Doktor Mehmet Öz’ün Hipertansiyon İle İlgili Açıklamaları Gerçek mi?

→ Videonun başında gazeteci Fatih Portakal’ın açıklamaları 12 Haziran 2024 tarihli Sözcü TV ana haber bülteni yayınından alınarak değiştirilmiş.

→ Doktor Mehmet Öz’ün açıklamaları ise 2017 tarihli bir Youtube röportajından alınarak değiştirilmiş.

→ Akademik yayınlarda tuzlu su içmenin hipertansiyonu iyileştirdiğine dair bir çalışma yer almıyor.

Hipertansiyon, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ciddi bir sağlık sorunu. Yüksek kan basıncı olarak da bilinen bu durum, kalp hastalıkları, inme ve böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle hipertansiyonla ilgili doğru bilgilere sahip olmak ve yanlış bilgilerin yayılmasını önlemek hayati önem taşıyor. Son dönemde sosyal medyada hızla yayılan bir video, ünlü doktor Mehmet Öz tarafından söylendiği iddia edilen hipertansiyonla ilgili bazı iddiaları içeriyor.

Özellikle tanınmış sağlık profesyonellerinin ifadeleri, geniş kitleler üzerinde etkili olabiliyor ve bu nedenle bu tür iddiaların doğruluğunu incelemek gerekiyor. Dr. Mehmet Öz’ün hipertansiyonla ilgili söz konusu videodaki ifadelerinin doğruluğunu Doğruluk Payı olarak araştırdık.

Videonun başlangıcında Fatih Portakal’ın Sözcü TV’deki haber bülteninden bir konuşması görülüyor. Bu bölümdeki görüntülerden alınan kesitler arama motorları üzerinden tersine görsel arama yöntemiyle tarandığında Sözcü TV’nin Youtube kanalında 12 Haziran 2024 tarihinde paylaşılan “Fatih Portakal ile Sözcü Ana Haber 12 Haziran” başlıklı içeriğe ulaşılıyor. 

Fatih Portakal’ın kıyafetleri karşılaştırılarak iki videoda da takım elbise, gömlek, gözlük, kravat ve kol saatinin aynı olduğu görülüyor. Dolayısıyla Facebook’ta paylaşılan videonun Youtube’da Sözcü TV kanalında yayınlanan içerikten alındığı anlaşılıyor. Ancak Facebook’ta paylaşılan videoda hem Fatih Portakal’ın hem Mehmet Öz’ün açıklamaları sırasında ses ve mimiklerde uyuşmazlık bulunuyor.

Sözcü TV kanalında paylaşılan içerik izlendiğinde Fatih Portakal’ın Mehmet Öz veya hipertansiyon ile ilgili bir açıklamasına rastlanmıyor. Facebook’ta paylaşılan videodaki kesit orijinal videonun 7. dakikasının 30. saniyesinden itibaren alınmış. Sözcü TV kanalında yayınlanan orijinal videoda ise Portakal’ın Sinan Ateş cinayetiyle ilgili yorumları yer alıyor. 

İddia videosunda yer alan Mehmet Öz’ün açıklamalarının bulunduğu kesit ise Öz’ün ABD merkezli Etkileşimli Reklamcılık Bürosu (IAB - Interactive Advertising Bureau) ile 2017 yılında gerçekleştirdiği röportajdan alınmış. Tersine görsel arama yöntemiyle ulaşılan videonun orijinali yine Youtube platformunda IAB’nin kanalında yer alıyor. İronik bir şekilde orijinal videoda Mehmet Öz, sahte reklamların ve adının kullanılarak satılan ilaç veya sağlık ürünlerinin tehlikelerinden ve zararlarından bahsetmiş.

İnternet üzerinden “tuzlu su” ve “hipertansiyon” anahtar kelimeleri kullanılarak akademik makaleleler tarandığında yaşlılarda hipertansiyonun tedavisi için tuzlu su ile hidroterapi yönteminin kullanıldığı bir tıp makalesine ulaşılıyor. Makalenin sonuç kısmında tuzlu su içinde hidroterapi gören yaşlı bireylerin hipertansiyonunda düşüş olduğu gözlemlenmiş. Ancak tedavi yöntemi iddiada belirtildiği gibi tuzlu suyun içilerek değil, tuzlu su içinde bekleyerek olduğu aktarılmış. Bunun yanında bu tedavi yöntemi hipertansiyonu tamamen ortadan kaldırmıyor. Bir diğer makalede fareler üzerinde yapılan tuzlu su deneyi aktarılmış. Bu deneyde Dahl-S farelerine tuzlu su verilerek farelerde hipertansiyon oluşması sağlanmış, insanlar üzerinde ise denenmemiş.

Arama sonuçlarında tuzlu su tedavisi ile ilgili diğer makalelerde ise hipertansiyon değil, böbrek rahatsızlıklarına karşı yapılan deneylerde tuzlu su kullanılmış. Dolayısıyla tuzlu suyun 24 saat gibi  mucizevi bir süre zarfında hipertansiyonu iyileştirdiğine dair bir çalışma veya kanıt mevcut değil.