Apeel Ürünleri Zararlı Toksik Mono ve Digliseritler mi İçeriyor?

Mono ve Digliserit Yağ Asitleri Nedir?

Monoserit ve digliserit asitler gıda tüketiminde kullanılan en yaygın gıda emülatörleri olarak kabul ediliyorlar. Emülgatör ise gıdalarda, kullanılan ve bir sıvının diğer bir sıvıyla bağlanmasını sağlayan katkı maddelerine verilen isimdir. Bunlar margarin, dondurma, mayonez gibi ürünlerde su ve yağın birbirine tutturulması için kullanılıyorlar. Örnek olarak, bu yağlar margarinin kıvamını korumak, fıstık ezmesinde yağın ayrılmasını engellemek, dondurmaya krem kıvamını vermek veya sakızın yapışkanlığını azaltmak için ekleniyorlar. Böylece, bu yağların kullanılmasıyla paketlenmiş ve donmuş gıdaların raf ömrünü uzatmak ve yağın besinden ayrılmasını engellemek amaçlanıyor. 

Monoserit ve digliserit yağ asitleri ise doğada ayçiçeği, hurma yağı veya soya fasulyesi yağı gibi ürünlerde görülüyor. Bunlar bu bitkilerde doğal bir şekilde oluşuyorlar. Fakat bunların yoğunluğu o kadar düşük ki bunları izole etmek imkânsız hale geliyor. Bu nedenle, üretimi ise kimyasal bir süreç ile gerçekleşiyor. 

Sağlığı etkisi açısından bakıldığında hem FDA hem de DSÖ, bu yağların genel olarak zararlı olmadığını belirtiyor. FDA’de yer alan bilgiye göre, bu yağlar gıda tüketiminde güvenli olarak belirtilmiş. Buna göre, hamur düzenleyici, emülgatör, aroma verici, formülasyon yardımcısı, yağlayıcı ve ayırıcı, çözücü ve stabilizatör olarak kullanılabiliyor. DSÖ de yaptığı analizin sonucunda bu yağların insan üzerinde herhangi bir zararlı etkisinin bulunmadığını tespit etmiş. Bu örgüt dışında yapılan bağımsız bilimsel çalışmalarda da keza gıda katkı maddesi olarak herhangi bir zararının bulunmadığı belirtiliyor. 

Apeel Markasında Mono ve Digliserit Yağ Asidi Var Mı?

Apeel markası 2012 yılında kurulmuş olan bir besin saklama şirketi. Şirket 2012 yılında Gates Vakfı’ndan aldığı 100 bin dolarlık hibe ile kuruldu. Şirket çeşitli meyvelere yenilebilir kaplama yaparak onların iki kat daha uzun süre olgun kalmasını sağlamayı amaçlıyor. Bu ürün avokado, çilek, mango, elma, muz, kumkuat ve kuşkonmaz gibi bitkilerde kullanılabiliyor. Buna göre, dünyada üretilen ürünün yaklaşık üçte biri çöpe gidiyor ve bu kaplama ile amaç israfı engellemek.  

Apeel’in internet sayfasında, ürünün neyden yapıldığını görmek mümkün. Apeel, “meyve ve sebzeler için ince, görünmez, bitki bazlı, yenilebilir bir koruma” olarak tanıtılıyor. Burada açık bir şekilde ürünün mono ve digliserit yağ asidinden yapıldığı belirtiliyor. Böylece, nem kaybını ve oksidasyonu yavaşlatarak ürünlerin raf ömrünü uzatmayı ve gıda israfının önüne geçmeyi amaçlıyor. 

Ürünün ABD, Kanada, Avrupa Birliği üye ülkeleri, Birleşik Krallık, Şili, Japonya, Meksika, Güney Afrika, Norveç ve İsviçre gibi ülkelerde ya hiçbir kısıtlama olmadan ya da ürün kısıtlamasıyla onaylandığı görülüyor. 

2012 yılında Apeel şirketi kurulduğunda şirketin CEO’su James Rogers’ın Gates Vakfı’ndan 100 bin dolar hibe aldığı haber olarak verilmiş. Nitekim, Gates Vakfı incelendiğinde de Vakfın hibe verdiği şirketler arasında Apeel’in de olduğu görülüyor. Fakat Gates Vakfı ile Apeel şirketi arasındaki ilişki sadece hibe ilişkisine dayanıyor. Bill Gates ne şirketi kurmuş ne de şirketin sahibi durumunda. Apeel’in internet sayfasında kurucusunun açıkça James Rodgers yazdığı görülürken, LinkedIn sayfasında da şirketin kurucusu ve CEO’su olduğu bilgisi bulunuyor.

İddia Reuters tarafından da incelenmiş.

Bir Twitter hesabı tarafından 30 Nisan 2023 tarihinde yapılan bir paylaşımda, Bill Gates’e ait olan Apeel marka üründe toksik mono ve dilgiseritler içerdiği ve bunların uzun sürede öldürücü olduğu iddia edilmişti. Üründe mono ve dilgiseritlerin olduğu bilgisi doğru, nitekim bu bilgiye şirketin internet sayfasından erişmem mümkün. Fakat bu yağların toksik olduğu iddiası yanlış. Çeşitli bilimsel araştırmalarda gıda katkı maddesi olarak kullanılmasının zararlı olmadığı belirtilirken, hem FDA hem de DSÖ benzer bir sonuca varmış. Son olarak, şirket Bill Gates’e ait değil, kuruluş aşamasında şirket Gates Vakfı’ndan hibe almış.