Taliban'ın Kadınları Kırbaçladığı Video Güncel mi?

Benzer iddialar farklı yerel medya hesaplarında da paylaşılmış. 

ABD’nin 11 Eylül saldırıları sonrası Afganistan’ı işgal etmesiyle 2001’in sonlarında yönetimden uzaklaştırılan Taliban güçleri yirmi yıl sonra 15 Ağustos 2021’de başkent Kabil’i ele geçirerek Afganistan’da tekrar kontrolü eline almıştı. Yönetimi altında bulunduğu yerlerde insan hakları ihlallerinin yoğun olarak yaşandığı Taliban’ın tüm Afganistan’ı kontrol altına almasıyla kadınlar özelinde son yirmi yılda elde edilen kazanımlar da büyük ölçüde kaybedildi. Kadınlar ve kız çocukları sosyal hayatta tekrar büyük bir baskı görmeye başlarken  insan hakları örgütleri kadınlara yönelik ayrımcılığın giderek arttığını raporluyor. 

Paylaşımdaki video internet ortamında araştırıldığında viral olan ilk paylaşımın 1 Aralık 2022’de İngiltere’de politika danışmanlığı yapan Shabnam Nasimi tarafından yapıldığı görülüyor. Tweet'te videonun Taliban militanlarının erkek vasisi olmadan alışverişe giden kadının kırbaçlandığı anları gösterdiği belirtilmiş. Nasimi’nin videoyu alıntıladığı hesap ise Afganistan Kabil merkezli dijital medya  kuruluşu olan Zawia News’e ait. Alıntılanan twitter videonun Afganistan’ın kuzeydoğu bölgesinde yer alan Takhar ilinde çekildiği belirtilmiş. 

Araştırma genişletildiğinde ise aynı videonun 28 Ekim 2018’de Afganistan’da faaliyet gösteren Ariana News tarafından paylaşıldığı görülüyor. Afganistan’ın kuzeyindeki Jawzjan ilinin Darzab ilçesi ise videonun çekildiği yer olarak bildirilmiş. Taliban militanlarının kırbaçlama nedeni olarak da kadınların telefon konuşması yapması gösterilmiş. Aynı video 2020’de bu sefer de Afganistan’ın kuzeyindeki bir diğer il olan Kunduz’da çekildiği iddiasıyla dolaşıma girmiş. 

Videonun çekildiği tarihi sınırlamak için bir diğer kanıt da BBC’nin 29 Ekim 2018’de yaptığı bir haber. Bu haberde Taliban militanlarının iki kadını telefonla konuştukları gerekçesiyle kırbaçladıkları belirtiliyor. Darzab’ta olduğu belirtilen olayda ebölge kontrolünün Taliban’da olduğuna dair bir yetkili açıklaması da bulunuyor. Ağustos 2021’de ABD birliklerinin çekilmesiyle Kabil’e girip Afganistan’ın önemli kısmını kontrol altına alan Taliban güçleri 2021’den önce de özellikle Afganistan’ın kuzey bölgesinde etki sahibiydi. IŞİD’in Horasan koluyla Darzab’ın kontrolü için çatışmaya giren Taliban Temmuz-Ağustos 2018’teki yoğun çatışmalar sonucunda bölgenin kontrolünü büyük ölçüde ele geçirmişti. Bu nedenle, videonun bu dönemde Darzab’ta çekilmiş olması yüksek ihtimal. 

Videonun kesin tarih ve yeri netleştirilemese de 2021’den sonra Afganistan’da başlayan ikinci Taliban döneminde çekilmediği net bir bilgi. Taliban rejiminin Dışişleri Bakanı da kendi Twitter hesabından görüntülerin eski olduğunu ve şimdiki yönetimle ilgisi olmadığını söylemiş. Tabi bu video eski olsa da videoda yaşananların Taliban ile ilgisi olmadığını iddia etmek güç. Taliban militanlarının kadınları kırbaçladığı görece yeni videolara birçok platformda rastlamak mümkün. 

Bir Twitter hesabı tarafından  paylaşılan Taliban tarafından kırbaçlanan kadınları gösteren videonun  güncel olduğu iddia edilmişti. Internette yapılan araştırma sonucunda videonun 2018 yılından bu yana farklı metinlerle dolaşımda olduğu görülüyor.