Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski'nin Eşinin Bugatti Marka Lüks Bir Otomobil Satın Aldığı İddiası Doğru mu?
Yazar:
Gül Hür
Gül Hür
İddia şöyle;

Bir Instagram hesabı tarafından 2 Temmuz 2024’te yapılan bir paylaşımda, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin eşi Olena Zelenska’nın 4.4 milyon avro değerinde Bugatti marka lüks bir otomobil satın aldığı iddia edildi

İlgili iddia dünyada geniş çapta yankı buldu ve <a href="https://edition.cnn.com/2024/07/02/europe/deepfake-video-zelensky-wife-intl-latam/index.html">çeşitli</a> <a href="https://www.voanews.com/a/fact-check-fact-check-did-ukraine-s-first-lady-purchase-4-8-million-bugatti-supercar-/7684043.html">medya</a> <a href="https://www.bbc.com/news/articles/c72ver6172do">kuruluşları</a> ile <a href="https://x.com/aussiecossack/status/1807774973047758873">sosyal</a> <a href="https://x.com/medyanin51tonu/status/1807908871496994819">medya</a> platformlarında hızla yayıldı.

İddia YANLIŞ

→ İddiada sahte bir fatura ve yapay zeka (AI) tarafından üretilmiş bir video kullanılmış. 
→ Faturada "Neuily-sur-Seine, Paris" gibi yanlış bir adres kullanılmış. Ayrıca önemli yasal detaylar eksik ve grafikler eski ve tutarsız. Bu detaylar faturanın sahte olduğunu gösteriyor.
→ Bugatti şirketi de bu iddiaları yalanlayarak böyle bir satışın gerçekleştirilmediğini açıklamış ve sahtecilik ve iftira suçlarından yasal işlem başlatmış.
İddiada Yer Alan Bugatti Faturası ve Video Sahte
1 Temmuz 2024’te, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin eşi Olena Zelenska'nın 4.4 milyon avro değerinde Bugatti marka lüks bir otomobil aldığı iddiası, sosyal medyada hızla yayıldı. Ukrayna savaş halindeyken Zelenska’nın lüks bir araba satın aldığı söylentisi birçok kullanıcı tarafından paylaşıldı. Ayrıca, Rusya'nın Ukrayna'ya açtığı savaşın başlangıcından bu yana Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve eşi Olena, yolsuzluk olaylarına karıştıkları iddiasıyla basında sıklıkla yer almıştı. Bu durum da ilgili haberin daha hızlı yayılmasına yol açtı. 
Gönderide yer alan iddia, ilk olarak Rusya devlet haber ajansı RIA Novosti tarafından paylaşılmış. Haber, sahte bir fatura ve AI tarafından üretilmiş bir video kaynak gösterilerek yayımlanmış.
RIA Novosti isimli haber sitesinde yayımlanan haber

RIA Novosti isimli haber sitesinde yayımlanan haber

Öncelikle iddiada yer alan faturaya göz atmakta fayda var. Sosyal medyada yayılan Bugatti faturasının sahte olduğu kısa sürede açığa çıktı. Faturada "Neuily-sur-Seine, Paris" adresi yer alırken, bu adres gerçekte bulunmuyor. Ayrıca fatura, yasal detaylar gibi önemli bilgileri de içermiyor. Örneğin, faturada para birimi belirtilmemiş ve şirketin KDV numarası gibi ticari bilgileri eksik. Ayrıca, faturada kullanılan grafikler ve yazı tipi de eski ve tutarsız. Bugatti konuyla ilgili resmi bir açıklama da yayımladı. Bugatti'nin pazarlama ve iletişim başkanı Nicole Auger, şirketin böyle bir satış gerçekleştirmediğini ve Olena Zelenska'nın müşterileri olmadığını ifade etmiş.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski'nin Eşinin Bugatti Marka Lüks Bir Otomobil Satın Aldığı İddiası Doğru mu?

İddialarda yer alan diğer bir kaynak da Jacques Bertin adındaki bir Bugatti çalışanı olduğu belirtilen birinin yayımladığı iddia edilen video. CNN'e konuşan analistler videonun kesikler ve garip ağız hareketleri gibi derin bir sahteciliğin işaretlerini taşıdığı, yani videonun yapay zeka (AI) teknolojisi kullanılarak oluşturulduğu açıklamasında bulunmuş. Video biraz dikkatli incelendiği zaman, konuşan kişinin ağız hareketlerinde bir yapaylık olduğu kolayca anlaşılabiliyor. Ayrıca video, Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi'ne bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi tarafından da sosyal medyada çürütülmüş. Son olarak Bugatti Paris de yaptığı resmi açıklamada, Car Lovers Group'a bağlı Autofficina Parigi tarafından işletilen Bugatti Paris bayisinin, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve eşi Olena Zelenska'ya araç sattığını iddia eden videonun, bu işlemin ve faturanın sahte olduğunu belirterek, sahtecilik ve iftira suçlarından yasal işlem başlattığını duyurmuş.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski'nin Eşinin Bugatti Marka Lüks Bir Otomobil Satın Aldığı İddiası Doğru mu?

Son olarak konu ile ilgili USA Today, PolitiFact ve Full Fact gibi International Fact-checking Network (IFCN) üyesi kuruluşlar da makaleler yayımlayıp faturanın ve videonun sahte olduğunu açıkladılar. 

Sonuç olarak;

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin eşi Olena Zelenska'nın 4.4 milyon avro değerinde Bugatti marka lüks bir otomobil satın aldığı iddiası yanlış.