Nijer Uranyumun Fiyatını 0,8 Euro’dan 200 Euro’ya Çıkardı mı?

→ Nijer’in uranyum fiyatlarında yüksek oranda artışa gittiğine dair güvenilir kaynaklarda bilgi yok. 

→ 2022 ihracat verilerine göre Nijer’de uranyum fiyatı ortalama 66,8 Euro civarında gerçekleşmiş. Serbest piyasada uranyum fiyatları da darbe öncesi ve sonrası 56-70 dolar arasında seyrediyor. 

Nijer’de 26 Temmuz 2023 tarihinde gerçekleşen askeri darbe sonrasında Nijer’in Fransa başta olmak üzere diğer ülkelerle olan ilişkileri üzerine birçok yanlış bilgi dolaşıma girdi. Dolaşımdaki iddiaların bir kısmı da Nijer’in uranyum üretimindeki önemli yerine atıfta bulunuyordu. Ülkenin uranyum üretiminde dünyada 8. sırada yer alması darbe hükümetinin uranyum tedariğinde uyguladığı  politikaların yakından izlenmesine neden oluyor. Söz konusu iddia da Nijer’in darbe hükümetinin uranyumum kg fiyatını 80 Euro cent’ten 200 Euro’ya çıkardığı öne sürülmüş. 

İddianın izi 7 Eylül’de yapılan bir paylaşıma kadar sürülebiliyor. Paylaşımda Nijer’in uranyumun kg fiyatını % 24900 artırdığını ve bunun dünya uranyum piyasasında etki yaratacağı öne sürülmüş. 

Öncelikle sosyal medya paylaşımı ve birkaç haber dışında bu iddiayı doğrulayacak resmi bir kaynağa ulaşılamıyor olsa da mevcut kamuya açık verilerle iddiadaki değerleri kontrol etmek mümkün.

Güncel ticaret verileri incelendiğinde Nijer’de darbe gerçekleşmeden önce uranyumun kg fiyatının 0,8 Euro olması geçerli bir veri değil. WITS verilerine göre Nijer 2022’de 1,9 milyon kg uranyum ihraç etmiş ve bunun karşılığı 134,8 milyon dolar. Hesaplama yapıldığında kg başına 71 dolar gibi bir değere ulaşılıyor. Yıl ortası Euro/ABD Doları paritesi dikkate alındığında da ihraç edilen uranyumun kg’ı 66,8 Euro’ya tekabül ediyor. 

Uranyum kontratlarında kullanılabilecek bir referans değer olarak uranyumun serbest piyasadaki fiyatlarına bakıldığından da iddiayı destekleyecek bir hareketlilik görülmüyor. 

Uranyumun fiyatı darbeden hemen önce 56 dolar düzeyindeydi. 

İddianın dolaşıma girdiği 4 Eylül tarihinde ise 60 dolar civarındaydı. 

Uranyum fiyatı 2 Ekim tarihinde 72 dolar civarına çıkmışken, 9 Ekim tarihinde 69 dolar civarına düşmüş. 

İddia Reuters tarafından da incelenmiş.