Resimdeki Harita Abraham Ortelius'a mı Ait?

Bir Twitter hesabı tarafından 3 Ocak 2022 tarihinde yapılan bir paylaşımda, haritanın 1570 yılında Abraham Ortelius tarafından çizildiği, insanların o tarihlerde Antarktika’yı bildikleri ve haritada Antarktika’da buzulların olmadığı iddia edildi. Paylaşım 100’den fazla beğeni aldı.

Paylaşımdaki metin şu şekilde:

Brittanica’da yer alan bilgiye göre, Abraham Ortelius 2 Haziran 1527- 28 Haziran 1598 tarihleri arasında yaşamış olan Flaman haritacı ve coğrafyacı. 1570 tarihinde yukarıdaki eseri olan Theatrum Orbis Terrarum yani Dünyanın Görünümü adlı haritası ile bilinir. Bu harita genel olarak ilk modern atlas olarak kabul edilir. Abraham Ortelius’un haritası aşağıdakidir.

Haritanın iddiadaki haritadan farklı olduğu göze çarpıyor. Paylaşımda kullanılan harita araştırıldığında ise Universale Descrittione Di Tutta la Terra Conosciuta Fin Oui yani Şimdiye Kadar Bilinen Tüm Dünyanın Evrensel Tanımı olarak bilinen ve Stanford Üniversitesi’nin online kütüphanesi olan Stanford Library’e göre, Paolo- Forlani’nin 1565 yılında çizdiği dünya haritası olduğu anlaşılıyor. Daha önce 1546 ve 1560 yıllarında da haritalar çizen Forlani’nin en kapsamlı haritası bu. Bunun nedeni ilk defa geniş ve kapsamlı bir Güney Kıtası gösterilmiş ve isim olarak Terra Incognita yani Bilinmeyen Yer olarak bahsetmiş olmasıdır.

Bilgilerin devamında Forlani, bilinmeyen kara kütlesini hayali topografik özelliklerle ve deve, aslan, fil, gergedan gibi hayvanlarla ve bunun dışında unicorn ve griffin gibi hayali veya fantastik yaratıklarla da doldurmuş.

Ortelius’un haritasına tekrar döndüğümüzde ise, haritanın alt kısmında Terra Australis Nondum Cognita yani Henüz Bilinmeyen Güney Toprakları yazısı göze çarpmaktadır.

Güney Avustralya Eyalet Kütüphanesi’ndeki bilgilere göre, Eski Yunanlılar Kuzey’de Asya ve Avrupa Kıtalarını dengelemek için Güney Yarımküre’de büyük bir kıta olması gerektiğine dair kuramlar üretmişler. İskenderiyeli Ptolemy MS. 150 yıllarında Geographia’sında varsayımsal kıta olarak Terra Australis Nondum Cognita, yani Bilinmeyen Güney Toprakları olması gerektiğini düşünüyordu. Ortelius’un haritayı çizdiği dönemde ise Ümit Burnu yoluyla Afrika geçilmiş, Amerika toprakları keşfedilmişti. Fakat hâlâ Antarktika Kıtası keşfedilmemişti. Fakat, diğer kıtaların keşfedilmesi ile beraber bu ‘teorik’ kıtanın boyutları zamanla küçülmüş.

National Geographic’e göre, 19. Yüzyılın başlarında kaşifler “Bilinmeyen Güney Toprakları”nı bulmak için çok fazla sefer yapmışlardır. Bu kara kütlesinin Kuzey Yarımküreyi dengeleyeceği varsayılıyordu. James Cook 1772-1775 yılları arasında ikinci seferinde Antarktika Çemberine kadar geldi ama kıtayı bulamayınca geri döndü. Antarktika ise 27 Ocak 1820 yılında ilk kez Rus kaşifler tarafından keşfedildi.

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan bir paylaşımda, haritanın 1570 yılında Abraham Ortelius tarafından çizildiği, insanların o tarihlerde Antarktika’yı bildikleri ve haritada Antarktika’da buzulların olmadığı iddia edilmişti. Abrahan Ortelius’un haritasının ismi Theatrum Orbis Terrarum iken iddiadaki harita Paolo Forlani’nin 1565 yılında çizdiği Universale Descrittione Di Tutta la Terra Conosciuta Fin Oui. Her iki haritada da Antarktika’nın olduğu kısma Bilinmeyen Güney Toprakları adı verilmiş çünkü daha Antarktika kıtası keşfedilmemişti ama Güney’de büyük bir kıtanın var olabileceğine dair bir varsayım vardı.