Oyuncu Zafer Algöz’ün Düz Dünya Açıklamaları İroni İçeriyor

Komplo Teorisi

İlk yayın :

13 Eylül 2024

Yazar:

Ertunç Özvural

İddia şöyle;

Bir Instagram hesabında 26 Ağustos 2024 tarihinde yapılan paylaşımda oyuncu Zafer Algöz’ün düz dünya ve Antarktika ile ilgili komplo teorilerini olumlayıcı açıklamalar yaptığı iddia edildi.

İddia farklı sosyal medya platformlarında da dolaşımda bulunuyor.

İddia YANLIŞ

Zafer Algöz ve Can Yılmaz’ın sunduğu “Burda Olan Burda Kalır” adlı YouTube programında yer alan videoda Algöz ironi amacıyla düz dünya ve Antarktika ile ilgili teorileri dile getiriyor.

Programın ilk bölümünde Can Yılmaz programın formatının “yalanlar” üzerine kurulu olduğunu açıklamış. Programın diğer bölümleri de başlık ve içerik açısında belli komplo teorilerine gönderme içeriyor.

Zafer Algöz’ün Açıklamaları İroni İçeriyor

İroni, sosyal medyada mizah ve eleştiriyi harmanlayarak güçlü bir ifade aracı haline gelirken, yanlış bilginin yayılmasına da beklenmedik bir zemin hazırlayabilir. Özellikle karmaşık veya tartışmalı konulara ilişkin ironik paylaşımlar, bazen okuyucular tarafından yanlış anlaşılabiliyor bazen ise bazı komplo gruplarının elinde bir silah haline dönüşebiliyor. İroninin doğası gereği metinlerin gerçeklik ve kurgu arasındaki çizgiyi bulanıklaştırması, amaç o olmasa da bilgi kirliliğini artırarak kamuoyunun yanlış yönlendirilmesine zemin hazırlayabilir. Türkiye’de ve diğer ülkelerde bolca örnekleri bulunan hiciv amaçlı içerikler üreten hesapların paylaşımlarının bazı durumlarda gerçek bir habermiş gibi paylaşılabiliyor hatta bu içerikler bazı vakalarda ulusal kanallara haber olabiliyor. Paylaşımdaki örnek ise içinde oldukça ironi yapılan bir YouTube kanalından bir video kesiti içeriyor. Bu kesit komplo teorileri paylaşımlarıyla bilinen hesaplar tarafından sıklıkla paylaşılmış.

Söz konusu video kesiti oyuncu Zafer Algöz ve Can Yılmaz’ın “Burda Olan Burda Kalır” YouTube kanalından alınmış. 29 Eylül 2019’da YouTube platformuna yüklenen videonun başlığı “Dünya Tabii Ki Düzdür!”. Paylaşımdaki video kesiti bu programın 17:35-19:25 dakikalarının parça parça kesilip tek bir video haline getirilmiş hali.

Video kesitindeki Zafer Algöz’ün konuşması ise şu şekilde:

Arkadaşım ben Antarktika'nın ta dibine kadar gitmiş adamım. Biz taa buzulların olduğu yere kadar gittik biz. Hiç uzun yol uçuşu yaptın mı uçakla? Yaptım. Uçaklar niye hiç buzulların üstünden gitmiyor Antarktika 'nın üstünden? Madem dünya yuvarlak değil mi ya? Şimdi ya da buradan mesela Antarktika mademki dünya yuvarlak mı kardeşim? Evet. Şu Antarktika mı? Evet. Şunun arkasında bir ülke var. Evet. Hemen bunun yanında da bir ülke var demek ki. Evet böyle gidiyor zaten. Ha şimdi madem Böyle gitmesine ne gerek var? Arkadaşım buradan buraya madem gidebiliyorsan neden uçak buradan ya da buradan gidiyor da şuradan gidiyor diye düşünüyorum. Çünkü o rota hava yolu şirketi için daha avantajlı. Avantajlı değil mi? Hep kısa. Kısa değil. Hep daha az yakıt kullanıyor. Asla kısa değil. Daha kısa mesafe olduğu halde oradan gidilmiyor. Çünkü oradan sonrası artık bir duvar, bir karanlık. Sonu var bunun. Anlatabiliyor muyum diyorum ya? Onun için o taraflara doğru içeri dönüyorum. Onu söylemeye çalışıyorum.

