Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, Ekmekten Covid-19 Geçebileceğini Söyledi mi?

Bir Twitter sayfası 18 Ocak 2021 tarihinde yaptığı paylaşımda Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Ateş Kara’nın ekmekten Covid-19 geçme riskinin olduğuna dair bir söylemi bulunduğunu iddia etti. Gönderi binden fazla beğeni alırken, 570’ten fazla etkileşim aldı.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

“Prof. Dr. Ateş Kara: ‘Ekmekten Covid-19 geçme riski olabilir.”

Çin’de dondurmada virüs tespit edildiğine dair haber özellikle sosyal medyada tartışmalara yol açtı. Covid-19 Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Ateş Kara’nın salgın hakkında ilk günden bugüne hem canlı yayınlarda hem de sosyal medyada birçok açıklaması bulunuyor. Kara, takipçilerinin sorusunun ardından bu konuya da açıklık getirdi. Ateş Kara, dondurmada virüs bulunmasının nedenini üretim sırasında Covid-19 pozitif bir kişinin dondurmayla temas etmiş olma olasılığı olabileceğini Twitter hesabında yaptığı açıklamalarda belirtti. Kara, bugüne dek gıda yoluyla virüsün geçişinin tespit edilmediğini de paylaşımında ekledi.

Bilim Kurulu üyesi Ateş Kara’nın, Çin’deki olaya dair açıklamalarının ardından takipçileri kendisine sorular yöneltmeye devam etti. Gıda ve virüs ilişkisi hakkında olan bir soru da Covid-19 pozitif olan ve ekmek satan birinin elini ağzına götürmesinin ardından ekmeği alan bir başkasına virüsün bulaşıp bulaşamayacağı hakkındaydı.

Prof. Dr. Kara, bu soruyu yanıtlarken Covid-19 pozitif birinin ekmekle temas etmesinin ardından çok kısa bir zaman geçmişse ve ekmeği satın alan kişinin pozitif kişinin dokunmasından hemen sonra aynı noktaya dokunup elini ağız, burun ya da gözüne götürürse şayet risk doğabileceğini belirtti. Ancak, bu yolla virüs bulaşını destekleyen bilimsel veri olmadığını söylerken ellerin yıkandığı andan itibaren riski ortadan kaldıracağınıda vurguladı. Kara’nın bu cevabı sosyal medya da yanlış yönlendirilerek paylaşıldı. Bunun üzerine Ateş Kara, bu çarptırılmalara karşı 19 Ocak’ta yeniden bir açıklamada bulundu. Bu ifadesinde de virüsün gıda ile geçişinin mümkün olmadığını belirtti.

Covid-19 virüsünün yüzeyler, ambalajlar ve gıdalardan bulaş riski ile ilgili yapılan araştırmalar da bu riskin olduğunu fakat çok olası olmadığını göstermiş.

Ambalajlardan Covid-19 bulaşma riskinin çok düşük olduğuna dair ifadeler ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC)’nin de gıda ve Covid-19 bölümünde yer alıyor. Bir kişinin üzerinde virüs bulunan gıda veya gıda ambalajı dahil bir yüzeye veya nesneye dokunduktan sonra kendi ağzına, burnuna veya gözlerine dokunmasıyla Covid-19 kapmasının mümkün olabileceği belirtilse de virüsün yayılmasının ana yolunun bu olmadığı düşünülüyor.

Ayrıca, bu ifadeler Bilim Kurulu üyesi Ateş Kara’nın açıklamalarıyla ile denk düşen ifadeler olarak karşımıza çıkıyor.

Ayrıca, Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) Covid-19’un yiyecekler yoluyla yayılabileceğine dair hiçbir kanıt olmadığını da belirten paylaşımlarda bulundu.

İddia YANLIŞ

Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Ateş Kara’nın ekmekten Covid-19 geçme riskiyle ilgili bir açıklama yaptığı doğru fakat sosyal medya paylaşımında Kara’nın açıklaması bağlamından kopartılarak paylaşılmış. Prof.Dr. Ateş Kara, Twitter paylaşımında Covid-19 pozitif birinin ekmekle temas etmesinin ardından çok kısa bir zaman geçmişse ve ekmeği satın alan kişinin pozitif kişinin dokunmasından hemen sonra aynı noktaya dokunup elini ağız, burun ya da gözüne götürürse risk doğabileceğini belirtmiş. Bilimsel çalışmalar ve güvenilir kurumların açıklamaları da yüzeyler, ambalajlar ve gıdalardan bulaş riskinin oldukça düşük olduğunu gösteriyor.