Bir Instagram sayfası tarafından 24 Mayıs 2021 tarihinde yapılan paylaşımda Hindistan’da görülen kara mantar hastalığına yakalanan kişilerde enfeksiyonun beyne sıçramasını önlemek amacıyla gözlerinin çıkarılmaya başlandığı iddia edildi. Gönderi 35 binden fazla görüntülenme alırken 10 binden fazla da beğeni toplamış.
Paylaşımda geçen metin şu şekilde:
Hindistan’da görülen Kara Mantar salgını nedeniyle binlerce hastanın, enfeksiyonun beyne sıçramasını önlemek amacıyla gözleri çıkarılmaya başlayalı saatler oldu.

Kara Mantar Hastalığı Nedir?
Hindistan artan koronavirüs vakalarının ardından başka bir hastalıkla daha mücadele etmeye başladı, kara mantar hastalığı. Hint medyasına göre son günlerde koronavirüsü atlatanlarda kara mantara yakalananların sayısında artış gerçekleşti. “Mukormikoz" olarak da bilinen bu hastalık sebebiyle Hindistan’da 219 kişi yaşamını yitirirken, 9 bine yakın da vaka sayısının olduğu belirtiliyor.
Enfekte olanların çoğu koronavirüs hastaları veya yakın zamanda iyileşmiş, bağışıklık sistemleri virüs tarafından zayıflatılmış kişiler. Mukormikoz kapma riskini yükselten sebepler arasında diyabet, obezite ve kontrol edilemeyen kan şekeri seviyesi gibi hastalıklar da bulunuyor. Durum ciddiyetini korumaya devam ediyor. Delhi'deki doktorlara göre bu hastalığa yakalananların hayatta kalma olasılığı %50 civarında.
Mukormikoz enfeksiyonu ABD ve Avustralya da dahil olmak üzere tüm dünyada görülüyor. Fakat, Hintli mikrobiyologlar tarafından yapılan bir çalışmada kara mantarın Hindistan'da diğer ülkelere göre 70 kat daha yaygın olduğunu öne sürdü. Çalışmaya göre, Hindistan'da daha yüksek bir "kontrolsüz diyabet" oranı var, bunun birkaç olası nedeni bulunuyor. Araştırmaya göre, inceledikleri pek çok hasta, kara mantar teşhisi konana kadar diyabet hastası olduklarını bile bilmiyorlardı, bu da "Hint popülasyonunda düzenli sağlık kontrollerinin eksikliğini" göstermiş oluyor.
Ölümcül olabilen ‘kara mantar’ ile ilgili vakaların yarısından çoğun Gujarat ve Maharaştra'da görüldü. Sağlıkçılar, kara mantar hastalığına ilişkin artan vaka sayıları nedeniyle ülkede salgın ilan edilmesi yönünde çağrıda bulundular.

Bu enfeksiyon çok nadir görülüyor. ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC)’ ne göre bu mantarlar çoğu insan için zararlı değildir, ancak bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde ciddi enfeksiyonlara neden olabiliyor. Genelde mukor küfü adı verilen ve özellikle toprak, gübre, çürüyen bitkiler, çürük tahtada ve çürümüş meyve sebzede bulunan mantar türü sebep oluyor. Covid-19’u şiddetli geçiren hastalar ve bağışıklığı zayıflayan kişilerde de önemli komplikasyonlara sebep oluyor ve solunum yollarını etkiliyor. Mukormikoz enfeksiyonu bulaşıcı değil ve insandan insana bulaşmıyor.

Doktorlar bu hastalığın yoğun bakımdaki hastaların hayatını kurtarmak için verilen streoidlerin etki ettiğini düşünüyor. Bağışıklık sisteminin Covid-19’a karşı vücuda zarar vermeye başladığında kullanılan steroidler, virüsün etkilediği ciğer iltihabını önleyebiliyor. Fakat bu tedavi aynı zamanda bağışıklığı da düşürebiliyor ve hem diyabet hastalarında hem de şeker sorunu olmayanlarda kandaki şeker seviyesinin yükselmesine yol açabiliyor. Mukormikozaya yol açan şeyin de diyabet sorunu ve bağışıklık sistemindeki zayıflama olduğu da belirtilenler arasında.
Maharaştra eyaletinde yükselen vakaların olduğu hastanede çalışan Dr. Pandey, BBC’ye konuştu: "Kara mantar enfeksiyonu Covid-19'dan çok zorlu olmaya başladı. Hastalar zamanında ve düzgün bir şekilde tedavi edilmezse ölüm oranı yüzde 94'e çıkabilir. Tedavisi pahalı ve ilaç miktarları yetersiz."
BBC’ye konuşan diğer doktor da göz enfeksiyonları uzmanı Dr. Akshay Nayar. “Hiçbir mukormikoz hastasının kan şekeri normal değildi.”
Hindistan Tıbbi Araştırma Konseyi (ICMR) hastaların tek taraflı yüz ağrısı, diş ağrısı, burun akıntısı ve burun köprüsünde siyahımsı renk değişikliği gibi belirtilere dikkat etmesini istedi.

