Ertunç Özvural

Editör

İddia YANLIŞ 

Fotoğraf 1921’de Şubat Ayında Ankara’da Çekilmiş

Bilişsel yanlılık (cognitive bias), bireylerin bilgiyi objektif şekilde işlemesini engelleyen sistematik düşünme hatalarıdır. Bu yanlılıklar, insanların algılarını, kararlarını ve inançlarını etkileyerek yanlış veya yanıltıcı bilgilere inanmalarına yol açabilir. Bu tür yanlılıklardan biri de Saman Adam (Straw Man) safsatasıdır. Bu safsata, bir argümanı çarpıtıp basitleştirerek yanlış bir şekilde temsil etmek ve ardından bu çarpıtılmış hali üzerinden eleştirmek ya da çürütmek üzerine kurulu. Söz konusu iddia da bu safsatanın tipik bir örneğini oluşturuyor. Paylaşımı yapan kişi, karda yatar durumdaki Atatürk’ü gösteren fotoğrafın tarih kitaplarında ve genel kanıda Büyük Taarruz sırasında cephede çekildiğinin iddia edildiğini öne sürerek bunun yalan olduğunu belirtmiş. Ayrıca, bu iddianın Atatürk üzerine oluşturulan bir anlatının parçası olduğunu savunmuş.

Analize başlamak için öncelikle fotoğrafın nerede çekildiğini tespit etmek gerekir. Atatürk’ün fotoğraf arşivlerini barındıran birçok resmi devlet kurumu bulunuyor ve bu kurumlar genellikle fotoğrafları açıklayıcı notlarla internet sitelerinde yayınlıyorlar. Bu nedenle, araştırmaya devlet arşivlerinden başlamak en doğru yöntem. Yapılan araştırmada <a href="https://kho.msu.edu.tr/galeri/ataturk/kurtulus_savasi.html">Kara Harp Okulu</a> ve <a href="https://ata.msb.gov.tr/Genel/icerik/milli-mucadele-albumu">Milli Savunma Bakanlığı</a> gibi kurumların paylaştığı arşivlere ulaşılabiliyor. Kara Harp Okulu’nun arşivinde bulunan ilgili fotoğrafın açıklamasında, “Dikmen sırtlarında kar üzerinde dinlenirken” ifadesi yer alıyor.&nbsp;

Fotoğrafın Büyük Taarruz sırasında çekilmediği buradan net bir şekilde anlaşılıyor. Ancak, görselin üzerinde herhangi bir tarih bilgisi bulunmuyor. MSB’nin yayınladığı Milli Mücadele Arşivi’nde yapılan araştırmada, fotoğrafın yalnızca çekildiği yer değil, aynı zamanda aynı gün çekilen iki farklı kareye daha ulaşılabilmek <a href="https://ata.msb.gov.tr/Content/Upload/Docs/milli_m%C3%BCcadele_alb%C3%BCm%C3%BC_2020.pdf">mümkün</a>. Arşiv kayıtlarına göre, söz konusu fotoğrafın çekim tarihi 15 Şubat 1921. Fakat <a href="https://books.google.com.tr/books?id=oF1pAAAAMAAJ&amp;q=%2212+%C5%9Fubat+1921%22+atat%C3%BCrk&amp;dq=%2212+%C5%9Fubat+1921%22+atat%C3%BCrk&amp;hl=tr&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjDj6LM-rfiAhUk06YKHc_XDLkQ6AEINDAD">farklı</a> kaynaklar dikkate alındığında tam tarih ile ilgili bir <a href="https://www.malumatfurus.org/ataturku-kar-ustunde-dinlenirken/">uzlaşı</a> yok. 12 Şubat 1921 olması da <a href="https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/GZC/d01/CILT01/gcz01001149.pdf">olası</a>.&nbsp;

Bu bulgular, fotoğrafın Büyük Taarruz dönemine ait olmadığını ve çekildiği tarihte karlı bir ortamın olması ihtimalinin son derece yüksek olduğunu gösteriyor. Ayrıca, aynı gün çekilen diğer iki fotoğraf da bu durumu destekliyor.&nbsp;

O gün çekilen diğer iki kare şu şekilde:

Fotoğraflar Cumhuriyet Dönemi Tarih Kitaplarında Kullanılmış

Söz konusu fotoğraflar Cumhuriyet döneminde kullanılan <a href="https://kutuphane.ttk.gov.tr/resource?itemId=267297&amp;dkymId=6418">Tarih IV</a> kitabında da kullanılmış. Bu kitap 1930’lu yıllarda Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Türkiye’deki resmi tarih eğitiminin temel taşlarından biri olan Dört Ciltlik Tarih Serisinin dördüncü kitabı. Tarih IV özellikle yakın dönem Osmanlı tarihi ve Cumhuriyet’in kuruluş sürecine odaklanmaktaydı. Bu kitapta bulunan 157. ve 158. fotoğraflar olarak arşivde erişilen fotoğraflar kullanılmış. Bu fotoğrafları niteleyen metinlerde de fotoğrafların cephe gerisinde olduğu belirtilmiş. Büyük Taarruz sırasında çekildiğine dair bir atıf da yer almıyor.&nbsp;

Doğrulama

Atatürk İle İlgili İfadeler Yılmaz Özdil’in Kitabından mı?

