İran'daki Protesto Görüntüleri Güncel mi?
İddia şöyle;

Bir Instagram hesabı tarafından 18 Kasım 2024 tarihinde yapılan bir paylaşımda, İran’da protesto eden halkı gösteren videonun güncel olduğu iddia edildi.

İddia 40 binden fazla görüntülenme almış. 

İddia YANLIŞ 
Sosyal medyada İran'da güncel protestolar olduğu iddiasıyla paylaşılan video, Mahsa Amini'nin 2022'deki ölümünün ardından düzenlenen eski protestolara ait.
Whatsapp ve Instagram erişim engeli de yeni bir karar değil; Eylül 2022'den beri devam ediyor.
İran'da son dönemde rejim karşıtı bir protesto gerçekleştiğine dair güncel bir bilgi bulunmuyor.
Video Eski Tarihli
Videoların bağlamından koparılarak yeniden sunulması, sosyal medyada sıkça karşılaşılan yanlış bilgi türlerinden biri. Bu tür videolar, orijinal bağlamından çıkarılarak veya kasıtlı olarak manipüle edilerek yanlış bilgi yaymak amacıyla kullanılabiliyor. İnternet kullanıcıları bu videoları daha fazla etkileşim ve beğeni toplama motivasyonu ile paylaşıyor.
Sosyal medyada 18 Kasım 2024 tarihinde paylaşılan bir gönderi ise bu durumun bir örneği niteliği taşıyor. Gönderide İran’da rejime karşı ayaklanan halkın protestolarını gösterdiği iddiası ile bir video paylaşılmış. Aynı iddia öne sürülerek paylaşılmış birden fazla gönderi bulunuyor. Paylaşımda Whatsapp ve Instagram’a da başlayan protestolar sebebiyle erişim engeli getirildiği öne sürülmüş. Fakat görüntüler güncel değil. Whatsapp ve Instagram’a erişim engeli de yeni alınmış bir karar değil.
İran’da protesto amacıyla yapılan en güncel olay, 2 Kasım 2024 tarihinde Aho Daryaei isimli bir doktora öğrencisi tarafından gerçekleştirilmişti. Daryaei, öğrenim gördüğü Tahran’daki İslami Azad Üniversitesinin kampüsünde iç çamaşırları ile oturarak tek kişilik bir protesto ortaya koymuştu. Eylemin amacı İran’daki 1979 İslam Devrimi’nden bu yana uygulanan zorunlu başörtüsü yasalarını protesto etmekti. Aho Daryaei görevliler tarafından gözaltına alınmış ve akıl sağlığı sorunları olduğu iddiası ile tedavi altına alınmıştı. Olay sosyal medyada geniş yankı bulsa da sokağa yansıyan herhangi bir protesto yaşanmadı. 
21 Eylül 2022 tarihli video paylaşımı

21 Eylül 2022 tarihli video paylaşımı

Konuya ilişkin haber siteleri ve sosyal medya üzerinden yapılan araştırmalarda İran’da güncel olarak rejime karşı gerçekleştirilen herhangi bir protesto haberine rastlanmıyor. Videodan alınan kesitler tersine görsel arama ile aratıldığında, videonun eski tarihli olduğu bilgisine ulaşılabiliyor. Güncel olduğu iddiası ile paylaşılan görüntüler aslında Mahsa Amini’nin ölümünün ardından gerçekleşen protestolara ait. Videonun 21 Eylül 2022’de bir X hesabı tarafından paylaşıldığı görülebiliyor. Aynı video bir haber sitesinde de yer almış
Mahsa Amini, İran’da başörtüsü kurallarına uygun örtünmediği için gözaltına alınmış ve daha sonra 16 Eylül 2022’de komaya girerek kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti. Olayın ardından ülke geneline yayılan protestolar yaşanmış, hükümet Whatsapp ve Instagram’a erişim engeli getirmişti. Whatsapp ve Instagram’a erişim engeli Eylül 2022’den bu yana sürüyor, yani yeni alınmış bir karar değil. Ülkede Facebook, X, Telegram ve YouTube gibi diğer sosyal medya platformları da yasaklı durumda.

Sonuç olarak;

İran'daki protesto görüntülerinin güncel olduğu iddiası yanlış.