Köpekbalığı Fotoğrafı National Geographic Tarafından Yılın Fotoğrafı mı Seçildi?

Söz konusu iddia ve fotoğraf 2016’dan beri sosyal medyada dolaşımda. 

Söz konusu iddianın ilk örnekleri çeşitli sosyal medya mecralarında 2016 senesine kadar gidiyor ve fotoğrafın hâlâ dolaşımda olduğu görülüyor. İddialarda, denizden sıçrayan köpekbalığı fotoğrafının National Geographic tarafından yılın fotoğrafı seçildiği ve fotoğrafın Bob Burton isimli bir fotoğrafçı tarafından çekildiği gibi ifadeler de yer alıyor. 

İddia o kadar yaygın bir şekilde paylaşıldı ki, 2016'da National Geographic, bu iddiayı çürüten bir metin yayımladı ve metinde şu ifadeler yer aldı:

“Takma adı Bob Burton olan adam, National Geographic'in sudan sıçrayan bir köpekbalığının (ki bu açıkça sahte) yılın fotoğrafını (bizde olmayan bir ödül) çektiğini (yanlış bir şekilde) iddia etti. Ancak görüntü, sosyal medyada coşku dolu tepkiler aldığı için bu hatalı ayrıntıların hiçbiri önemli görünmüyordu.”

Bu görüntü National Geographic'ten herhangi bir ödül kazanmadı ve derginin baş fotoğrafçısı Bob Burton tarafından da çekilmedi. Ayrıca Bob Burton isimli bir fotoğrafçıya National Geographic sitelerinde rastlanmıyor. Yani bunun gerçek bir kişi olduğuna dair bir kanıt da bulunmuyor. 

Söz konusu görüntü ise aslında Shutterstock profilinde "Alexyz3d" adıyla geçen bir Rus 3D grafik sanatçısı tarafından oluşturuldu. Portföylerinde, sudan sıçrayan köpekbalıklarının dijital olarak oluşturulmuş veya geliştirilmiş birkaç başka görüntüsünü bulmak da mümkün:

Alexyz3d isimli kullanıcının paylaştığı görüntülerde, “CG” (bilgisayar grafikleri), “FX” (efektler) ve “3D” gibi etiketler bulunuyor ve görüntünün gerçek bir fotoğraf olmadığı, dijital ortamda oluşturulduğu anlaşılıyor. 

İddia daha önce Snopes, Politifact ve Full Fact gibi doğruluk kontrolü platformları tarafından da incelenmiş. 

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda yer alan sudan sıçrayan köpekbalığı görüntüsünün, National Geographic tarafından yılın fotoğrafı seçildiği iddia edilmişti. Ancak 2016’dan beri sosyal medyada dolaşan iddialar National Geographic tarafından da yanlışlanmış. Görüntü gerçek bir fotoğrafı göstermiyor ve "Alexyz3d" kullanıcı adlı bir Rus 3D grafik sanatçısı tarafından oluşturulmuş.