Videonun tamamına bakıldığında da Zafer Algöz’ün düz dünya ile ilgili argümanları dile getirdiği Can Yılmaz’ın ise ona cevap vermeye çalıştığı görülüyor. Yani video kesiti dışında program boyunca da Algöz Antarktika dışında farklı konularda düz dünya ile ilgili olumlayıcı yorumlarda bulunmuş.

YouTube kanalında Zafer Algöz ve Can Yılmaz’ın diğer programlarına bakıldığında ise programın formatının bu şekilde ironi içeren sohbetlerle şekillendiğini görmek mümkün. Öncelikle programın ilk bölümünde programın yapımcılarından Can Yılmaz şu açıklamayı yapıyor:

Hakikaten lafını bölüyorum ama ben bir dönem program yaptık. Biliyorsun orada ben yalanı artık doymuştum. Ama anladığım kadarıyla sen yine böyle ızgaranın altına. açacaksın. Yine yalana boğulacağız. O zaman ben dinleyenlerimizi ve şu anda seyredenlerimizi uyarayım arkadaşlar hani bazı içeriklerde şey yazar böyle paketlerin üzerinde şunu içerir bunu içerir işte yüz gram balmumu içerir, fındık içerir falan yazar ya. Evet, bu program bol yalan içerir.

Diğer programların birçok başlığının ve içeriğinin de bu tür ironi içerdiğine ve belli komplo teorilerine gönderme yaptığı da açıkça görülüyor.

Antarktika Üzerinden Neden Uçak Geçmez?

Programda Algöz’ün dile getirdiği argüman aslında basit olarak ‘Dünya yuvarlak ise neden uçaklar Antarktika üzerinden uçarak yakıt ve zaman tasarrufu yapmıyorlar?’ sorusu. Bu soru düz dünya komplo gruplarının sıkça kullandığı argümanlardan biri çünkü teoriye göre buzullar dünyanın kenarlarını teşkil eden duvarlardan ibaret.

Uçuş rotalarında Antarktika’nın tercih edilmemesinin birkaç nedeni bulunuyor.

Bunlardan ilki kıtadaki hava şartlarından ve coğrafi sınırlılıklardan dolayı acil iniş sahalarının çok az olması. İki motorlu uçakların motor arızası durumunda en yakın havaalanına ne kadar uzakta olabileceğini düzenleyen bir havacılık standardı olan ETOPS düzenlemeleri bu nedenden dolayı Antarktika üzerinde uçuşu kısıtlıyor.

Bir diğer neden manyetizma. Dünyanın manyetik alanı kutuplara yaklaştıkça zayıflar ve bu durum, uçakların kullandığı eski manyetik tabanlı navigasyon sistemlerini bozabilir. Modern uçaklarda GPS tabanlı navigasyon sistemlerinin kullanılması bu etkiyi en aza indirse de Antarktika üzerinden uçuşlar için risk faktörünü artırıyor.

Antarktika’ya göre Kuzey Kutup bölgesinde daha fazla ticari uçuş yapılabiliyor. Öncelikli olarak bunun Arktik bölgesinin birbiriyle sıkı ağlarla bağlı Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya ile çevrelenmiş olmasının önemli bir payı var. Antarktika ise büyük nüfuslu yerleşimlerden uzak olduğundan kıtanın üzerinden geçen bir uçuş rotası çok pratik bir gereklilik değil. Kuzey Kanada, Alaska ve Rusya’nın kuzeyindeki acil iniş seçenekleri Arktik bölgesini ETOPS standartlarına daha uygun hale getiriyor. Antarktika hava şartları açısından Kuzey Kutup bölgesine göre daha sert olduğu gibi Antarktika Anlaşması gereği hava trafiğinin içinde bulunduğu insan aktiviteleri Antarktika’da belli sınırlamalara tabi.

Tüm bu nedenlerden dolayı Antarktika ticari uçuşlar için tercih edilmiyor.

Videonun Üst Kısmında Yer Alan Görseller Yapay Zeka Araçlarıyla Üretilmiş

Videonun üst kısmında yer alan görseller arama araçlarıyla araştırıldığında ise js.ufo.art isimli Instagram hesabına ulaşılıyor. Hesap, yapay zeka araçları ile yapılmış içerikler paylaşıyor. Videodaki görseller de hesabın 22 Haziran’da yaptığı bir paylaşımdan alınmış. Görsellerin yapay zeka araçları ile oluşturulduğu gönderideki açıklamalar kısmında belirtilmiş.

Sonuç olarak;