Diyanet İşleri Başkanlığı Kurumsal Olarak "Sahurda Avokado Yiyin" Açıklaması Yaptı mı?

Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapıldığı iddia edilen açıklamalar doğru ya da yanlışlığı fark etmeksizin, ülkenin gündeminde her zaman kendine yer buluyor. Geçtiğimiz aylarda Diyanet’in "kadınların kocasının cebinden habersizce para alabileceğine dair fetva verdiği" ve "Türkçe Kur'an caiz değildir" gibi iddialar da benzer şekilde büyük yankı uyandırmıştı.Bu kez de sosyal medyada yayılan bir paylaşım ile Başkanlığın bu sefer de “sahurda avokado yiyin” açıklaması yaptığı öne sürüldü. İddia, birçok hesap tarafından paylaşıldı. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıklamalarının yer aldığı internet sitesine bakıldığında, böyle bir açıklama bulunamıyor. Bununla birlikte konuya ilişkin anahtar kelime araması yapıldığında, birçok farklı sitede konunun habere taşındığı görülüyor. Haber, ilk olarak Sözcü gazetesinin internet sitesinde yayımlanmış. 

Haberin ayrıntılarına bakıldığında, haberde “Diyanet İşleri Başkanlığı,  Ramazan ayının başladığı ilk günde yaptığı beslenme önerisiyle yine tepki çekti” ve “Diyanet’in kanalı Diyanet TV’de, ‘Ramazan’da nasıl beslenmeli’ konulu programda vatandaşa ‘Sahurda avakado’ yemesi önerildi.” ifadeleri yer alıyor. Ardından haberde program konuğunun konuya ilişkin tam ifadesi verilmiş.

Haberin başlığında Diyanet’in sahurda avokado yiyin açıklaması yapılmış gibi bir ifade kullanılmasına karşın, haberin içeriğinde bu ifadenin program konuğuna ait olduğu belirtilmiş. Başka bir haber sitesinde ise diyetisyenin isminin Feride Şimşek Benli olduğu yazılmış. 

Bahsi geçen programı bulmak için yapılan araştırmada, Diyanet TV’nin tüm yayınlarını kendi internet sitesine yüklediği görülüyor. İsmi geçen diyetisyenin Yeni Güne Merhaba programına konuk olduğu bölümleri bulmak için site içinde arama yapılabiliyor. Bu arama sonucuna, haberlerin çıkışından önce diyetisyenin katıldığı en güncel program 4 Şubat 2025 tarihinde yayımlanmış. Programda ramazan veya sahura dair bir konuşma ise geçmiyor. Diyetisyenin konuk olduğu en yakın tarihli program ise 4 Mart 2025’e yani haberlerin çıkışından sonraya denk geliyor.  Haberlerden önce çıkan ve Ramazan ayında beslenmeye dair konuşulan program ise 26 Şubat 2025 tarihine ait. Bu programda ise başka bir diyetisyen konuk edilmiş fakat bu diyetisyenin avokadoya dair herhangi bir açıklaması bulunmuyor.

Haberlere konu olan “avokadolu sahur” açıklamasının programlardan izinin sürülememesinin sebebi ise Diyanet TV’nin bahsi geçen diyetisyenin yer aldığı videoyu sosyal medyada paylaşmış olması. Feride Şimşek Benli, Sözcü gazetesinde belirtilen ifadeleri Diyanet TV’nin sosyal medya hesaplarında paylaştığı bir videoda kullanmış. Diyetisyenin videoda, sahur beslenmesi için “severseniz avokado ekleyebilirsiniz” ifadesini kullandığı görülüyor. 

Yükselen avokado tepkilerinin ardından ise tüm sosyal mecralardan bu video silinmiş.  Google aramalarında Diyanet TV tarafından yapılan paylaşımların izine ulaşılsa da, paylaşımları doğrudan görüntülemek mümkün değil. Fakat başka bir hesabın da, Diyanet TV tarafından gönderilen bu videoyu paylaştığı görülüyor.

Diyanet TV’nin paylaşımında yer alan öneriye tepkilerin büyümesiyle sosyal medyada da bir yanlış bilgi yayılımı yaşanmış. Bazı kullanıcılar Diyanet’in ya da Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın “sahurda avokado yiyin” dediğini öne sürerken bazı hesaplar ise haberde bahsedilen programı gösterdiği iddiasıyla bazı videolar paylaşmış. 

Bir  X kullanıcısı, Sözcü’nün bu haberini kaynak göstererek paylaştığı videoda haberdeki ifadelerin aynısını kullanmış.  

Fakat X’te video olarak paylaşılan program, 27 Mart 2023 tarihli bir yayına ait. 2094. bölümün konuğu olan diyetisyen, sahurun kahvaltı şeklinde olmasını önermiş. Programın bir saat yirminci dakikasında ise tarhanayla yaptığı omletin tarifini gösterirken “avokado da çok güzel olur” ifadesini kullanmış.

Özetle, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın kurumsal olarak “sahurda avokado yiyin” şeklinde bir açıklaması yok. İddianın çıkış noktası Diyanet TV sosyal medya hesabından paylaşılan ve daha sonra kaldırılan konuk bir diyetisyenin açıklamasına dayanıyor. Sonraki süreçte ise bağlamından koparılmış videolar ile iddia kurumsal bir nitelik taşıyor gibi paylaşılmış.