Filistin'in 1939'daki Resmi Bayrağında Davut Yıldızı mı Vardı?

→ Bölge, 1920-1948 arasında Filistin Mandası olarak İngiltere tarafından yönetiliyordu.

→ Bayrak olarak “Union Jack” olarak bilinen Birleşik Krallık bayrağı ve türevleri kullanılıyordu.

Hamas’ın silahlı kolu İzzeddin El-Kassam Tugayları’nın İsrail’e yönelik 7 Ekim 2023 tarihinde düzenlediği Aksa Tufanı Operasyonu’ndan bu yana İsrail’in Gazze bölgesine yönelik saldırıları devam ediyor. İsrail ile Hamas arasındaki savaş dokuzuncu ayını geride bırakırken sosyal medyada bölgeye ilişkin birçok iddia da dolaşımda. Bunlardan birisi de Filistin’in 1939 yılındaki resmi bayrağının mavi-beyaz renklerde olduğu ve üzerinde sarı renkli altı köşeli Davut Yıldızı olduğu iddiası. 

Genellikle iki eşkenar üçgenin birbiriyle geçirilmesiyle oluşan, altı köşeli bir yıldız olan Davut Yıldızı Yahudi halkı için önemli bir sembol olarak kabul ediliyor. Tarih boyunca dini ve kültürel bir sembol olarak kullanılan, Yahudi toplumunda birlik ve dayanışmayı simgeleyen yıldız, günümüzde İsrail’in bayrağında da yer alıyor. Bununla birlikte mavi ve beyaz renkler de Yahudiler için tarihi ve dini öneme sahip. Örneğin, Yahudilerin genellikle dua sırasında giydiği tallitler de mavi-beyaz renklerden oluşuyor. Filistin bayrağına dair söz konusu iddia da kimi sosyal medya kullanıcıları tarafından İsrail devletinin kurulmasından önce dahi Filistin'in zaten "Yahudi varlığı olarak tanındığının" kanıtı olarak kullanılıyor.

İddia görseli arama motorlarında tersten aratıldığında görselin "Larousse Élémentaire Illustré" (1939), çocuklar ve gençler için tasarlanan, Fransızca dilbilgisi, kelime dağarcığı, tarih, coğrafya ve genel kültür konularını içeren bir Fransız sözlük olan Larousse Élémentaire Illustré’den alındığı görülüyor. İddia görselinin üzerinde de Larousse sözlüğünden alındığına dair İbranice ibareler bulunuyor

İsrail topraklarının tamamı ile Gazze Şeridi ve Batı Şeria gibi Filistin Devleti topraklarını kapsayan coğrafi bölge olan “Filistin” bölgesi, 1920'de imzalanan San Remo Konferansı'nda, Birleşik Krallık'ın kontrolüne verilmek üzere Milletler Cemiyeti mandası olarak belirlendi. Filistin Mandası 1922’de resmen onaylandı ve 1923’te Birleşik Krallık bölgeyi resmen yönetmeye başladı. İkinci Dünya Savaşı bittikten üç yıl sonra 1948'de Birleşik Krallık, Filistin'den çekildi ve İsrail Devleti'nin kurulmasıyla manda dönemi resmen sona erdi.

Bu dönemde Filistin bölgesinde kullanılan resmi bayrağa Birleşik Krallık’ta bulunan ve Birinci Dünya Savaşı’ndan günümüze kadar yaşanan savaşlar ile ilgili çeşitli materyallerin sergilendiği müze grubu olan Imperial War Museums’un (IWM) resmi internet sitesinden ulaşılabilir. IMW’deki bilgiye göre Birleşik Krallık’ın Filistin Mandası’nı yönettiği dönemde kullanılan resmi bayrak, İskoçya, İngiltere ve Kuzey İrlanda'nın bayraklarının birleşiminden oluşan Birleşik Krallık’ın bayrağı olan Union Jack’in bir versiyonu. Bu versiyonda Birleşik Krallık bayrağının ortasında çevresi yeşil defne yapraklarıyla çevrili, ortasında altın renkli İmparatorluk Tacı bulunan, tacın altında “Palestine” ve “High Comissioner” yazıları olan beyaz dairesel bir arma bulunduğu görülüyor.  

İnternet arşivlerinde yapılan araştırmalarda Filistin Mandası’nda yine üzerinde Union Jack olan iki farklı sancağın da kullanıldığı görülüyor. Kırmızı zemin üzerine sol üst köşede Union Jack’in, sağ tarafta ise Palestine yazısının yer aldığı sancak Manda topraklarındaki gemilerde kullanılırken, aynı sancağın lacivert zemine sahip olanı gümrük ve posta hizmetlerinde kullanılmış.

Bunların yanı sıra arama motorlarında anahtar kelimelerle yapılan aramalarda The New York Times’ın 1 Temmuz 1948 tarihli, Gene Currivan imzalı haberine erişiliyor. Haberde, “Union Jack bugün Filistin'de indirildi, İngiliz işgalinin sona erdiğini işaret eden bu olay, planlanandan bir ay önce gerçekleşti. Bu, General [Viscount] Allenby'nin Kudüs'e zaferle giriş yaptığı 2 Kasım 1917 tarihinden bu yana bayrağın burada dalgalanmasının durduğu ilk sefer oldu.” ifadeleri yer almış. Buradan da Filistin Mandası döneminde kullanılan bayrağın Union Jack olduğu doğrulanabilir.

Günümüzde Filistin’in resmi bayrağı yatay olarak üç şeritten ve bir üçgenden oluşuyor. Şeritler yukarıdan aşağıya sırasıyla siyah, beyaz ve yeşil renklerdeyken bayrağın sol tarafında kırmızı eşkenar bir üçgen yer alıyor. Arapların 1916 yılında Osmanlı İmparatorluğu’na karşı başlattığı Arap İsyanı’nın bayrağından esinlenen bayrak, 1964 yılında Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından Filistin halkının bayrağı olarak, 15 Kasım 1988 tarihinde de bağımsız Filistin ülkesinin bayrağı olarak kabul edildi.