Zaman Tüneli
2'
Olimpiyatlarda Biyolojik Cinsiyet Tartışmaları
PolitikaSpor
İlk yayın :
16 Ağustos 2024
Yazar:
Gül Hür
Paris 2024 Olimpiyatları’nda İtalyan boksör Angela Carini, Cezayirli rakibi Imane Khelif ile karşılaştığı maçın henüz 46. saniyesinde müsabakadan çekildi. Bu durum, bir boks maçı için sıradan gibi görünse de, ardından Imane Khelif’in biyolojik cinsiyeti hakkında sosyal medyada yoğun tartışmalar başladı ve bu tartışmalar Paris Olimpiyatları’nın en çok konuşulan konularından biri haline geldi. Elon Musk’tan JK Rowling’e kadar birçok ünlü ismin de bu tartışmaya katılması, sosyal medyada birçok sporcunun biyolojik cinsiyetiyle ilgili iddiaların yayılmasına yol açtı. Örneğin, Uluslararası Yüzme Federasyonu'nun kararıyla zaten olimpiyatlara katılamayan ABD’li trans yüzücü Lia Thomas hakkında, sanki tepkiler sonucunda diskalifiye edilmiş gibi yanlış bilgi ve manipüle edilmiş görseller içeren bir gönderi milyonlarca kişiye ulaştı.
Paris 2024 oyunları, bu tartışmaların doruğa ulaştığı bir olimpiyat olarak kayıtlara geçse de, kadın sporcuların biyolojik cinsiyeti üzerine tartışmaların kökeni oldukça eskidir. Bu konuda bir dönüm noktası olarak, bir kadın sporcunun ilk kez cinsiyet doğrulama testine tabi tutulduğu 1936 Berlin Olimpiyatları gösterilebilir.
1936
Berlin Olimpiyatları
1936 Berlin Olimpiyatları’nda kadınlar 100 metre yarışını kazanan Helen Stephens, fiziksel görünüşü nedeniyle kadın olmadığına dair şüpheleri üzerine çeken ilk atlet. Bu şüpheler nedeniyle Stephens’tan cinsiyetini doğrulamak için bir test yaptırması
1967
“Erkek” Olduğu Gerekçesiyle Olimpiyatlardan Diskalifiye Edilen İlk Kadın Sporcu
1967 yılında Avrupa Kupası’nda yapılan bir bukkal smear testi sırasında Polonyalı koşucu Ewa Klobukowska, “fazladan bir kromozomu” ve “erkek benzeri içsel özellikleri” olduğu gerekçesiyle cinsiyet testinde başarısız bulundu. Bu
1968
Cinsiyet Testlerinin Başlaması
1967’de Polonyalı atlet Ewa Klobukowska’nın cinsiyet testinde başarısız bulunarak spordan diskalifiye edilmesinin ardından, 1968’de Uluslararası Olimpiyat Komitesi (International Olympic Committee - IOC), kadın sporcular için zorunlu cinsiyet testlerini
1992
Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu’nun Yeni Kararı
Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu (International Amateur Athletic Federation - IAAF), kadın sporcular üzerinde genel cinsiyet testleri uygulamak yerine, sadece şüpheli durumlarda ayrıntılı testler yapma kararı aldı. Buna karşılık, Uluslararası Olimpiyat Komi
2009
Caster Semenya Olayı
Güney Afrikalı sporcu Caster Semenya, 2009 yılında kadınlar 800 metrede dünya şampiyonu olduktan sonra, erkek olduğu iddialarıyla cinsiyet testine tabi tutuldu. 2019’da Dü
2014
Dutee Chand Olayı
2014 yılında, yüksek testosteron seviyeleri nedeniyle Hindistanlı koşucu Dutee Chand, yetkililer tarafından yarışmalardan men edildi. Ancak, 2015 yılında Spor Tahkim Mahk
2018
Uluslararası Atletizm Federasyonu’nun Düzenlemesi
Uluslararası Atletizm Federasyonu, kadın sporcular için 400 metre ile 1 mil arasındaki yarışlarda geçerli olacak bir testosteron sınırı belirledi. Bu düzenlemeye göre, bu mesafelerde yarışan kadın sporcuların testosteron seviyeleri litre başına
2020
Tokyo Olimpiyatları
2020 Tokyo Olimpiyatları'nda, Laurel Hubbard, halterde yarışan ilk açık trans kadın sporcu olarak
2021
Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin Cinsiyet Politikası İncelemesi
2021 yılında Uluslararası Olimpiyat Komitesi (International Olympic Committee - IOC), cinsiyet doğrulama politikalarını yeniden gözden geçirme kararı aldı. Bu süreçte, bireysel spor federasyonlarının kendi kurallarını be
2022
Lia Thomas ve FINA Düzenlemeleri
Amerikalı yüzücü Lia Thomas, ulusal serbest stil yarışlarını kazanan ilk trans atlet olarak dikkat çekti. Thomas’ın başarıları olimpik sporlardaki cinsiyet poli
2023
Imane Khelif ve Lin Yu-ting Tartışmaları
2023’te Uluslararası Boks Birliği (International Boxing Association - IBA), Cezayirli boksör Imane Khelif ve Tayvanlı boksör Lin Yu-ting’in yarışmalara katılımını
2024
Paris Olimpiyatları
Paris Olimpiyatları’na yaklaşırken, Uluslararası Olimpiyat Komitesi (International Olympic Committee - IOC), trans sporcuların katılımı konusunda daha katı düzenlemeler getirip getirmeme konusunda tartışmalar yaşadı. Bazı spor federasyonları, trans sporcuların kadın kategorilerinde yarışmasını kısıtlamayı önerirken, diğerleri daha kapsayıcı politik
İLGİNİ ÇEKEBİLİR
