AİHM’e başvuru sayısı açısından Türkiye 2.likten 4.lüğe gerilemiştir
AİHM'e Yapılan Başvurular
Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni başbakanı Ahmet Davutoğlu tarafından 1 Eylül 2014 tarihinde TBMM’de okunan 62. Hükümet programında, Türkiye’nin AİHM’e başvuru sayısı açısından 2’inci sıradan 4’üncü sıraya gerilediği iddia edilmiştir.
AİHM web sitesinden erişilen verilere göre 2013 yılı itibariyle Türkiye’den mahkemeye giden başvuru sayısı toplam başvuruların %11’i olmuştur. Bu rakamla Türkiye, Rusya (%16.8), İtalya (%14.4), Ukrayna (%13.3) ve Sırbistan (%11.3)’ın gerisinde, 5.sıradadır. Bu açıdan bakıldığında iddiada belirtildiği gibi Türkiye’nin başvuru sayısı açısından gerilediği görülebilir.
Ancak AİHM’e başvuru sayısındaki düşüşün asıl sebebi 12 Eylül 2010 referandumu ile kabul edilen ve 23 Eylül 2012’de yürürlüğe gire Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkıdır. Bilindiği üzere, AİHM’e başvurabilmek için öncelikle iç hukuk yollarını tüketmiş olmak gerekmektedir. Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkının tanınmasıyla beraber iç hukuk yollarında başvurulacak bir adım daha oluşmuştur. Bu da AİHM’e yapılan başvuru sayısında düşüşe yol açmış olabilir. Nitekim Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı da AİHM’e giden davaların sayısını azaltmak amacıyla tanınmıştır.
Dolayısıyla iddianın ima ettiği gibi insan hakları karnesindeki iyileşmeden dolayı başvuru sayısında bir azalma olduğunu söylemek güçtür. Hatta, 1985-2013 yılları arasında verilen insan hakları ihlal kararlarına bakıldığında Türkiye’nin 2,639 ihlal kararı ile 1’inci sırada olduğu görülebilir. Bu verilere bakıldığında iddianın yanıltma içerdiği söylenebilir.
Sonuç olarak iddiada büyük oranda doğruluk payı yoktur.