Fotoğraf Dünya'nın Düz Olduğunu mu Kanıtlıyor?

İddiadaki görsel Oyuk Dünya Teorisi (İng.: Hollow Earth Theory) savunucuları tarafından kanıt olarak kullanılıyor. Bu teori Dünya'nın oyuk olduğunu ve bu oyuğun içindeki Dünya'ya kutuplardaki delikler yoluyla ulaşılabileceğini savunuyor. Görselin 1974 tarihli Secret of Ages (Çağların Sırrı) kitabından alınması olası. Kitabın yazarı kendini bir ufolojist olarak tanımlayan Brinsley Le Poer Trench. Brinsley Le Poer Trench, uydu görüntüsünü Flying Saucers isimli kurgu/araştırma dergisinden aldığını kitabında görselin altında belirtmiş. 1950'li yıllarda Ray Palmer tarafından yayınlanan dergi UFO/Paranormal araştırmacılarından bazılarının makalelerine yer veriyordu.

Görsel arama motorlarında yapılan internet araştırmasını genişlettiğimizde görselin benzerine NASA arşivlerinde de ulaşıyoruz. Görselin açıklamasıysa şu şekilde: 

“ESSA III uydusu tarafından toplanan yüz elli vidicon kamera görüntüsü, 6 Ocak 1967 tarihinde tüm Dünya üzerindeki bulut örtüsünü ortaya çıkarmak için bu sayfadaki resimlerde birleştirilmiştir.” Özetle, fotoğrafın orijinali farklı kamera görüntülerinden belli bir amaç için oluşturulmuş. 

Dünya’nın şekli ilgili tartışmalar aslında insanlık tarihi kadar eski. 1950’li yıllardan sonra uzaya çıkabilecek araçların yapılması ve dünyanın dışından fotoğrafların çekilebilmesi ile dünyanın şekli ile ilgili ana akımdan ayrılan teoriler büyük ölçüde güç kaybetti. Fakat günümüzde hala komplo teorileri olarak varlığını sürdüren farklı görüşler mevcut. Düz Dünya Teorisi ve Oyuk Dünya Teorisi de bu görüşlerin en önde gelenleri. 

Düz Dünya Teorisi dünyanın geoid değil düz olduğunu iddia eden bir teori ve bu teori farklı dönemlerde farklı dinlerden onlarca insan tarafından da savunulmuş. Sokrates öncesi düşünürlerden Anaksimenes dünyanın bir disk şeklinde oluştuğundan bahseder. İncil’deki cennet ve dünya tasvirlerini salt lafzını doğru kabul edip, bu tasvirleri yorumlamayan kimi Hristiyanlar (Wilbur Glenn Voliva, Orlando Ferguson) ve bazı Müslümanlar düşünürler de (Ebû Ali el-Cübbâî, Ebû Reşîd en-Nisâbûrî) dünyanın düzlüğüne kutsal kitaplarından kanıtlar sunmuşlardır. 

İngiltere'nin Dover kentinde yaşayan bir şarkı sözü yazarı Samuel Shenton tarafından 1956 yılında Uluslararası Düz Dünya Araştırma Derneği kuruldu. 2000’lerden sonra internetin de yaygınlaşmasıyla bu komplo teorisi çoğunlukla ABD'de olmak üzere yeniden taraftar bulmaya başladı. Düz Dünya Topluluğu Ekim 2009'da yeniden kuruldu ve yıllık olarak Düz Dünya Konferansı düzenlemeye başladı.

Oyuk Dünya Teorisi ise Düz Dünya Teorisi’nden biraz farklı hipotezleri olan ama aynı gruplar tarafından sahiplenen başka bir komplo teorisi. Oyuk Dünya Teorisi dünyanın yuvarlak olduğunu kabul etmekle birlikte  dünyanın içinde yaşanabilir farklı bir dünya/katman veya katmanlar olduğunu iddia ediyor. Bu iç alan/alanlara da kutuplardan geçiş sağlanabiliyor. Bu teori mitolojik  ‘Agarta’ söylemiyle de birleştirilerek daha tarihsel bir anlatı olarak sunuluyor. Bu anlatıda dünyanın kimi yerlerinde mağaralardan ve dağların içinden de ‘Agarta’ya geçiş sağlanabiliyor.

Paylaşımdaki iddia, uydudan çekilen dünya fotoğrafının dünyanın düz olduğunu kanıtladığı yönünde ancak üç boyutlu bir obje olan kürenin fotoğrafını çektiğimizde, fotoğraftaki gibi görünmesi kaçınılmazdır.  Bu ndenle fotoğraf da dünyanın aslında düz olduğunu kanıtlamıyor. Küresel şekli nedeniyle dünyanın iki boyutlu düzleme aktarımı hiçbir zaman %100 kesinlikle yapılamaz. Bu hataları en aza indirmek için farklı projeksiyon teknikleri kullanılsa da uzaklıklar ve boyutlarda bozulmalar olur. Bir diğer mesele de, normal cisimlerin fotoğrafları çekilirken bizlere yardımcı olan perspektif ve ışıklandırmanın dünya fotoğraflanırken daha az kullanışlı hale gelmesi.

Gönderideki bir yan iddia da kullanılan uydu fotoğrafının düzenlenmemiş, üstünde değişiklik yapılmamış bir görüntü olduğu. Halbuki fotoğrafta boylam ve enlem çizgileri görülüyor. Bu çizgiler, koordinat belirlemek, standart zaman hesabı yapabilmek gibi amaçlar için kullandığımız işlevsel ve hayali çizgilerdir. Dünyanın üstünde aslında bu çizgiler bulunmadığı için, herhangi bir fotoğrafta çıkmaları da mümkün değil. Dolayısıyla çekilen görüntü işlenmemiş bir görüntü olamaz.

NASA arşivinde de açıklandığı gibi, gönderide karşımıza dünya fotoğrafı olarak çıkan görüntüler aslında dünyanın çeşitli fotoğraflarının bir kompozisyonudur. Bu, dünya yüzeyinin birkaç uydu fotoğrafının birkaç gün içinde çekildiği ve hepsinin bir araya getirildiği anlamına gelir. Merkez alan karanlıktır çünkü yetersiz güneş ışığı nedeniyle veri elde edilememiştir. Uyduların dünyanın etrafında dönme şekilleri de, Dünya yüzeyinin bazı kısımlarının resmedilmesinin önünde engel oluşturabiliyor, örneğin ICESat uyduları kutupları kapsamıyor. Dolayısıyla fotoğraftaki karanlık bölge, dünyamızın oyuk olduğu ve içerisine Kuzey Kutbu’ndan bir geçiş olduğu iddiasını da desteklememektedir.

Bir  Twitter hesabından 12 Mart 2023 tarihinde yapılan paylaşımda fotoğrafın dünyanın düz ve kapalı bir sistem olduğunu kanıtladığını iddia edilmişti. İnternet araştırması yapıldığında fotoğrafa NASA arşivlerinden ulaşmak mümkün ve fotoğrafın tasvirinde de farklı açılardan çekilmiş fotoğrafların bir komposizyonu olduğu belirtilmiş. Kutup bölgesi ise o kısımdan veri olmadığı için karanlık görünüyor. Küresel cisimlerin fotoğraflandığındaki bozulmalar dikkate alındığında da paylaşılan fotoğraf dünyanın düz ya da kutuplardan oyuk olduğuna dair bir kanır sunmuyor.