Fotoğraf, Kadıköy Yeldeğirmeni’nin Eski Hâlini mi Gösteriyor?

İstanbul Valiliği tarafından verilen bilgiye göre, Yeldeğirmeni Mahallesinin adı 1. Abdülhamid tarafından İstanbul’un un ihtiyacını karşılamak amacıyla yaptırılan dört tane yel değirmeninden geliyor. Fakat, bu yel değirmenleri günümüze kadar ulaşamadılar. Yel değirmenlerinin konumu ise Arif Atılgan’a göre İbrahimağa, Rasimpaşa Camii, Eski Karakol ve Osmangazi İlkokulu’nun olduğu yerlerdeymiş. 3. Selim döneminde (1789-1807) ise sokaklar ortaya çıkmaya başlamış. 1845’te ilk postane ve 1872’den itibaren ise apartmanlar ortaya çıkmaya başlamış. 

Bu bilgi çerçevesinde, resimde görüldüğünden farklı olarak yel değirmenleri yan yana sıralanmıyor demektir. 

Fotoğraf detaylı bir şekilde incelendiğinde ise resmin sol üst köşesinde bir otomobil görmek mümkündür. 

Yapılan akademik çalışmalara göre Türkiye/Osmanlı döneminde otomobillere 2. Meşrutiyet’in ilanından sonra yani 1909 itibariyle izin verilmiş. Bu durumda bahsedilen fotoğrafın bu tarihten sonra olması gerekir. Fakat 1906 tarihli bir Kadıköy haritasında, Yeldeğirmeni’nin imara açıldığı ve yerleşim yerleri olduğu görülüyor.

Diğer taraftan resim arama motorları içerisinde aratıldığında, fotoğrafın Keşan Belediyesi tarafından kullanıldığı görülüyor. Keşan Kaymakamlığı’na göre Keşan çok sayıda yel değirmenine ev sahipliği yapıyormuş. 19. yüzyıl sonunda Keşan’da toplam 119 tane yel değirmeni bulunuyormuş. 

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda, fotoğrafın Kadıköy Yeldeğirmeni’nin eski hâlini ve oradaki yel değirmenlerini gösterdiği iddia edilmişti. Fakat fotoğraf Keşan Belediyesi tarafından kullanılıyor, üstelik fotoğrafın çekildiği düşünülen tarihlerde Yeldeğirmeni’nin yerleşime açılmış olduğu görülüyor.