Video Dubai’de Yağmur Yağdırmak Amacıyla Yapay Bulutların Taşınmasını mı gösteriyor?

→ Video görsel manipülasyon araçlarıyla oluşturulmuş ve bu videoyu ilk paylaşan hesap bunu gönderisinde belirtmiş. 

→ Bulut tohumlama yöntemi yapay bulut taşıyarak değil bulutların içerisine gümüş iyodür gibi çeşitli kimyasal maddeler serpiştirilerek gerçekleştiriliyor.

Nisan 2024'te Dubai'de meydana gelen sel felaketi, şehrin tarihte gördüğü en şiddetli yağışlardan biri olarak kayıtlara geçti. Yağışlar 15 Nisan'da başladı ve 17 Nisan'a kadar sürdü, bu süre zarfında Dubai'nin yıllık yağış miktarının iki katından fazlası yağdı. Yoğun yağışlar sonucunda yollar, tüneller ve Dubai Uluslararası Havaalanı da dahil olmak üzere birçok altyapı zarar gördü. Havaalanında uçuşlar iptal edildi ve yolcuların terminale ulaşmakta zorluk çektiği bildirildi​. Sosyal medyada sel görüntülerinin yayılmasının ardından ise yağışın yapay olarak oluşturulduğuna dair birçok iddia metin ve görsel formatlarla yayılmaya başladı. Söz konusu paylaşımda da bulut taşıyan bir kamyonun Dubai’deki caddelerden geçişi gösteriliyor. 

Kısa bir araştırma yapıldığında iddiada yer alan videonun bir Instagram kullanıcısı tarafından 12 Şubat tarihinde paylaşıldığı bulunabiliyor. Video Dubai’de yaşanan selden sonra tekrardan gündeme gelmiş. Geçtiğimiz nisan ayında Dubai’de rekor yağış miktarı sonucunda yaşanan sel felaktetinin ardından yağış miktarının artmasının nedeninin bulut tohumlama yöntemiyle ilgili olduğuna dair iddialar ortaya çıkmıştı. Fakat uzmanlar bulut tohumlama yönteminin böylesine bir yağış için yetersiz olduğunu asıl sebebin iklim değişikliği olabileceğini belirtiyorlar. Bulut tohumlama bağlamında da video birçok hesap tarafından tekrardan dolaşıma sokulmuş.

Videonun orijinal paylaşıldığı yeri belirlemek için arama motorlarında “cloud carrying truck dubai” aramaları yapıldığında görsel manipülasyon araçları kullanılarak bulut taşıyan kamyonları gösteren görseller yapmanın oldukça revaçta olduğu görülüyor. Araştırmayı biraz daha derinleştirdiğimizde ise söz konusu videonun 4 Şubat’ta bir Instagram hesabı tarafından paylaşıldığı görülüyor. 

Bu hesap gönderisindeki hashtaglerinde videonun görsel manipülasyon araçları kullanılarak yapıldığını belirtmiş. 

Bulut tohumlama hava durumu etkilemek amacıyla kullanılan bir teknik, Dubai örneğinde olduğu gibi sadece yağışı arttırmak için değil doluyu azaltmak veya sisi dağıtmak gibi birçok amaçla da kullanılıyor. Yöntem gümüş iyodür, sıvı ozat ve kuru buz gibi bulutların içerisindeki su damlacıklarına ve buz kristallerine etki edebilen çeşitli kimyasal maddelerin bulutlara serpiştirilmesiyle gerçekleştiriliyor. Bu işlem uçaklar, toprak jeneratörleri ve hatta roketler gibi çeşitli araçlar ile gerçekleştiriliyor. Yağışı %10 ile %30 arasında arttırabilen bulut tohumlama yöntemini kullananlar içerisinde Türkiye’nin de dahil olduğu Amerika Birleşik Devletleri, Çin, Rusya gibi dünyanın birçok ülkesi var.

Özetle, iddiadaki video görsel manipülasyon araçları ile oluşturulduğu gibi bulut tohumlama tekniğinin yapay bulut oluşturma veya taşımayla ilgisi yok, kimyasal maddelerin bulutlara serpiştirilmesiyle gerçekleştiriliyor.