Doğruluk Kontrolleri
2'
Donald Trump'ın Orta Doğu Hakkındaki Açıklamaları Güncel mi?
GüvenlikPolitika
İlk yayın :
11 Şubat 2025
Yazar:
Resul Kunt
İddia şöyle;
Bir Facebook hesabı tarafından 19 Ocak 2025 tarihinde paylaşılan gönderide ABD Başkanı Trump’ın; “Türkiye çok büyük bir millet, 4-5 milyon askerleri var, Sn. Erdoğan İsrail’e çok öfkeli ve bu İsrail için hiç iyi değil, Türkleri kenarda dışarıda tutmanız gerekir, biri gelmeye başlarsa diğerleri de gelir ve kendinizi dünya savaşında bulursunuz” açıklamalarında bulunduğu iddia edildi.
Gönderi 2 binden fazla beğeni almış.
İddia KISMEN YANLIŞ
Donald Trump iddiadakine benzer açıklamaları Kasım 2023’te Meksika merkezli NMás medya kuruluşu ile yaptığı bir röportajda yapmış. Yani, açıklamalar eski tarihli.
İddiada Trump’ın birçok ülkeyi barındıran sözleri Türkiye’ye yönelik özel bir mesajmış gibi çarpıtılmış.
Röportajın ilgili kısmında Trump, Orta Doğu’da barışın sağlanmasıyla ilgili bir soruya cevap veriyor. Soruya yanıtında Türkiye özelinde bir şey söylemiyor. Sadece bir barışın sağlanmasında bazı ülkelerin dışarıda tutmak istediğini ve bu ülkelerden bazılarının büyük ve 4-5 milyon askeri olduğunu söylemiş. Bu cümlelerin ardından da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsrail ile ilgili öfkeli açıklamalar yaptığını ve bunun genel olarak kötü olduğunu eklemiş.
Eski Tarihli Açıklamalar Çarpıtılmış
Geçtiğimiz Kasım ayında gerçekleşen ABD başkanlık seçimlerinde, Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump, tarihi bir geri dönüş yaparak ikinci kez başkanlık yarışını kazandı. Başkanlık koltuğuna oturmasının ardından Grönland, Kanada ve Panama Kanalı üzerinde hak iddialarında bulunurken, Ukrayna-Rusya savaşı ve İsrail-Hamas savaşını bitireceğine dair açıklamalar yaptı. Ancak, Trump’ın bu çıkışları küresel güvenlik tartışmalarına yeni boyutlar kazandırırken, bazı açıklamaları bağlamından koparılarak yanlış bilginin yayılmasına da neden olabiliyor.
19 Ocak 2025 tarihinde Facebook platformunda dolaşıma giren bir iddiada ABD Başkanı Trump’ın söylediği iddia edilen cümleler ise şunlar:
Türkiye çok büyük bir millet. 4-5 milyon askerleri var.
Sn. Erdoğan, İsrail'e çok öfkeli ve bu İsrail için hiç ama hiç iyi değil. Türkleri dışarda, kenarda tutmanız gerekir.
Bir gelmeye başlarlarsa diğerleri de gelir, kendinizi dünya savaşında bulursunuz.
İddiaya konu olan cümleler arama motorlarında tarandığında, açıklamaların sosyal medya paylaşımlarının yanı sıra bir haber sitesinde de yer aldığı görülüyor. Sitedeki haberde, iddiada geçen açıklamalar paylaşılırken, ayrıca Trump’ın yer aldığı bir röportajdan alınan bir video kesitine de yer veriliyor.
Video kesitten alınan ekran görüntüleri kullanılarak yapılan tersine görsel arama sonucunda, Meksika merkezli medya kuruluşu Univision News’in Trump ile yaptığı bir röportaj tespit ediliyor. Univision News’in NMás kanalı, röportajın tamamını YouTube’da paylaşmış olup, iddiaya konu olan videoya buradan ulaşılabiliyor.
10 Kasım 2023’te yayımlanan videonun 26. dakikasında, Trump’a “ABD müdahalesi olmadan Orta Doğu’da barış olabileceğini düşünüyor musunuz?” sorusu yöneltiliyor. Trump’ın bu soruya verdiği yanıt ise şu şekilde:
Eh, sonunda barış olacak, çünkü bir kazanan ve bir kaybeden olacak. Yani bu barış, biliyorsunuz, işlerin böyle yürüdüğünü. Görmek çok ilginç olacak. Bazı ülkeleri dışarıda tutmak istiyoruz. Çok büyük uluslar var, büyük biliyorsunuz, bu ulusların bazılarının 4 milyon, 5 milyon askeri var. Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen gün konuştu ve İsrail'e karşı çok öfkeli olduğunu söyledi. İyi değil. İyi değil. Onları dışarıda tutmak mı istiyorsunuz? Onları kenarda tutmak istiyorsunuz. Biliyorsunuz, insanlar gelmeye başladığında, aniden bir sürü başka insan geliyor ve sonunda bir dünya savaşına giriyorsunuz. Yine de söylemeliyim ki, bu benim başıma asla gelmeyecek bir şeydi. Başkan olsaydım, Trump yönetimi olsaydı, bunun gerçekleşmesi imkansızdı. Aslında İran'la iyi geçiniyorduk. İran'la bir anlaşma yapmış olurduk. Ve şu anda yaptıklarını yapmak için fonları yoktu. Şimdi çok fazla fonları var, 6 milyar dolar değil. Biliyorsunuz, beş rehine verdiler ve beş rehine. Kulağa hoş geliyor. Ama ayrıca 6 milyar dolara erişim sağladılar. Bu çok fazla. Ama bu petrol parasıyla karşılaştırıldığında devede kulak çünkü biz bunu böyle yaptık.
Röportajın detaylı incelenmesi, Trump’ın “4-5 milyon askeri var” ifadesiyle Türkiye’yi değil, Orta Doğu’da barışın sağlanması için dışarıda tuttuğu ülkelerden bazılarını kastettiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, röportajın akışı incelendiğinde, “Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen gün konuştu ve İsrail’e karşı çok öfkeli olduğunu söyledi. İyi değil. İyi değil.” ifadesinde Trump’ın, “iyi olmayan” durumu İsrail için değil, kendi Orta Doğu’daki barışı sağlama planı açısından dile getirdiği anlaşılıyor.
Bunun yanı sıra, “Onları kenarda tutmak istiyorsunuz” ve “…insanlar gelmeye başladığında, aniden bir sürü başka insan geliyor ve sonunda bir dünya savaşına giriyorsunuz.” açıklamaları da yalnızca Türkiye’yi değil, bölgede etkili olan Rusya ve İran’ı da kapsayan bir çerçevede söylendiğini gösteriyor. Bu bağlamda, Trump’ın sözlerinin Türkiye’ye yönelik özel bir mesajmış gibi çarpıtıldığı rahatlıkla söylenebilir.
Sonuç olarak;
Donald Trump'ın Orta Doğu hakkındaki açıklamalarının güncel olduğu iddiası kısmen yanlış.
İLGİNİ ÇEKEBİLİR
