Video Kışkırtıcı İfadeler İçeren Sloganlar Atan Bir Kalabalığı mı Gösteriyor?

Sosyal medyada ilgisiz görüntülere eklenen ses montajları, yanlış bilginin üretirken sık kullanılan yöntemlerden biri. Görsel ve işitsel uyaranların bir araya gelmesi, izleyicilerin algısını manipüle edebiliyor ve sahte senaryoların gerçekmiş gibi görünmesine neden olabiliyor. Özellikle olayları bağlamından kopararak yanlış bir şekilde sunan bu tür videolar gerçeklik ile manipülasyon arasındaki farkı bulanıklaştırıyor. Bu tür içerikler, toplumsal olaylar, siyasi gelişmeler ve kriz durumlarında yanlış bilginin hızlı yayılmasıyla geniş kitleleri manipüle ederek toplumsal kutuplaşmanın artmasına neden oluyor. 

Öncelikle videodan alınan ekran görüntüleri tersten görsel arama yöntemiyle aratıldığında videonun 1 Nisan 2024 tarihinde TikTok platformunda paylaşıldığı bilgisine ulaşılabiliyor. Paylaşımda yer olarak Muğla belirtilmiş. Videodaki detaylara dikkat edildiğinde arka planda gözüken caminin Muğla’da bulunan Kurşunlu Camii olduğu Google Maps görüntülerinden ve caminin gece çekilen videosundan anlaşılabiliyor. Görüntülerin bir seçim zaferinden sonra Kurşunlu Meydanı’ndaki kutlamaları gösterdiği çıkarımı yapılabilir.

Fakat iddianın da temelini oluşturan sloganların bu videonun üzerine eklenmiş bir ses montajı olduğuna dair birkaç ipucu da göze çarpıyor. Bunların ilki videoda görülen kalabalığın slogan attığına dair bir emare olmaması. İkincisi ise TikTok paylaşımındaki müzik kısmında “Kemal Paşam - Soulfly” adında bir parçanın kullanılmış olması. Bu parça seçildiğinde ise TikTok platformunda en az 546 videonun bu parçayı kullanarak kurgu yapmış olduğu görülüyor. Parçada Erol Evgin’in “Söyle Canım” eserindeki müziğin bir kısmı alınmış ve şu sözlerle değiştirilmiş: 

Trabzon, İzmir, Antalya’nın da içinde bulunduğu birçok yerdeki miting ve seçim kutlaması için aynı ses montajı kullanılmış. Benzer paylaşımlara YouTube platformunda da rastlanıyor. 

Ses montajının içeriğiyle ilgili araştırmaya devam edildiğinde ise orijinal kaynağın 6 yıl önce sosyal medyada paylaşılan ve bir taraftar grubunun söylediği dörtlük olduğu anlaşılıyor. Kasım 2018’de yoğun olarak paylaşılan videodaki sloganların arka planına Erol Evgin’in “Söyle Canım” eserindeki melodi eklenerek iddiadaki ses montajı oluşturulmuş.