Discord’a Uygulanan Erişim Engelinin 13 Şubat 2025’te Kaldırıldığı Doğru mu?

Geçtiğimiz yıl Fatih’te yaşanan dehşet verici cinayetin ardından gündeme gelen istemsiz bekarlık (incel) konusu çevrimiçi ortama yansımasıyla da dikkat çekmişti. Bazı şebekelerin genç kadınların kişisel verilerini edinerek şantaj amaçlı kullanılması güvenlik birimlerini de harekete geçirmişti. Discord’da bazı kapalı gruplarda yasa dışı faaliyetlerin tespit edilmesi üzerine, 9 Ekim 2024’te platforma erişim engeli getirildi. Bu engelin kaldırılmasıyla ilgili iddialar sosyal medyada hızla yayılarak gündem oldu.

Türkiye’de erişime engellenen siteleri sorgulamak için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) sunduğu hizmet kullanılabiliyor. BTK’nın site sorgulama ekranına discord.com alan adı girildiğinde, “09/10/2024 tarihli ve 2024/12907 D. İş sayılı Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği kararı ile erişime engellenmiştir.” ifadesinin yer aldığı görülüyor. Bu da Discord’a yönelik erişim engelinin halen yürürlükte olduğunu gösteriyor.

Türkiye’de Discord’un Play Store ve App Store üzerindeki uygulamaları da erişime engellenmişti. Yapılan kontrollerde, her iki uygulama mağazasında da Discord’un listelenmediği ve indirilemediği görülüyor.

İddiayı ortaya atan sosyal medya hesaplarının, erişim sorgulamasını BTK yerine e-Devlet üzerinden yaptıkları görülüyor. Ancak, e-Devlet üzerinden yapılan sorgulamalar BTK tarafından değil, Erişim Sağlayıcıları Birliği (ESB) tarafından sağlanıyor. Bu nedenle, BTK’nın resmi site sorgulama ekranı yerine e-Devlet üzerinden yapılan sorgulamalar erişim durumu hakkında kesin ve güncel bir bilgi sunmayabilir.

ESB, 5651 sayılı Kanun’a eklenen hükümlerle hayatımıza girdi. Özellikle, içeriğin yayından kaldırılması, erişimin engellenmesi, kişilik haklarının ihlali ve özel hayatın gizliliğinin korunması gibi maddelerle ESB’nin yetki alanı belirlendi. 2014 yılında yürürlüğe giren 6A maddesi ile Erişim Sağlayıcıları Birliği’nin kurulmasına karar verildi. Bu kapsamda, birliğe yapılan tebligatlar, erişim sağlayıcılara da yapılmış sayılıyor, böylece erişim engelleme kararlarının hızlı ve merkezi bir şekilde uygulanması sağlanıyor.

ESB, bir siteye tamamen erişim engelleme yetkisine sahip değil. ESB yalnızca kişilik hakları ihlali bulunan belirli adresler için erişim engeli kararı alabilir. 5651 sayılı Kanun’un 8. maddesinde yer alan intihara yönlendirme, çocuk istismarı, uyuşturucu kullanımını kolaylaştırma, sağlık için tehlikeli madde temini, müstehcenlik, fuhuş ve kumar oynanması gibi suçlarla ilgili kararlar hakim tarafından alınmalı. Benzer şekilde, 8A maddesinde belirtilen millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi ve genel sağlığın korunması gibi durumlarda da ESB doğrudan erişim engeli getiremez. Bu tür engellemeler, ancak hâkim kararıyla veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde yetkili kurumların talebiyle uygulanabilir.

ESB, kişilik hakkı ihlali birden fazla site ve farklı adreslerde yer alıyorsa, bu adreslerin tamamını engelleme yetkisine sahiptir. Bu durum, Discord’un BTK’nın resmi sitesinde erişime engelli olarak görünmesine rağmen, E-Devlet üzerinden yapılan sorgulamalarda herhangi bir erişim engeli bulunmamasının sebebini açıklıyor. Yani, BTK doğrudan platformun tamamına erişimi kısıtlarken, ESB yalnızca belirli içeriklere yönelik engelleme kararları alabiliyor.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 30 Ocak’ta gazeteci Adem Metan’ın programında Discord ve Roblox’un erişim engeline ilişkin açıklamalarda bulunmuştu. Uraloğlu, her iki platformun da Türkiye’de resmi bir temsilciliklerinin bulunmadığını belirterek, “BTK’nın ve Bakanlığın yetkileri doğrultusunda erişim engeli getirilmedi. Hukuki süreç sonucunda erişim engeli getirildi.” dedi. Bakan, şirketlerin Türkiye’de bir temsilci bulundurması gerektiğini vurgulayarak, “İlk defa Türkiye’ye bir yetkililerini gönderdiler. Şu anda arkadaşlarımız belirli çalışmalar yürütüyor. Gereklilikleri yerine getirirlerse hukuki süreç sonunda erişim engeli kalkar.” ifadelerini kullandı. Ayrıca, ilgili platformların erişim engelinin kaldırılmasını talep ettiğini ve gerekli şartların sağlanması durumunda bu talebin değerlendireceğini belirtti.