Video Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın ABD’ye Şeytan Dediğini mi Gösteriyor?
İddia şöyle;

Bir Instagram hesabı tarafından 12 Kasım 2024 tarihinde paylaşılan videoda, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın ABD’ye şeytan dediği iddia edildi.

Instagram platformunda paylaşılan bu iddia 5 bin beğeniye ulaşırken, söz konusu video aynı iddia ile farklı <a href="https://x.com/halimgencoglu/status/1802941467075235982">sosyal </a><a href="https://x.com/Hayalet_Adam2/status/1856372252226273514">medya </a><a href="https://x.com/MusSKilic/status/1783465732325454301">platformlarında</a> da<a href="https://x.com/MediaMuhtari/status/1783518110886101026"> paylaşıldı.</a>

İddia YANLIŞ
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı basın toplantısındaki sözlerinin bağlamı eksik verilerek yanlış yönlendirme yapılmış.&nbsp;
Rama’nın ilgili açıklamasında 1990 öncesi Arnavutluk rejimin ABD, Sovyetler Birliği ve İsrail’i üç şeytan olarak görmesine atıfta bulunuyor.
Edi Rama’nın Sözleri 1990 Öncesi Arnavutluk Rejimi ile İlgili  
Politikacıların açıklamalarının bağlamından koparılarak sosyal medyada paylaşılması sosyal medya platformlarında kullanılan en yaygın manipülasyon yöntemlerinde biri. Bu tür paylaşımlar, genellikle orijinal ifadelerin anlamını çarpıtarak, izleyicilerin yanlış anlamalarına veya belirli bir algıya yönlendirilmelerine neden oluyor. Bunları paylaşan hesaplar özellikle kısa süreli videolar veya tek bir cümle üzerinden yapılan kesitler kullanarak bağlamı olan karmaşık meseleleri basitleştirilmiş ve taraflı bir şekilde sunuyor. Söz konusu iddia da kanıt olarak Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in düzenlediği basın toplantısında Rama’nın açıklamasının bir kesitini göstermiş. 
Söz konusu video ile ilgili anahtar kelimeleri kullanarak yaptığımız kısa bir internet araştırmasıyla Edi Rama ile ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın 16 Şubat 2024 tarihinde başkent Tiran’da düzenlenen ortak basın toplantısına Amerika Dışişleri Bakanlığı resmi Youtube sayfasından ulaşmak mümkün. 
Video Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın ABD’ye Şeytan Dediğini mi Gösteriyor?

Video detaylı incelendiğinde Rama’nın sadece ABD değil Sovyetler Birliği ve İsrail hakkında da “şeytan” kelimesini kullandığı kesite videonun 50.33 dakikasında bulmak mümkün. 
Rama bu kesitte şu cümleyi kuruyor: 
“Öte yandan, rejimimiz üç büyük şeytana -ABD, Sovyetler Birliği ve İsrail- şiddetle karşıydı.”
Rama’nın kurduğu bu cümlenin bağlamı hakkında bilgi edinmek için videoyu biraz geri sarmak gerekiyor. Aslında Arnavutluk Başbakanı bu cümleyi kurarken bir muhabirin sorusunu yanıtladığı anlaşılıyor. Sorulan soru (46.03) ise şu şekilde:
“Arnavutluk Filistin'i 1988 yılında tanımıştı. Başbakan Netanyahu'nun ofisi bugün erken saatlerde yaptığı açıklamada Filistin halkı için “hediyelerden” bahsetmenin zamanı olmadığını söyledi. Mevcut İsrail Hükümeti ile iki devletli bir çözümün hala mümkün olduğunu düşünüyor musunuz ve siz ve ABD bunun nasıl başarılabileceğini düşünüyorsunuz?”
Bu soruya önce Dışişleri Bakanı Blinken cevap veriyor daha sonra ise Rama bu soruyu (49.38) şöyle cevaplıyor: 
“Benim naçizane görüşüme göre bu, elde edilebilecek en zor şey. Sorunuzun cevabı açık: evet, Arnavutluk Filistin'i uzun zaman önce tanıdı. Size biraz arka plan bilgisi vermek gerekirse, Arnavutluk komünist bir diktatörlüktü ve diktatörümüz Filistin Kurtuluş Örgütü FKÖ'nün ve Yaser Arafat'ın en yakın dostlarından ve müttefiklerinden biriydi. Öte yandan, rejimimiz üç büyük şeytana - Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği ve İsrail'e, yani Amerikan emperyalizmine, Sovyet sosyal emperyalizmine ve Yahudi Siyonizmine şiddetle karşıydı. Öte yandan bu ülke, Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra öncesine kıyasla daha fazla Yahudi'ye sahip olan tek ülkedir ve Yahudilerin kaçmak yerine korunmak için geldikleri tek ülkedir.  Ve Yad Vashem'de çok iyi gösterildiği gibi, Nazilerin tek bir Yahudi'yi bile ele geçirmeyi başaramadığı bir ülkedir. Arka plan budur.”
Başbakanın cevabından açıkça görüldüğü gibi iddiadaki cümle muhabirin sorusununa yönelik bir arka plan bilgisi vermek amacıyla kurulmuş. Arnavutluk’un güncel politik tutumunundan bahsetmediği gibi Rama’nın basın toplantısında ABD’ye şeytan dediğini de göstermiyor. 
1990 öncesinde Arnavutluk 1946’da ilan edilen Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti adında sosyalist bir cumhuriyetti. Arnavutluk Emek Partisi Genel Sekreteri Enver Hoca da 1985’teki ölümüne kadar Arnavutluk’un başında kaldı. Enver Hoca bu dönemde katı Stalinist ideoloji ve dış politika stratejisi izledi. 1950’lerin sonlarında, Sovyetler Birliği’nin destalinizasyon politikalarına karşı çıkan Hoca, Moskova ile ilişkileri kopardı. Bu süreçte, Batı bloğunun lideri olan ABD’ye karşı da sert bir duruş sergilenmekteydi. Ayrıca, Arnavutluk, İsrail’in Orta Doğu’daki politikalarını emperyalist olarak nitelendirerek, Filistin davasına destek verdi ve İsrail ile diplomatik ilişkiler kurmadı. Rama da soruyu cevaplarken bu döneme atıfta bulunuyor. 
Bu iddia farklı doğrulama kuruluşları tarafından da incelenmişti. 

Sonuç olarak;

Videonun Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın ABD’ye şeytan dediğini gösterdiği iddiası yanlış.