha Smyrna olsun.” 

Sonuç olarak;

Yunan Pentapostagma Gazetesi’nin “Türkler için sorun olmayacaksa Lozan Antlaşmasını yok sayabiliriz. İzmir’i bize verin yeniden Smyrna yapalım.” dediği iddiası yanlış.