Kaliforniya Valisi’nin Aşı Olduktan Sonra GBS Hastalığına Yakalandı mı?

Bir Twitter kullanıcısı tarafından 9 Kasım 2021 tarihinde yapılan paylaşımda Kaliforniya Valisi Gavin Newsom’un aşı olduktan sonra GBS hastalığına yakalandığı iddia edildi.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

İddia çoğunlukla Twitter üzerinden ABD'de yayılmış. İddiayı ayrıca Snopes adlı doğrulama kuruluşu da incelemiş.

GBS olarak kısaltılan Guillain-Barré Sendromu; kas zayıflığı, yüz, kol, bacak ve vücudun diğer pek çok bölgesinde karıncalanma, uyuşma, refleks ve his kayıplarına neden olan, tedavi edilebilir nörolojik bir hastalıktır. Bağışıklık sistemi bozulmasıyla ortaya çıkan hastalıkta, kişinin bağışıklık sistemi, kendi sinir sistemine saldırmaya başlar. Sinir sistemini etkileyen ve nadir rastlanan bu hastalığa yakalanan kişiler tamamen iyileşebileceği gibi, hastalık uzun süreli sinir hasarlarına, felce ve ölüme de yol açabilir. Bu hastalık her yaşta görülebilir ve toplumda görülme sıklığı 100 binde 1 ile 2 aralığındadır.

Kaliforniya’nın 40. Valisi olarak Ocak 2019'dan beri görevde olan Gavin Newsom, aşıların ulaşılabilir olduğundan itibaren vatandaşlarına aşı olmaları için çağrı yapmış, hatta 23 Eylül 2021’de sadece aşı olanların katılabildiği bir piyango çekilişi yaparak toplamda 750 bin dolarlık para dağıtmıştı. Bunların yanında aşı olanlara teşvik amaçlı ücretsiz kültürel etkinlikler ve bedava taco gibi promosyonlar sağlıyordu. Bugün ise Kalifornia eyaleti %62’lik aşı oranıyla ABD’deki en yüksek aşılanma oranına sahip eyaletlerden biri.

Newsom geçtiğimiz ayda ise okula fiziksel olarak gelen öğrenciler için aşının zorunlu olacağını belirtmişti. Bu özelliğiyle okul öğrencilerine koronavirüs aşısı yaptırma mecburiyeti getiren ilk ABD eyaleti olmaya hazırlanan Kaliforniya’da, öğrencilere koronavirüs aşısı yapılması 2022’den itibaren zorunlu tutulacak.

Kaliforniya eyaletinde hâlihazırda öğrencilerin yaptırmak zorunda olduğu temel aşılar bulunuyordu. Alınan son kararla koronavirüs aşılarının da bu listeye ekleneceği belirtildi. Bunun yanında Newston, dini ya da tıbbi nedenlerle aşı yaptıramayacak olanlar için istisnalar olabileceğini, ayrıca aşı olmak istemeyen öğrencilerin de internet üzerinden derslere katılımının mümkün olduğunu da söyledi. Açıklamanın yapıldığı ayın sonunda, yani 29 Ekim’de ise ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) BioNTech aşısının 5-11 yaş aralığındaki çocuklar için güvenli olduğuna onay verdi.

Paylaşılan gönderide ise, Kaliforniya Valisi Newson’un 27 Ekim 2021 tarihinde hatırlatıcı aşı olduktan sonra ortadan kaybolduğu iddia edildi. Dedikodular ilk olarak 27 Ekim’de aşı olan Newson’un 31 Ekim’de İskoçya’da yapılan iklim zirvesi COP26’ya (Conference of Parties) katılmayacağı açıklandıktan sonra başladı. Sosyal medyada Kaliforniya valisi hakkında “kayıp, uzun süredir görünmüyor, aşı sonrası hastalığa yakalandı” gibi haberler ortaya atılmaya başlandı. Benzer paylaşımlarda da Newson’un aşı olduktan sonra yüz felçi yaşadığını iddia edildi.

İddia incelendiğinde Kaliforniya Valisi’nin COP’a katılmamasının sebebi 29 Ekim tarihinde açıklanmış. Newson, programında bir değişiklik yaparak zirveye katılmak yerine ailesiyle zaman geçireceğini ve kendisinin yerine Vali Yardımcısı Eleni Kounalakis’ın zirveye katılacağını belirtmiş. Farklı haber sitelerinde buna yönelik haberler dolaşsa da Kaliforniya Valiliği’nin Twitter adresi incelendiğinde, Vali Newson’un aşı sonrası kameralar karşısına birçok kez çıktığı ve sağlıklı bir şekilde hayatını sürdürdüğü görülebiliyor. Ayrıca Vali çok yakın zamanda da farklı etkinliklere katılmış, yani Vali Newson’un kayıp olduğu iddiaları doğru değil.

Um... What's wrong with his face pic.twitter.com/9pNVHXKRwm

Diğer bir iddia olan Vali Newson’un yüzünün felç olduğu video ise 9 Kasım günü paylaşılmış. Video internette araştırıldığında ise videonun ilk orijinal versiyonun 4 Kasım 2021 tarihinde Kaliforniya Valisi’nin Resmi Twitter adresinde paylaşıldığı görülüyor. Videonun içeriğinde ise Vali Newson, Hindu vatandaşların dini bayramı olan ve "ışık festivali" anlamına gelen Diwali gününü kutlamış. Videonun orijinalinde valinin yüzünde GBS hastalığına dair hiçbir belirti yok ve normal bir şekilde konuşma yapılmış. Yani, orijinal video 5 gün sonra montajlanarak Twitter üzerinden tekrar paylaşılmış.

California is proud to be home to the largest Hindu, Sikh, and Jain communities in the nation. Wishing a happy Diwali and Bandi Chhor Divas to all who celebrate! pic.twitter.com/WShfpQxQ5Y

Bunun yanında Covid-19 aşılarının GBS hastalığına sebep olduğu da ortaya atılan iddialar sonrası konuşulmaya başlanmıştı. Bu konuda ise Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşik Krallık Sağlık Bakanlığı gibi kurumlar dahil birçok güvenilir sağlık otoriteleri Moderna ve BioNTech aşıları ile GBS hastalığının bir ilişkisi olmadığını belirtmiş. Çeşitli hastalıklardan korunmak için kullanılan Hepatit A, Hepatit B ve Grip aşılarının belli bir süre boyunca GBS hastalığına yol açtığı aşı karşıtları tarafından dile getirilse de, yapılan çalışmalar sonucu uzun zamandır kullanılan bu aşıların GBS hastalığı ile ilişkisi olmadığı kanıtlanmış.

9 Kasım 2021 tarihinde bir Twitter kullanıcısı tarafından Kaliforniya Valisi’nin aşı olduktan sonra GBS hastalığına yakalandığı iddia edilmişti. İddia incelendiğinde ise Vali Newson’ın ortadan kaybolduğu yanlış çünkü vali aşı olduktan sonra birçok kez kameralar karşısına çıkmış. İkinci iddia olarak valinin yüz felci geçirdiği video ise, orijinal video üzerine montaj yapılarak üretilmiş.