Tatil Yapabilecek Ekonomik Gücünüz Var mı?

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Mayıs 2024’e ilişkin açıkladığı Tüketici Fiyat Endeksi’ne göre tüketici fiyatlarındaki değişim bir önceki aya göre %3,37, bir önceki yılın aynı ayına göre %75,45 olarak gerçekleşti. Ana harcama gruplarındaki değişime bakıldığında bir önceki yılın aynı ayına göre en fazla artış gösteren ana gruplardan birisi de %92,94 ile “lokanta ve oteller” oldu. 

Tüketicilerin ekonomik durumlarına ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ile gelecek dönem beklentilerine, harcama ve tasarruf eğilimlerine dair görüşlerini yansıtan, 0-200 aralığında değer alan Tüketici Güven Endeksi, Mayıs 2024’te de 80 değerini aldı. Dolayısıyla yaz aylarına girilirken de ülkede ekonomiye dair kötümser havanın sürdüğünü söylemek mümkün. Tatil süresi 9 güne uzatılan Kurban Bayramı’nın da içinde olduğu haziran ayına girilmişken her dört çalışandan birinin haftalık 50 saatin üzerinde çalıştığı Türkiye’de tatil fiyatları da tartışılmaya başlandı.

Trivago’nun verilerine göre Türkiye’nin popüler tatil noktalarından Muğla, Antalya, Balıkesir, Aydın ve İzmir çevrelerinde bir gecelik konaklamanın ortalama fiyatı 2588 TL olurken, KKTC’de 3630 TL’ye ulaştı. Bu bölgelerde yapılacak bir haftalık tatil ele alındığında tüketicinin cebinden yalnızca konaklama için 19 bin TL çıkıyor. Bu şehirlerin gözde tatil bölgelerinde ise fiyatların katlanarak yükseldiği gözlemleniyor. 

Trivago’ya göre, Muğla çevresinde 7.790 konaklama yeri bulunuyor. Buralarda bir gecelik ortalama fiyat ise 2.996 TL olarak kaydedilmiş. Ancak Muğla’da tatil denildiğinde akla gelen Bodrum, Marmaris ve Fethiye’de gecelik fiyatların Muğla ortalamasından en az bir buçuk kat daha yüksek olduğu görülüyor. Fethiye’de gecelik ortalama fiyat 4.599 lirayken, Marmaris’te 4.618, Bodrum’da ise 5.947 lira. Kabaca yapılacak bir hesapla, Muğla’nın en pahalı tatil merkezi Bodrum’da bir hafta tatilin ortalama konaklama maliyetinin (41.629 TL) yaklaşık iki buçuk asgari ücrete denk geldiği söylenebilir. 

Alanya, Kemer, Kaş, Çıralı gibi tatil beldelerini içinde bulunduran Antalya çevresi 8.733 otele ev sahipliği yaparken, gecelik ortalama fiyat 2.613 TL olarak kaydedilmiş. Çevresi dışında bırakıldığında Antalya’da gecelik fiyat 3.260 TL’yi buluyor. Ülkemizde yabancı turistlerin en fazla ziyaret ettiği noktalardan biri olan Alanya’da ise bu rakam 3.612 TL’ye ulaşıyor.

Alaçatı, Çeşme, Foça, Urla, Dikili, Karaburun ve Seferihisar gibi tatil beldelerini de içinde bulunduran İzmir çevresinde 7 Haziran 2024 itibarıyla gecelik ortalama fiyat 2.626 TL. Tripadvisor’a göre Alaçatı’yı da içinde bulunduran Çeşme’de ise Haziran-Ağustos ayları arası en yoğun sezon. Bu tarihler aralığında Çeşme bölgesinde otellerde ortalama fiyat 6.368 TL.

Trivago’ya göre Türkiye’nin kuzeybatısında yer alan, Ayvalık, Edremit, Altınoluk, Cunda Adası gibi birçok tatil beldesini bünyesinde barındıran Balıkesir ve çevresinde 1.734 otel bulunuyor. Ortalama fiyat ise bu çevrede 2.519 TL. Beş çevre arasında Balıkesir çevresi, Aydın çevresinden sonra en ucuz ikinci yer olarak göze çarpıyor. Gün itibarıyla en ucuz olan Aydın çevresindeyse gecelik ortalama fiyat 2.254 TL. Aydın’ın en gözde tatil beldesi olan Kuşadası’nda ise ortalama fiyat 4 bin lirayı aşarak 4.106 TL’ye ulaşmış durumda.

Türkiye'de yaşayan bireylerin yurt içindeki turistik faaliyetlerini, seyahat alışkanlıklarını, harcamalarını ve seyahat sürelerini içeren Hanehalkı Yurt İçi Turizm verileri TÜİK tarafından düzenli olarak olarak yayımlanıyor. Verileri yayımlarken TÜİK, yılı dört çeyreğe bölüyor. 2023’yılının üçüncü çeyreğine ait (Temmuz-Eylül) verilere göre, üç aylık tarih aralığında seyahate çıkanlar toplam 113 milyar 996 milyon 644 bin TL harcarken, seyahat başına yapılan harcama 4 bin 794 TL’ydi. 

Aynı tarih aralığında harcama türlerinin toplam seyahat harcamaları içindeki dağılım oranları incelendiğindeyse birinci sırada %31,7 ile yeme-içme harcamaları, ikinci sırada %23,5 ile ulaştırma harcamaları gelirken, konaklama harcamaları %21,7 ile üçüncü sırada yer almıştı.

TÜİK, bu harcama türlerinin 2022 yılının aynı dönemine göre değişim oranları incelendiğinde yeme ve içme harcamalarında %79,9, ulaştırma harcamalarında %51,9 ve konaklama harcamalarında ise %158,7'lik artış görüldüğünü kaydetmişti.