Bu dönemde Türkiye’nin Avrupa’ya yüzde 57 olan ihracatı yüzde 37’ye düştü, etrafındaki ülkelerle ihracatı yüzden 8’den yüzde 33’e yükseldi
Türkiye'nin İhracat Rotasının ve Yüzdelerinin Değişimi
T.C. Cumhurbaşkanı Ahmet Davutoğlu, Filipinler’e yaptığı ziyarette Türkiye’nin dış ticaretine ilişkin çeşitli açıklamalar yaptı. Davutoğlu konuşmasında, Türkiye’nin Avrupa’ya yaptığı ihracatın kriz dönemi olan 2007 sonrasında azaldığını, fakat aynı dönemde Türkiye’nin etrafındaki ülkelere yaptığı ihracatınsa arttığını iddia etti.
Davutoğlu’nun iddiasında vurguladığı konu, kriz sebebiyle daralmaya giden Avrupa ekonomisi sebebiyle Türkiye’nin ihracatının azaldığı ve bu sebeple etrafındaki ülkelere (bizim anladığımız kadarıyla, komşu ülkelere) yönelen Türkiye’nin bu alandaki ihracatını arttırdığı idi. Bu iddiayı incelemek için TÜİK ve Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerinden faydalanacağız. Ayrıca Davutoğlu’nun ‘Avrupa’ olarak referans verdiği ülke grubunu da AB ülkeleri olarak araştıracağız.
Davutoğlu’nun iddiasında belirlediği zaman aralığı 2007 ve sonrası döneme tekabül ediyor. Bu sebeple biz de TÜİK’in sağladığı dış ticaret verilerine bakıp, 2006 ve sonrasını inceleyeceğiz. TÜİK’in sağladığı veriler 2014 yılının Ekim ayına kadar. Ekim ayının verilerini de Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin aylık olarak yayınladığı ihracat verilerinden derleyeceğiz. Türkiye’nin AB ülkelerine yaptığı ihracat miktarını ve toplam ihracat içindeki payını gösteren tabloyu aşağıda görebilirsiniz (Değerler bin $ şeklindedir).
Türkiye'nin AB Ülkelerine İhracatında En Düşük Seviye %39 ile 2012 Yılına Ait
Tablodan da anlaşılacağı üzere, 2007’den 2008’e geçilirken Türkiye’nin AB ülkelerine yaptığı ihracatın oranında bir düşüş söz konusu. Dahası 2008 öncesi genellikle yüzde 50’nin üzerinde seyreden ihracat oranı bugün de dahil eski ivmesini yakalayabilmiş gibi görünüyor. En düşük nokta ise 2012 yılında yüzde 39 ile belirginleşiyor.
Davutoğlu’nun iddiasının ikinci kısmı ise komşu ülkeler olarak adlandırdığı, bizim Kuzey Afrika ve Orta ve Yakın Doğu olarak araştırdığımız, ülkeler ile ilgili. Davutoğlu, kriz döneminde Türkiye’nin yüzünü bu ülkelere döndüğünü ve bu ülkelerle olan ihracatın yüzde 8’den yüzde 33’e yükseldiğini iddia ediyor.
Yine TÜİK ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nden derlediğimiz verilere bakıldığında, Türkiye’nin söz konusu ülkelere yaptığı ihracatta belirgin bir artış söz konusu. Aşağıdaki tabloda aynı dönemde Kuzey Afrika, Yakın ve Orta Doğu’ya yapılan ihracat rakamlarını ve oranlarını görebilirsiniz.
Komşu ülkelere yapılan ihracat oranlarında da 2008 itibariyle bir yükselme trendi (2011 ve 2013’deki düşüşler haricinde) görülüyor. Özellikle 2012 yılında ani bir yükseliş olduğunu söyleyebiliriz.
Komşu Ülkelerle Yapılan İhracat Ciddi Bir İvme Kazanmış
Verilerden görüldüğü kadarıyla AB’ye yapılan ihracat kriz öncesi yüzde 57 civarındayken, krizden etkilenerek düşüş trendine girmiş ancak Davutoğlu’nun iddiasındaki gibi yüzde 37 seviyesini görmemiş. Komşu ülkelere yapılan ihracata bakıldığındaysa, Davutoğlu’nun iddiasındaki gibi yüzde 33 seviyesine geldiği görülüyor. Ancak Davutoğlu’nun bahsettiği gibi yüzde 8’den mi geldiğini bilemiyoruz zira Başbakan’ın hangi döneme referansla böyle bir iddiada bulunduğu net değil.
Sonuç olarak Başbakan Davutoğlu’nun iddiasında kayda değer ölçüde doğruluk payı vardır diyebiliriz.