İspanyol Sismolog, Türkiye’deki Depremin Japonya’dakinden 30 Kat Büyük Olduğunu Söylememiş

Kahramanmaraş’ta 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan 7,7 ve 7,6’lık depremler, gerçekleştikleri  andan bu yana dünya genelinde en çok konuşulan konular arasında yer alıyor. Barselona Geo3Bcn Enstitüsü’nden sismolog Jordi Diaz’ın Türkiye’deki depremi değerlendirirken, “Japonya’dakine kıyasla 30 kat daha büyük” açıklamasında bulunduğuna dair iddia, birçok  sosyal medya hesabı ve haber sitesi tarafından paylaşıldı.

İddianın çıkış noktası incelendiğinde Anadolu Ajansı’nın (AA) 11 Şubat 2023 tarihli, “İspanyol sismolog Jordi Diaz: (Asrın Felaketi) Japonya'dakine göre salınan enerji miktarı 30 kat daha fazla” başlıklı haberine ulaşılıyor. Haberde Diaz’ın “Japonya'dakine göre salınan enerji miktarının 30 kat daha fazla olduğunu söyleyebiliriz." değerlendirmesini yaptığına yer verilmiş. AA, Twitter’da yaptığı paylaşımda Diaz’ın konuşmasının bir kesitini koymuş ve paylaşımın metninde de “30 kat büyük” ifadelerini kullanmış. Arama motorlarında anahtar kelimeler kullanılarak yapılan aramalarda Diaz’ın El Diario gazetesindeki 7 Şubat 2023 tarihindeki söyleşisine ulaşılıyor. Söyleşide Diaz, AA’ya söylediği gibi Türkiye’deki depremin 2011 yılında İspanya’da gerçekleşen 5,1’lik Lorca depreminden 900 kat daha büyük olduğunu söylemiş. Diaz bunu, “Depremlerin büyüklüğü logaritmiktir. 5 büyüklüğü ile 6 büyüklüğü arasında 30 kat fark bulunmaktadır. 5’ten 7’ye ise 30 çarpı 30 yani 900 kat” sözleriyle dile getirmiş.

Yayılan iddiaların ve sosyal medya kullanıcılarının talepleri üzerine Jordi Diaz’a bir e-posta göndererek iddialarda yer alan açıklamaları yapıp-yapmadığını, benzer ifadeler kullanıp kullanmadığını sorduk. Diaz, bir karışıklık yaşanmış olma ihtimalinden bahsederek haberi yapan gazeteciyle konuyu açıklığa kavuşturmak için temasta olduğunu belirtti. Bir derece büyüklüğün 30 kat daha fazla enerji salınımına sahip olduğunu verdiği cevapta aktaran sismolog “Japonya Tahako’daki 9,1'di dolayısıyla eşitlemek için 8,1 büyüklüğünde 30 deprem gerekirdi.” dedi.

Diaz’ın sorumuza verdiği cevabın tam metni şöyle:

“Merhaba,

Hayır, korkarım bir yerlerde karışıklık oldu. bir derece büyüklük yaklaşık 30 kat daha fazla enerjiye eşdeğerdir. Tahako’daki 9,1'di dolayısıyla eşitlemek için 8,1 büyüklüğünde (ki bu da Türkiye’de yaşanandan daha büyük) 30 deprem gerekirdi. Söyleşide belirttiğim gibi her yıl dünyada Türkiye’de yaşanana benzer büyüklükte 10-20 civarında deprem meydana geliyor. Ancak bunlar genellikle daha derinde yaşanıyor ve daha az nüfuslu bölgeleri etkiliyor. Böylelikle etkileri o kadar yıkıcı olmuyor.

Gazeteciyle konuyu açıklığa kavuşturmak için temastayım”

Bir Twitter hesabı tarafından İspanyol sismolog Jordi Diaz'ın Kahramanmaraş depreminin Japonya'da 2011'de gerçekleşenden 30 kat daha büyük olduğunu açıkladığı iddia edilmişti. İddianın çıkış noktası Anadolu Ajansı'nın bir haberi. Doğruluk Payı olarak iletişim kurduğumuz Diaz, iddiada yer alan sözleri söylemediğini belirtti. Diaz, karışıklığın giderilmesi için haberi yapan gazeteciyle temasta olduğunu aktardı.