Yazar:
Gül Hür
Gül Hür
Katkıda Bulunanlar:
Koray Kaplıca
Koray Kaplıca
İddia şöyle;

Bir Instagram hesabının 12 Eylül 2023 tarihinde yaptığı paylaşımda 830 Suriyeli öğretmenin atamasının yapıldığı iddia edildi.

2011 yılında başlayan Suriye İç Savaşı’nın ardından savaştan kaçan Suriyeliler dünyanın çeşitli ülkelerine zorunlu olarak göç ediyor. Türkiye’de ise kayıt altına alınmış geçici koruma statüsündeki Suriyeli sayısı 3,5 milyona yaklaşmış durumda. Türkiye siyasetinin her dönem kritik konularının başında gelen Suriyeli göçmenlerle ilgili yanlış haberler uzun yıllardır dolaşımda. Bu iddiaların başını Suriyelilere maaş ve burs ödemesi başlığı çekerken yanlış haberlerin genel temasının Suriyelilere, Türkiye vatandaşlarına tanınmayan bazı imtiyazların tanındığı yönünde olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Suriyelilerle ilgili dolaşımdaki yanlış bilgileri Doğruluk Payı olarak biz de uzun yıllardır radarımıza alıp çeşitli analizler yayımladık.
Bu analizde ele aldığımız iddia ise aslında ilk kez dile getirilen bir iddia değil. İddialar, 5 Aralık 2019 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi Adana Milletvekili Orhan Sümer’in kişisel X hesabından Milli Eğitim Bakanlığı’nın Suriye’den gelen çok sayıda kişiyi öğretmen olarak okullarda görevlendirmeye başladığı iddiasını içeren bir tweet atmasıyla başladı. Orhan Sümer’in konuyla ilgili meclis konuşmasının  ardından bazı medya kanalları da iddiayı destekleyen haberler yayınladı. Bu tarihten itibaren sosyal medyada dönem dönem benzer iddialar dolaşıma girmeye devam ediyor.

İddia YANLIŞ

→ Milli Eğitim Bakanlığı 19 Aralık 2019 tarihinde yaptığı basın açıklamasında iddiaları reddetti.
→ Suriyeli gönüllü eğitmenler, PIKTES isimli bir proje kapsamında Suriyeli çocukların okula uyum sürecine destek olmaları için bazı alanlarda geçici süre görev yapmış.
→ Suriyeli eğitmenlerin ödemeleri UNICEF tarafından yapılmış.

Milli Eğitim Bakanlığı Suriyeli Öğretmen Ataması Yapılmadığını Açıkladı

Medya kanalları ve sosyal medya mecralarında dolaşan haberlerin ardından Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) 19 Aralık 2019 tarihinde konu ile ilgili bir basın açıklaması yaparak MEB’e bağlı eğitim öğretim kurumlarında öğretmen istihdamına ilişkin koşulların ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenmesi nedeniyle söz konusu haberlerin gerçeği yansıtmadığı açıklamasında bulunmuş:
Okullara öğretmen olarak atandığı ileri sürülen kişiler daha önce Geçici Eğitim Merkezlerinde görev yapmakta olan Suriyeli gönüllü eğiticilerdir. Söz konusu kişiler eğitici eğitimi sürecinin ardından sınava girerek sertifika almaya hak kazanan kişiler arasından belirlenmiştir. Bu kişiler "Suriyeli Gönüllü Eğitici Taahhütnamesi" kapsamında Suriyeli çocukların okula uyum sürecine destek olmak üzere sınıf dışı etkinlikler, saha çalışmaları, tercümanlık, aile bilgilendirme faaliyetleri gibi belirlenen alanlarda geçici süreyle görev almaktadırlar.
 Suriyeli gönüllü eğiticilerin öğretmen kadrosunda yer alması mümkün değildir. Söz konusu gönüllü eğiticilerin teşvik ücreti ödemeleri anlaşmalar kapsamında UNICEF tarafından yapılmaktadır.
İddialara konu olan 830 öğretmen ise Suriyeli çocukların okula uyum sürecine destek olmaları için bazı alanlarda geçici süre görev yapan ve teşvik ücreti ödemeleri UNICEF tarafından yapılan kişilerdir.

MEB’in Basın Açıklamasında Belirttiği Proje: PIKTES

3 Eylül 2016’da 300 milyon avroluk bir bütçeyle Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi (Promoting Integration of Syrian Kids into the Education System: PIKTES) adlı bir projeye başlanmış. Eylül 2022 tarihli proje raporuna göre, PIKTES’in birinci fazı 2018’de tamamlanmış, ikinci faz ise Aralık 2018’de 400 milyon avroluk bir bütçeyle üç yıllık bir proje olarak hayata geçirilmiş.
Amacı yabancı çocukların, Türkiye'deki eğitime erişimlerine ve sosyal uyumlarına katkı sağlamak olan proje, bu kapsamda yabancı nüfus yoğunluğu yüksek 29 proje ilinde yabancı çocuklar için örgün eğitim sisteminde kayıt, okula devamlılık ve bir üst kademeye geçişi arttırma amaçlarında Milli Eğitim Bakanlığının çabalarını desteklemeyi amaçlıyor. Proje raporuna göre, proje kapsamında programın başladığı 2018 yılından bu yana 63.725 Suriyeli çocukla irtibata geçilmiş ve Haziran 2021 itibariyle bunların 29.037’si programa kaydolmuş.
Türkiye’de yaşayan ve devlet okullarında görevlendirilen Suriyeli öğretmenlerin yaşadığı sorunlarla ilgili yayımlanan akademik bir makalede bu şekilde çalışan öğretmenlere dair şöyle bir açıklamada bulunulmuş:
Geçici Eğitim Merkezlerinin (GEM) kapatılmasıyla, Suriye’deki üniversitelerden lisans derecesinden mezun olan Suriyeli öğretmenler UNICEF’in desteği ile Türkiye’deki ilk, orta ve lise kademesindeki devlet okullarında ‘Gönüllü Eğitici’ statüsünde istihdam edilmişlerdir. 2017-2018 eğitimöğretim yılından itibaren okullarda derse girmeyip rehber pozisyonunda görev yapmaktadırlar.
Son olarak Alman Kalkınma Bankası (KfW), 18 Ekim 2020 tarihinde, 2016 yılından bu yana Suriyeli öğretmenleri, mülteci çocuklara eğitim vermeleri için desteklediği açıklamasında bulunarak Türkiye'de 12.000 Suriyeli öğretmenin çalıştığını ve 300.000 Suriyeli okul çocuğuna bakmakta olduğunu belirtmiş. Bu açıklamada da Suriyeli öğrtmenlere yapılan ödemenin kaynağının UNICEF’in projesinden geldiği belirtilmiş. 

İddia Ümit Özdağ Tarafından Yeniden Gündeme Getirildi

Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ benzer bir iddiayı seçim propagandası kapsamında, 11 Eylül 2022 tarihli bir tweetinde yineleyince atanan Suriyeli öğretmenler konusu yeniden gündem olmuştu:

Benzer iddialar hala sosyal medya platformlarından yayılmaya devam ediyor. 

Sonuç olarak;

830 Suriyeli öğretmen atandığı iddiası yanlış.