Ayrıca, 14 Mayıs tarihinde Hindistan Sağlık Bakanlığı da hastalık hakkında açıklama yaptı:
Alnımızın, burnumuzun, elmacık kemiklerimizin arkasında bulunan hava ceplerinde ve göz ve dişlerimiz arasında deri enfeksiyonu olarak ortaya çıkmaya başlıyor. Daha sonra gözlere, ciğerlere yayılır ve hatta beyne yayılabilir. Burunda kararma ve renk değişikliği, bulanık veya çift görme, göğüs ağrısı, nefes alma güçlüğü ve kan öksürmesine neden olur.
Kara Mantar Hastalığı Nasıl Tedavi Ediliyor?
Kara mantar, ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC)’ne göre genellikle intravenöz olarak verilen antifungal ilaçlarla tedavi edilir. En yaygın ilaçlar, şu anda Hindistan eyaletlerinde salgınla mücadele etmek için kullanılan bir ilaç olan Amfoterisin B'yi içeriyor.
salgınla mücadele etmek için kullanılan bir ilaç olan Amfoterisin B'yi içeriyor. Hastaların iyileşmesi için altı haftaya kadar mantar önleyici ilaca ihtiyacı olabilir. İyileşmeleri, hastalığın ne kadar erken teşhis ve tedavi edildiğine bağlı oluyor.
Çoğu zaman, ölü veya enfekte dokuyu kesmek için ameliyat gerekebiliyor. Hindistan Sağlık Bakanlığı da yaptığı açıklamada, "Bazı hastalarda bu, üst çene ve hatta bazen göz kaybına neden olabilir" demişti.
BBC’nin haberine göre Mumbai'de üç hastanede birden çalışan Dr. Nair, nisan ayından mayıs ayının ortasına kadar geçen zamanda 40 kişide bu enfeksiyonu gördüğünü belirtmiş. Bu kişilerin çoğunun koronavirüsü evde atlatan diyabet hastaları olduğunu ifade ederken 40 kişiden 11'inin gözlerinin alınması gerektiğini de eklemiş. Kara mantar enfeksiyonu burun, göz ve bazen de beyni etkiliyor. Dr. Nair hastalığa dair gerçekleştirdiği ameliyatları “hastaların hayatını kurtarmak için gözünü almam gerekiyor. Bu da böyle bir hastalık” şeklinde ifade etmiş.
Enfeksiyonu kapan kişilerde ilk belirtiler arasında burunda kanama, gözde şişme ya da ağrı, bulanık görme ve en kötü hali ile körlük yer alıyor. Hindistan’daki doktorlar tedavide geç kalınmış vakalarda enfeksiyonun beyne ulaşmaması için gözün alınması gerektiğini belirtiyor.
İddia KISMEN YANLIŞ
Bir Instagram sayfası tarafından Hindistan’da görülen kara mantar hastalığına yakalanan kişilerde enfeksiyonun beyne sıçramasını önlemek amacıyla gözlerinin çıkarılmaya başlandığı iddia edildi. Hint medyası ve uluslararası haberlere göre son günlerde koronavirüsü atlatanlarda kara mantara yakalananların sayısında artış gerçekleşti. Mukormikoz kapma riskini yükselten sebepler arasında diyabet, obezite ve kontrol edilemeyen kan şekeri seviyesi gibi hastalıklar da bulunuyor. Covid-19’u şiddetli geçiren hastalar ve bağışıklığı zayıflayan kişilerde de önemli komplikasyonlara sebep oluyor ve solunum yollarını etkiliyor. Kara mantar enfeksiyonu burun, göz ve bazen de beyni etkiliyor. Hindistan’da hastalığa dair gerçekleşen ameliyatlarda bazı hastaların hayatını kurtarmak için gözlerinin alınması gerekiyor. Fakat, bu durum her vaka için söz konusu değil. İlaçla da tedavi edilen bu enfeksiyon için doktorlar, tedavide geç kalınmış vakalarda enfeksiyonun beyne ulaşmaması için gözü almak durumunda kaldıklarını belirtiyorlar.

Sonuç olarak;

Sonuç olarak, Hindistan'daki kara mantar hastalığına yakalanan binlerce hastanın enfeksiyonunun beyne sıçramasını önlemek amacıyla gözlerinin çıkarıldığına dair iddia kısmen yanlıştır.