Rusya’nın Türkiye’ye Nota Verdiği ve Tehdit Ettiği İddiası Doğru mu?

Bir Facebook kullanıcısının paylaştığı ve referans olarak mediawho.co sitesinin verildiği haber başlığında Rusya’nın Türkiye’ye nota verdiği ve tehdit ettiği iddia edildi. 12 Mayıs’ta dolaşıma giren paylaşım 200 bine yakın görüntülendi.

Haber başlığının yönlendirdiği mediawho.co sitesinin “Rusya’dan nota geldi” başlıklı haberine göre, Türkiye’nin mevcut kısıtlamaları Rusya’dan gelen tırlara da uygulaması halinde Rusya’nın da Türkiye’den gelen araçlara yönelik kısıtlamalar getireceği belirtilmiş. Haberin referansı olarak da Rusya Ulaştırma Bakanlığı’ndan yapılan bir açıklama gösterilmiş. Haber de Rusya Ulaştırma Bakanı Yevgeni Ditrich ile Türkiye Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu ile bir telefon görüşmesi yapıldığı da bildirilmiş. mediawho.co internet sitesinin, sitenin ana sayfasında erişilebilen bilgilere göre herhangi bir kurumsal bağı bulunmuyor. Eylül 2018’de beri çok çeşitli konularda paylaşımlar yapılmış. Paylaşımların dili öznel, paylaşılan metinlerde dilbilgisi yanlışları dikkat çekiyor ve çoğunlukla yönlendirme amacı olan başlıklar kullanılmış.

Sitenin haber içeriğinden belirtilen olayın farklı sitelerde de ele alındığı kısa bir aramayla ulaşılabiliyor. Sputnik 11 Mayıs 2020 tarihinde haberi "Rusya, Türk karayolu taşımacılarına kısıtlama getirebilir" başlığıyla paylaşmış. Başka bir haber sitesi, 12 Mayıs 2020’de "Türkiye ile Rusya arasında karayolu krizi" , başka bir site de 13 Mayıs 2020’de “Rusya'dan uyarı: "Türk TIR’larına giriş yasağı başlatırız" başlıklarıyla bu haberleri dolaşıma sokmuş.

COVID-19 salgını nedeniyle alınan önlemlerden bir tanesi karayolu taşımacılığına getirilen kısıtlamalardı. 22 Nisan tarihinde Rusya Ulaştırma Bakanı Yevgeni Ditrich ile Türkiye Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun yaptığı telefon görüşmesinde karayoluyla uluslararası yük taşımacılığı için alınan önlemlerde karşılıklı olarak düzenlemeye gidilmesi konusunu konuşmuşlar.

Rusya Federasyonu Ulaştırma Bakanlığı’nın sitesinde 11 Mayıs 2020’tarihinde yayınlanan başka bir açıklamaya göre iki bakan arasından bir telefon görüşmesi daha yapılmış. Bu görüşmede karayolu taşımacılığı konusu ana gündem olarak konuşulmuş ve Türkiye’nin Rusya’dan gelen araçlar için kısıtlamaları kaldırılmadığı takdirde 11 Mayıs 2020 23.00’ten itibaren benzer kısıtlamaların Türkiye’de gelen araçlar için Rusya tarafından uygulanacağı belirtilmiş. 

Fakat bakanlar arası bu telefon trafiğini Rusya’nın Türkiye’ye nota verdiği şeklinde tanımlamak yanlıştır. Diplomatik nota ülkeler arasında en üst düzey resmiyet taşıyan bir iletişim yoludur. Bu iletişim kanalı ülkelerin büyükelçilikleri ve Dışişleri Bakanlıkları aracılığıyla yürütülür. İki ülke bakanlığı arasında yarı resmi şekilde yürütülen telefon görüşmelerinden ortaya çıkan durumlar diplomatik nota olarak değerlendirilemez.

İddia KISMEN YANLIŞ 

Bir Facebook kullanıcısının internet sitesinin paylaşımını referans göstererek paylaştığı iddia kısmen yanlıştır. Rusya’nın Türkiye’ye nota verdiği ve tehdit ettiği başlığı yanlış ve yönlendirme amacı taşıyor. Paylaşılan haberin içeriği ise genel hatlarıyla resmi kaynaklardan doğrulanabiliyor.