Fotoğraf Edirne’de Bira Akan Çeşmeyi mi Gösteriyor?

→ Fotoğraf Edirne’den değil, Malatya’nın Hekimhan ilçesindeki bir mesire alanında çekilmiş.

→ Facebook’ta 2014 yılında açıklamasız paylaşılan fotoğrafa, daha sonra mizah amaçlı Edirne’de olduğu açıklaması eklenmiş.

→ Büyük bira şişesinin mesire alanında bulunan çeşmeye eğlence amaçlı yerleştirildiği düşünülüyor. 

→ Alkollü içkilerin kamusal alanlarda reklamının yapılması ilgili yönetmeliğe aykırı. Hayrat çeşmesi yaptırmak için de ilgili belediyeden izin alınması gerekiyor.

Paylaşılan fotoğraf arama motorları üzerinden tersine görsel arama yöntemiyle araştırıldığında bir Facebook kullanıcısının 2014 yılında paylaştığı gönderiye ulaşılıyor. 2014 yılında Facebook üzerinden paylaşılan fotoğrafa “Edirne’de bir hayırsever yazları soğuk bira akan çeşme yaptırdı.” açıklaması eklenerek X platformunda 2022 yılında yeniden paylaşılmış. 

İnternet ortamında arşivlenmiş paylaşımın altındaki yorumlarına bakıldığında ise bir X kullanıcısının fotoğrafın Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Hasançelebi kasabasındaki Ilıca mesire alanı olduğu bilgisi verilmiş. 

Yorumda yer alan arşiv fotoğrafı ile iddia fotoğrafı karşılaştırıldığında, çeşmenin önünde bulunan ahşap platformların aynı olduğu görülüyor. Hekimhan ilçesinin yerel bir gazetesinin internet sitesinde bulunan Ilıca mesire alanı görseli ile ikinci görsel karşılaştırıldığında da iki fotoğrafta da görülebilen sarı binanın aynı yerden olduğu anlaşılıyor. 

Görsellerde yer alan büyük bira şişesinin üst tarafından kırık olduğu ve halihazırda mesire alanında bulunan çeşmeye eğlence amaçlı yerleştirildiği düşünülüyor.

T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Sistemi’nde tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satışına ve sunumuna ilişkin usul ve esaslar hakkında çıkarılan yönetmeliğin 20. maddesinde alkollü içkilerin reklam ve tüketicilere yönelik tanıtımının yapılamayacağı bildirilmiş. 20. maddenin 7. fıkrasında “Alkollü içkileri üreten, ithal eden ve pazarlayanlar, her ne surette olursa olsun hiçbir etkinliğe ürünlerinin marka, amblem ya da işaretlerini kullanarak destek olamazlar.” 10. fıkrasında ise “Üzerinde alkollü içki marka, amblem, logo veya işareti bulunan kasa, kutu gibi taşıma veya dış ambalaj için kullanılan materyaller, lojistik amaçlı bulundurmalar hariç, kamuya özel teşhir edilmek maksadıyla kullanılamaz.” hükümleri bulunuyor. Dolayısıyla Hekimhan Belediyesi’ne bağlı kamusal bir alan olan Ilıca mesire alanında bir alkollü içki markasına ait reklam içerebilecek bir çeşme yapılması da yönetmeliğe aykırı.

Bunun yanında kamusal alanlarda herhangi bir sebeple hayrat çeşmesi yaptırmak için bağlı bulunan belediyenin ilgili makamlara başvuru yapılması gerekiyor. Yaptırılacak çeşmenin şekil ve niteliği ile ilgili olarak da ilgili makamlara bilgi verilmesi şart koşulmuş. 

İddia 2022 yılında doğruluk kontrolü platformu Teyit tarafından da analiz edilmiş.