Video, Hawaii'deki Yangınların Lazerle Çıkarıldığını mı Kanıtlıyor?

2023 Ağustos’unun başlarında Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Hawaii eyaletinde birden fazla orman yangını çıkmıştı. Yangınların bölgede en çok etkilediği yer ise Maui adası olmuştu. Hawaii’de Ağustos ayında yaşanan olağan dışı kuraklık ve Dora Kasırgası’nın etkisiyle yangınlar, Hawaii eyalet tarihinin en ölümcül faciası olarak tanımlanmıştı. Ağustos ayının ortasında resmi kaynaklar tarafından ölü sayısının 100’ü geçtiği, kayıp sayısınınsa 1300 civarında olduğu açıklanmıştı. Yangınlarla birlikte sosyal medyada birçok iddia ortaya atılmış, Doğruluk Payı olarak da bunardan bazılarını incelemiştik. 

Hawaii’de yangınların yaşandığı süreçte bir yerleşim yerinde yaşanan tahribatı kuşbakışı gösteren bir video, yangınların lazerle kasti çıkarıldığını kanıtladığı öne sürülerek paylaşılmaya başlandı. Söz konusu video incelendiğinde çevrede ormanlık alanların yanmadığı, yerleşim yerinde büyük hasar olduğu görülüyor. İddia da seçili bir bölgenin özellikle lazerle yakıldığı savına dayanmakta. Videoda uydu görüntülerinin alındığı “viewer.hangar.com” web sayfasına 2023 itibarıyla erişimin mümkün olmadığı görülmekte. İnternet sitesinin önbellek kayıtları incelendiğinde de en son 2021 yılının 21 Ocak tarihine ulaşılıyor.

 İddiada yer alan videodan alınan ekran görüntüleri arama motorlarında tersten aratıldığında, videonun Hawaii yangınlarından iki ay önce Haziran 2023’te @RealLilTrump kullanıcı adlı bir Twitter hesabı tarafından paylaşıldığı görülmekte. Yine tersten arama yöntemiyle videodaki yerleşim yerini farklı açılardan gösteren çeşitli fotoğrafların yer aldığı haberlere ulaşılıyor. Örneğin WildfireToday isimli haber sitesinde paylaşılan fotoğrafların 2018 yılında ABD’nin Kaliforniya eyaletinin Paradise mevkiinde yaşanan ve “Camp Fire” olarak bilinen yangınlardan sonrasını gösterdiği aktarılmış. Bununla birlikte Google Haritalar üzerinden Paradise bölgesine bakıldığında videonun o bölgeyi gösterdiği de doğrulanabilir.

Kaliforniya tarihinin kayıtlara geçen en ölümcül orman yangını olan Camp Fire (Kamp ateşi) yangınında 86 kişi hayatını kaybetmişti. 2018 yılında Paradise kentini etkileyen yangının çıkış nedeni olarak elektrik hatları belirtilmişti. Eyaletteki enerji şirketi Pasifik Gaz ve Elektrik yaşanan yangınlardan sorumlu tutulurken, şirketin kurbanların ailelerine 13,5 milyar dolar tazminat ödemesi kararlaştırılmıştı.

Bir Twitter (X) hesabı tarafından paylaşılan videonun, Hawaii’de çıkan yangın sonrasını gösterdiği ve yangının lazerle çıkarıldığını kanıtladığı iddia edilmişti. Söz konusu video Hawaii eyaletini değil, 2018 yılında Kaliforniya eyaletinde çıkan Camp Fire yangını sonrasında yaşanan tahribatı gösteriyor. Bununla birlikte videonun Hawaii yangınlarından iki ay öncesinde de Twitter’da paylaşıldığı görülüyor.