Bir Twitter hesabı tarafından 12 Ağustos 2020 tarihinde yapılan paylaşımda Atatürk’ün Tokyo’da cami yaptırdığı iddia edildi.
İddia uzun yıllardır sosyal medyada paylaşılıyor.
Atatürk Japonya’da Cami Yaptırdı mı?
Uzun yıllardır internette çeşitli platformlarda Atatürk’ün Japonya’nın başkenti Tokyo’da cami yaptırdığına yönelik iddialar paylaşılıyor. Bu paylaşımlara Tokyo’daki caminin dünyada sabah ezanının ilk okunduğu yer olduğu iddiası da eşlik ediyor. Özellikle Sunay Akın’ın anlattığı hikâye birçok iddia paylaşımı için kaynak olarak kullanılmış. Akın’ın anlattığı hikâyede Türkiye - Japonya ilişkilerinin ilk adımlarını atan iş insanı Yamada Torajirō’nun ön ayak olmasıyla Atatürk’e Tokyo’da cami yaptırma teklifinin götürüldüğü ve Atatürk’ün bu teklifi kabul ettiği belirtiliyor.
Söz konusu Tokyo Camii’nin tarihine internet sitesinden ulaşmak mümkün. Bu bilgilere göre, 1920 yılında Rusya’daki devrimden kaçan Kazan Türkleri önce Mançurya’ya oradan da Japonya’ya sığınmışlar. Yıllar içinde Tokyo’da organize olan Kazan Türkleri, Abdurreşid İbrahim liderliğinde örgütlenip 1928’de Mekteb-i İslamiye Okulu açmışlar. 1935’te taşınmaya karar veren Türkler, Shibuya semtinden arazi satın almış ve okulu buraya taşımışlar. 1938 yılında ise okulun hemen yanına Tokyo Camii yaptırılmış. 1986’da yıkılan cami Türkiye’ye hibe edilmiş ve devlet aracılığıyla 1997 yılında yeni bir caminin temeli atılmış. 2000 yılında cami ibadete açılmış ve o günden bugüne varlığını sürdürüyor. Yani Atatürk’ün cami ile bir bağlantısı bulunmuyor.
Japonya’nın ilk camisi 1935 yılında yapılan Kobe Camii. Bu cami Kobe’deki müslüman gruplar tarafından bağışlar toplanarak yapılmış.
Dünyada İlk Sabah Ezanı Tokyo Cami’nde Okunmuyor
İddianın ikinci kısmında dünyada ilk sabah ezanının Japonya’da Tokyo Camii'nde okunduğu iddia edilmişti. Fakat kısa bir internet araştırmasıyla Tokyo Camii’nin daha doğusunda camiler olduğu bulunabiliyor.
Koordinatlar incelendiğinde Japonya’nın başkenti Tokyo’nun 139 meridyeninde, Yeni Zelanda’nın başkenti Wellington’un ise 174 derece doğu meridyeninde olduğu görülebiliyor. 35 meridyen farka sahip iki ülkenin başkentlerinde ise yaklaşık 140 dakikalık bir fark bulunuyor. Yani, Yeni Zelanda güneşin ilk doğduğu ‘bağımsız’ ülkelerden birisi. Buradaki koordinatlara bakıldığında ise ülkenin en doğusundaki mescidin Tauranga mescidi olduğu görülüyor.
Malumatfuruş ve Teyit daha öncesinde bu iddiayı incelemişti.
İddia YANLIŞ
12 Ağustos 2020 tarihinde bir Twitter kullanıcısı tarafından Dünya’da en erken ezan okunan Tokyo Camii’nin Atatürk tarafından yaptırıldığı iddia edilmişti. İddia incelendiğinde Tokyo Camii’nin yapımının Atatürk ile bir bağlantısı olmadığı görülüyor. Bunun yanında Tokyo Camii dünyada en erken sabah ezanı okunan cami değil.
Sonuç olarak;
Japonya’daki Tokyo Camii’nin Atatürk tarafından yaptırıldığı iddiası yanlış.