Derya Akkaynak “Blavatnik Genç Bilim İnsanı” Ödülüne Türkiye’den Layık Görülen İlk Kadın mı?

Bir Twitter hesabı tarafından 15 Aralık 2019 tarihinde yapılan paylaşımda Dr. Derya Akkaynak’ın “Blavatnik Genç Bilim İnsanı” ödülüne Türkiye’den layık görülen ilk kadın olduğu iddia edildi.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

Söz konusu iddiaya sosyal medyada ve çeşitli internet platformlarında sıklıkla rastlamak mümkün.

Blavatnik Genç Bilim İnsanları Ödülleri, New York, New Jersey ve Connecticut'taki Yaşam Bilimleri, Fizik Bilimleri ve Mühendislik ve Kimya alanlarında çalışan seçkin doktora sonrası bilim insanlarının başarılarını kutlamak amacıyla 2007 yılında verilmeye başlandı. 2013’te Blavatnik Ulusal Ödüller kategorisi oluşturularak kapsam tüm ABD’ye genişletilirken 2017’de ödüller Birleşik Krallık ve İsrail’de çalışan bilim insanları için de verilmeye başlandı. Blavatnik Family Foundation’ın New York Academy of Sciences rehberliğinde verdiği ödüller kariyerlerinin başındaki genç araştırmacıları tespit ederek desteklemeyi ve araştırmaları için fon bulmaya yardımcı olmayı amaçlıyor.

Blavatnik Bölgesel Genç Bilim İnsanları Ödülleri 2019 finalistlerinden biri de Türk bilim insanı Dr. Derya Akkaynak’tı. Mühendis ve Oşinograf Derya Akkaynak, mucidi olduğu “Sea-thru” projesi ile 2019 Blavatnik Bölgesel Genç Bilim İnsanları Ödülleri’nde finalist oldu. “Sea-thru”, su altındayken su yokmuş gibi net ve canlı bir şekilde görüntü yakalama imkanını sunuyor. Derya Akkaynak’ın kendi internet sitesinde Sea-thru algoritması ile yakalanan görüntülere ve projenin ayrıntılarına ulaşmak mümkün. Akkaynak’ın internet sitesinde bu ödüllü projesi şu şekilde açıklanıyor:

“Sea-thru, su altı RGB-D görüntüleri için tasarlanmış, fizik tabanlı bir renk rekonstrüksiyon algoritmasıdır.”

Blavatnik Ödülleri’nin Twitter hesabında Derya Akkaynak’ın Twitter hesabının birçok kez alıntılandığını görüyoruz. Derya Akkaynak’ın profiline girildiğinde ise söz konusu iddialarla ilgili açıklamasına rastlamak mümkün. İddialardan bir örnek de paylaşarak attığı tweet şu şekilde:

“Genel bir kural, sosyal medyada hiçbir şeye hemen inanmayın. Fotoğraftaki kadını ben yakından tanıyorum (fotoğraf 11 yıl önceki hâli). Kendisi kaç kere yazdı, "bu ödülü alan ne ilk Türk bilim kadını, ne de insanıyım" diye. Ayrıca ödülü pek çok gazete, dergi & TVde haber olmuştu.”

Derya Akkaynak’ın da bahsettiği üzere, daha önce de Blavatnik Bölgesel ve Ulusal Genç Bilim İnsanları Ödülleri’nde finalist olan Türk bilim insanları bulunuyor. Bunlara örnek olarak Fotonik, mikroskopi, algılama ve teşhis cihazlarına yaptığı öncü katkılarından dolayı 2014 ve 2015 yıllarında Blavatnik Ulusal Ödülü Finalisti Dr. Aydoğan Özcan verilebilir. Diğer bir örnek ise 2014 Blavatnik Bölgesel Genç Bilim İnsanları Ödülleri finalistlerinden nörobilimci Dilek Çolak. Çolak, nöronal gelişim sırasında RNA ve protein ekspresyonundaki düzenleyici mekanizmalar üzerinde çalışmalarıyla tanınıyor.

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda Derya Akkaynak’ın “Blavatnik Genç Bilim İnsanı” ödülüne Türkiye’den layık görülen ilk kadın olduğu iddia edilmişti. Mühendis ve Oşinograf Derya Akkaynak, söz konusu ödülde 2019 yılında “Sea-thru” adlı su altında net görüntüler elde etmeyi mümkün kılan algoritması ile finalist oldu. Ancak Akkaynak, Türkiye’den söz konusu ödüle layık görülen ilk bilim insanı olduğu iddiasını kendisi de yanlışlamış. Ödülde finalist olan diğer kişilere örnek olarak 2014 Blavatnik Bölgesel Genç Bilim İnsanları Ödülleri finalistlerinden nörobilimci Dilek Çolak ve 2014-2015 Blavatnik Ulusal Ödülü finalisti Dr. Aydoğan Özcan verilebilir.