Bucha’da Çekilen Görüntüler Kurgulanmış mı?

Başkent Kiev’in kuzeybatısında yer alan Bucha’da gerçekleşen Rus saldırılarının ardından, Ukrayna kuvvetleri şehre yeniden girerken şehrin sokaklarında sivillerin öldürülmüş olduğunu bildirmeye başladı. Bucha Belediye Başkan Yardımcısı Taras Shapravskyi, bulunan 300 cesetten 50'sinin Ruslar tarafından gerçekleştirilen yargısız infazların kurbanı olduğunu söyledi. Liderler, durumu “savaş suçu” olarak değerlendirirken Kremlin, suçlamaları reddetti. 

Ukrayna kuvvetlerinin şehre tekrar girmesinden sonra ortaya çıkan görüntüler, sosyal medyada geniş yankı uyandırdı. Olaya dair paylaşılan görüntü ve videolarda Bucha sokaklarında onlarca cansız beden görülüyor.  Bir araç içinden Bucha sokaklarının görüntülendiği bir video, Bucha’da sivillerin öldürüldüğüne yönelik  Kremlin’e yöneltilen suçlamaların gerçek olmadığına dair iddialar üretmek için kullanılıyor. Video, cansız bedenlerin birinin kollarının hareket ettiği, diğerinin ise oturur pozisyonda görüntülendiği iddiaları ile paylaşılıyor.

İddiaların yayılımında, Kanada'daki Rusya Büyükelçiliği, videoyu "Kiev yakınlarındaki Bucha kasabasında sahte cesetleri gösteren video" başlığıyla attığı bir tweetin de etkili olduğu söylenebilir.

BM'deki en kıdemli Rus yetkililerden biri olan Dmitry Polyanskiy de konuyla alakalı tweet attı, ancak paylaşımı yaptıktan kısa bir süre sonra gönderiyi kaldırdı. 

Video, örnek paylaşımlarda öne sürülenlere benzer iddialar ile Twitter’da geniş bir yayılım ağı buldu, kısa süre içinde yüz binlerce kişiye ulaştı.

Video özelinde ele alınan iddialardan biri, yol kenarında yatmakta olan bedenlerden birinin hareket ettiği iddia. Videodan kesitler kullanılarak arama motorlarında gerçekleştirilen bir tersine görsel-arama, görüntülerin yavaşlatılmış ve daha yüksek kaliteli versiyonlarına ulaşabilmeyi mümkün kılıyor. Bu haliyle videoda hareket ettiği iddia edilen kolun, aslında aracın camının sağ alt köşesinde yer alan bir leke olduğu fark edilebilir. 

Video üzerinden üretilen iddiaların gerçeği yansıtmadığı, farklı yöntemler ile de kontrol edilebilir. Videonun negatif hali, hareket eden bir el olduğu öne sürülen anların, aslında aracın camında bulunan bir lekeden ibaret olduğunu ortaya koyuyor.. 

Videoya dair paylaşılan diğer iddia, görüntülerin devamında aracın yan aynasında yolun gerisinde kalan bir bedenin oturur halde gözüktüğü yönünde.

Videonun iddialarda paylaşılanlardan daha kaliteli versiyonları, araç aynasından arka plandaki evlerin yansımasının bozuk gözüktüğünü, dolayısıyla beden duruşunun yanlış anlaşılmasına sebep olduğunu ortaya koyuyor.

BBC, arabadaki görüntüleri yüksek çözünürlüklü fotoğraflarla eşleştirmiş. Eşleştirilen fotoğraflar oturduğu iddia edilen cesedin aynı yerde, yatar halde durduğunu gösteriyor. 

Bagajı açık arabanın hemen yanında duran bir bedenin, yüksek çözünürlüklü hali ikinci görselde de fark edilebiliyor. Aynı yeri gösteren başka bir görselde beden farklı bir açıdan daha görülebiliyor. Kırmızı ve sarı bir kaldırımın yanında, parçalanmış kahverengi bir çitin önünde yan yatıyor.

Rusya’nın Bucha’dan çekilmesinin ardından çekilen görüntülerdeki cansız bedenler, iddialarda öne sürüldüğü gibi hareket etmiyor ya da oturur halde değil. Kolunu kaldırdığı iddia edilen bedene ait görüntüler, aracın ön camındaki bir lekenin yaratmış olduğu bir yanılsamadan ibaret. Videonun devamında oturduğu iddia edilen beden ise ayna aracılığıyla yansıması sebebiyle bozuk bir perspektif aracılığı ile izleyiciye ulaşıyor. Videonun yüksek çözünürlüklü versiyonları ve bölgeye ait fotoğraflar, cansız bedenin yatar pozisyonda olduğunu doğruluyor.

Bir Twitter hesabı tarafından paylaşılan bir video, kurgulanmış olduğu ve Bucha’daki Rus saldırılarının ardından gerçekleşen ölümlerin sahte olduğu öne sürülerek yayıldı. Bucha sokaklarından geçen bir aracın içinde çekilen videoda, yol kenarında bulunan bir cansız bedenin kolunun hareket ettiğini gösterdiğine dair kısım, aslında araba camındaki bir lekenin yarattığı göz yanılması. Yol kenarında oturan bir bedenin olduğu yönündeki iddialar ise, görüntülerin yan aynalardan çekilmesi sebebiyle oluşan bir perspektif hatasından kaynaklanıyor, bölgeye ait diğer görüntüler cansız bedenin oturur halde olmadığını gösteriyor.