Video Türkiye’de Luppo Marka Kekin İçinden Uyuşturucu Hap Çıktığını mı Gösteriyor?

Tersine görsel arama yöntemiyle videonun orijinaline ulaşıldığında, 2019 yılından beri dolaşımda olduğu görülüyor. Videodaki konuşma incelendiğinde, kişinin Kürtçe’nin bir lehçesi olan Soranice’yi kullandığı anlaşılıyor. Soranice daha çok Irak ve İran’da kullanılıyor ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin de resmi dili.  Konuşmada, Soranice “Eme jî bo boykotkirdînî maliy turkî” yani “Bu da Türk mallarının boykotu için!” ifadesi yer alıyor. Videonun dolaşıma girdiği dönem dikkate alındığında bu boykotun 9 Ekim 2019’da Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine yönelik başlattığı Barış Pınarı Harekatı’yla ilgili olma ihtimali yüksek. Operasyon başladıktan sonra Irak’ın kuzeyindeki Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde Türk mallarına boykotlar başlamıştı. 

Videonun Türkiye’de çekilmediğine dair başka bir ipucu ise videoda görünen ambalaja sahip kekin o tarihlere Türkiye’de satılmıyor olması. Bu da ürünün başka ülkelere tedarik edilmiş olabileceği ihtimalini akıllara getiriyor. Ambalaj dikkatli incelendiğinde Hindistan Cevizi Kremalı Bar Kek olduğu görülüyor. Arama motorlarında ilgili arama yapıldığında Luppo Arabia isimli bir siteye ulaşılabiliyor. Sitenin iletişim kısmına bakıldığı zaman Şölen logosu ve Şölen’e ait fabrikaların adreslerinin olduğu doğrulabilir. Ürün yelpazesi incelendiğinde ise Hindistan cevizi kremalı bar kek bulunmuyor ancak ürünlerin ambalajı iddiada geçen kekin üzerindeki ambalaj ile benzerlik taşıyor. 

Luppo Arabia üzerinden araştırma genişletildiğinde bir Instagram hesabına da ulaşılabiliyor. Hesap gönderileri üzerinden geriye dönük bir araştırmayla da Luppo Arabia’nın ürün yelpazesinde şu an satışta olmayan ancak daha önce satışta bulunan Hindistan Cevizi Kremalı bar olduğu anlaşılıyor.

Orijinal videoda Soranice açıklamaların bulunması paylaşımdaki videonun sesinin de değiştirildiği anlamına geliyor. Videoda yer alan açıklamalar aratıldığında da geçen sözlerin 2017 yılından bir haberden bir polis memurunun açıklamalarıdan kesildiği anlaşılıyor. 

Bunun yanında kekin içinde uyuşturucu hap çıktığına dair yönlendirme de tartışmalı. Öncelikle görüntülerdeki kekin üzerinde delikler olduğu fark ediliyor. Bu da hapların sonradan eklenmiş olabileceği ihtimalini ortaya çıkartıyor.

Paylaşımın ilk kez yayılmaya başladığı 2019’da IFCN imzacısı Snopes’un yaptığı incelemede Şölen ile iletişime geçilmiş. Şölen, Snopes’a yaptığı açıklamada çeşitli Luppo barlarının hamuru, kreması, çikolatası ve dolgu bileşenlerinin üretiminde ve işlenmesinde kullanılan çeşitli filtreleme sistemleri arasında yüksekliği veya genişliği 700 mikrondan (0,7 milimetre) daha büyük olan herhangi bir parçacığı bloke eden bir filtre sistemi olduğuna açıklayarak Luppo’nun üretim hattı şemasını paylaşmış. Şölen’in paylaştığı bilgiler doğrultusunda ise söz konusu iddiadaki hapların keke sonradan yerleştirildiği ihtimali güçleniyor. İddia doğruluk kontrolü platformu Teyit tarafından da analiz edilmişti.