İddia şöyle;

Bir Twitter hesabı tarafından 29 Ocak 2022 tarihinde paylaşılan fotoğrafta ortaçağda kadınların eşlerine düşük dozlu zehir vererek akşamları eşlerinin eve geri dönmesine sebep olduğu ve panzehir vererek iyileşmelerini sağladığı iddia edildi.

İddianın Kaynağı Ne?

Paylaşımdaki iddiaya göre ortaçağda kadınlar eşlerine düşük dozlu zehir vererek akşamları evlerine dönmelerini sağlıyor, akşamları ise panzehir vererek iyileşmelerini ve böylece mutluluğun evlerinde bulunduğunu gösteriyorlardı. Paylaşımda bulunan görsel arama motorları kullanılarak tersine görsel arama ile araştırıldığında, görselin ortaçağda yazılan 14. yüzyıla ait Tacuinum Sanitatis adlı sağlık el kitabından alındığı ortaya çıkıyor. Bahsedilen el kitabı Takvim es-sıhha, esas olarak Arap tıp bilimcisi İbn Butlan tarafından 11.yüzyılda yazılmış, 13. yüzyılda İtalya’da Latinceye çevrilmiş. Sonraki yüzyılda ise çeşitli illüstrasyonlar eklenerek Ortaçağ Avrupasının önemli bir sağlık kitabı olarak dolaşıma girmiş. Kitapta tıp alanının yanı sıra, tarım ürünleri ve bitkilerle ilgili olarak da bilgiler ve çizimler bulunuyor. 

Paylaşımda bulunan görselde ise kusan bir adamın tasvir edildiği görülüyor. Görselin kaynağı ile ilgili ayrıntılara aşağıdaki fotoğrafta yer aldığı şekilde Avusturya Ulusal Kütüphanesi veritabanından ulaşılabiliyor. Bunun yanında bahsedilen iddia, ilgili kaynaklarda ve akademik arama motorlarında Türkçe ve İngilizce olarak araştırıldığında iddianın karşılığı bulunmuyor. 

İddia Malumatfuruş tarafından da incelenmiş. 

İddia YANLIŞ

Bir Twitter hesabından yapılan paylaşıma göre ortaçağda kadınların eşlerini düşük dozlarla zehirledikleri ve bu sayede akşamları eşlerinin evlerine dönmelerini sağladıkları, akşam dönen eşlere panzehir verilerek evlerine sadık kalmalarının sağlandığı iddia edilmişti. Paylaşımda bulunan görsel arama motorlarında tersine görsel arama ile araştırıldığında, görselin aslen İbn Butlan’a ait olan ve 14. yüzyılda Latinceye çevrilen Tacuinum Sanitatis adlı tıp el kitabından olduğu anlaşılıyor. Görselde bulunan kusan adam ise panzehir verildiği için değil, kusma anı tasviri nedeniyle çizilmiş. Bunun yanında ortaçağda kadınların eşlerine düşük dozlu zehir verdikleriyle ilgili bir bilgi de bulunmuyor. 

Sonuç olarak;

Ortaçağda kadınların eşlerine düşük dozlu zehir vererek akşamları eşlerinin eve geri dönmesine sebep oldukları ve panzehir vererek iyileşmelerini sağladıkları iddiası yanlış.