Video Bir Minibüsü Saran Dev Pitonu mu Gösteriyor?

→ Videoda görülen dev piton gerçek değil, bir hayvanat bahçesi için tasarlanmış. 

→ Video, Çin’deki Zhongnan Baicao Bahçesi’nin içinde yer alan bir enstalasyonu gösteriyor.

Sosyal medyada yer alan en yaygın yanlış bilgi türlerinden birinin bağlamından koparılmış videolar olduğunu söylemek mümkün. Bu tür videolar sosyal medyada, asıl bağlamdan koparılarak ya da kasıtlı olarak manipüle edilerek yanlış bilgiyi yaymak için kullanılabiliyor. İnternet kullanıcılarının videolarla yanlış bilgi yaymasının ise pek çok sebebi olabilir, bu sebeplerin başında ise ilgi çekici içerikler ile daha çok etkileşim almak geliyor. Bu tür iddialar sosyal medyada hızla yayılarak popüler hale geldiği için doğruluğunu kontrol etmek önem taşıyor.

Bu tür paylaşımların bir örneği X platformunda meydana gelmiş. Bir X kullanıcısı, “Bir minibüsü saran dev piton böyle görüntülendi.” açıklaması ile bir video paylaşmış. Videoda parkın ortasında beyaz bir minibüsün etrafınının dev bir piton ile çevrelendiği görülüyor. İnsanlar elleri ile pitonu gösteriyor. Video tersine görsel arama araçları ile arandığında, benzer paylaşımların uzun süredir internette dolaşımda olduğu görülüyor. 

2022 yılında A Haber, “Bu görüntüler dehşete düşürdü! Dev anakonda arabayı sardı.” başlığı ile yayımladığı haberde, iddiaya konu olan videodan kesitlere yer vermiş. 2021 yılında bir TikTok kullanıcısı, aynı videoyu “Yılan arabayı ele geçirmiş.” açıklaması ile paylaşmış. 2024 yılında bir Instagram hesabının paylaşımı ise 7.8 milyon görüntülenme almış. Fakat videoda görülen piton gerçek değil. 

Videonun izi tersine görsel arama ile internette sürüldüğünde Hong Kong menşeli bir haber sitesi ile karşılaşılıyor. İddiaya konu olan “dev pitonlu” video ile ilgili Çince yazılmış haber, çeviri araçları ile Türkçe’ye çevrildiğinde videonun Zhongnan Baicao Bahçesi’nde çekildiği bilgisi görülüyor.  Zhongnan Baicao Bahçesi ise Çin’de yer alan 3.800 dönümlük bir turizm ve eğlence parkı. Aslında video, bir hayvanat bahçesi içindeki enstalasyonu gösteriyor. Yerleştirme sanatı olarak da bilinen enstalasyon, belirli bir mekan için yaratılan ve oraya “yerleştirilen” sanat eserlerini ifade ediyor. Minibüsü saran dev piton eseri de, bir hayvanat bahçesi için yapılmış. 

Çin’in TikTok’u Douyin platformunda Zhongnan Baicao Bahçesi’nin hesabı bulunuyor. Bu hesapta yılanlı minibüsün çeşitli açılardan ve farklı tarihlerde yüklenmiş videolarını görmek mümkün. Videolarda odunların üzerinde duran pitonlar da bulunuyor ve bu eserlerin kısıtlı bir şekilde kafasının hareket ettiği görülüyor. 

Videodaki dev pitonun doğruluk payı, farklı doğruluk kontrolü platformları tarafından da incelenmiş ve yanlışlanmış.