Kara Harp Okulu-Fotoğraflarla Atatürk Kurtuluş Savaşı

Milli Savunma Bakanlığı-Millî Mücadele Albümü

Görsel Büyük Taarruz Sırasında Atatürk’ü mü Gösteriyor ?

Video Usame Bin Ladin'in Poker Face Adlı Şarkıyı Söylediği Anları mı Gösteriyor?

Coca Cola 2024 Yılında Türkiye’de Zarar Ettiğini Duyurdu mu?

Trump Sonrası Avrupa’da Aşırı Sağ

Bülten

Video İsveç'teki Devasa Bir Obruğu mu Gösteriyor?

ABD Bankası Citigroup Bir Müşterisine 280$ Yerine Yanlışlıkla 81 Trilyon $ mı Gönderdi?

Yeni Seri

Türkiye'de Vergi Labirenti

Originals

Fred’in Futbol Kariyerindeki İlk Penaltıyı Rangers’a Karşı Kullandığı İddiası Doğru mu?

Görsel 1955’te Malatya İstanbul Arası Çalışan Otobüsü mü Gösteriyor?



Victor Osimhen’in Jose Mourinho Hakkında Açıklama Yaptığı İddiası Doğru mu?

Video Dağlarda Yaşayan ve Çiçek Kılığında Olan Lotus Mantisi Türü Böceği mi Gösteriyor?

yapay zeka

Video Rahmi Koç'un Açıklamalarını mı Gösteriyor?

Görsel Japonya’da Birkaç Günde İnşa Edilen Köprüyü mü Gösteriyor?

Yeni Bölüm

Türkiye’de Dolaylı Vergiler: KDV ve ÖTV

Vergi Sistemi: Anayasa, Çeşitler ve Gelirin Seyri

Türkiye'de Emeğin Durumu

Kadın Emeği: Eşit İşe Eşit Olmayan Ücret

Emeğin Görünmez Hali: Ev İşçiliği

Grev Hakkı ve Grev Yasakları


Gerçek İşsizlik Oranı: Atıl İşgücü


Tarih Mitleri

Tarih ve Dezenformasyon

Ekonominin Nabzı: İşgücü

Türkiye'de İşgücünün Durumu

DP Belgesel

Her Şey Çok Pahalı

ekonomi

Video

Salı Notları

Erdoğan'ın Grup Toplantısında Dile Getirdiği İddiaları İnceledik

Doğrusunu İstersen

Önce Kim Düşer? 

enflasyon

Video Analiz

Eşref Fakıbaba'nın Su Ürünleri İhracatına Dair İddiasını İnceledik

DP Haftalık Yayınları

Davutoğlu ve Demirtaş’ın söylediklerinde Doğruluk Payı

DP Gündem

Avrasya Tüneli Dünyanın En Derin Tüneli mi?

doğalgaz

Fatura

COVID-19

Anayasa

Meclis

aşı 

Ekrem İmamoğlu

Epstein

ukrayna

İki Yıl Milletvekilliği Yapmak Emekli Olmak İçin Yeterli mi?

UEFA ve FIFA Sıralamalarında Türkiye'nin Yeri

Türkiye’de İnternet Hızı Neden Yavaş?

Sakarya Meydan Muhaberesi Devam Ederken, Sultan Vahdettin, Düğün Yaptı mı?

Discord’a Uygulanan Erişim Engelinin 13 Şubat 2025’te Kaldırıldığı Doğru mu?

1 Şubat 2025’ten İtibaren Elektrik Faturalarına Düzenleme Geliyor mu?

Epstein Davası: Nedir, Ne Değildir?

COVID Aşısı Olanlar 5-10 Yıl İçinde Ölecek mi?

Galatasaray’ın Avrupa İstatistiklerini Gösteren Tablo Doğru mu?

TÜİK'e Göre Enflasyon Şubat Ayında %39,05 Seviyesinde

1 Ocak 2025’ten İtibaren Sağlık Ocağı Randevuları 99 TL, Devlet Hastanesi Randevuları 199 TL mi Olacak?

2025'te Net Asgari Ücret: 22.104 TL

Video, Marianne Bachmeier'ın Kızını Öldüren Kişiyi Vurduğu Anı mı Gösteriyor? 

Kuzey Kutbu’nda Çekildiği İddia Edilen Ay Videosu Gerçek mi?

Devlet Bahçeli’nin Hastalığı ile İlgili Yaptığı Açıklama Güncel mi?

Paylaşım İklim Kanununun Mecliste Onaylanması Durumunda Uygulanacak Zorunlu Kuralları mı Gösteriyor?

Japonya, Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlarına Vize Zorunluluğu Getirdi mi?

Gece Saatlerinde Elektrik Tüketimi Tasarruf Sağlar mı?



Emekli İkramiyesi Enflasyon Karşısında Eridi

Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinde Adaylar ve Seçim Tarihleri Ne Zaman Açıklandı?