Sonuç olarak;
Market Poşeti Ücreti Tüketiciler İçin 38,5 Kuruşa mı Çıkarıldı?
Çevre & İklimEnflasyon
İlk yayın :
28 Aralık 2022
İddia şöyle;
Bir Twitter hesabının 28 Aralık 2022’de yaptığı paylaşımda market alışverişinde kullanılan poşet ücretlerinin tüketiciler için de 25 kuruştan 38,5 kuruşa çıkarıldığı iddia edildi.
İddialar birçok sosyal medya hesabı tarafından yayılıyor.
Market Poşetlerinin Yeni Yılda da 25 Kuruş Olacağı Söylenmişti
1 Ocak 2019’da Türkiye’de ilk kez plastik kullanımının azaltılması adına ücretli market poşeti uygulamasına geçildi ve tüketiciler için poşetlerin alım fiyatı 25 kuruş olarak belirlendi. Sert eleştirilere maruz kalan karardan bu yana Türkiye’de yaşanan enflasyon %180,2’ye ulaşırken plastik poşet fiyatlarında dört yıl içinde bir değişiklik yapılmadı.
Türkiye Perakendeciler Federasyonu’nun market poşeti ücretlerinin 75 kuruşa çıkarılma talebine karşılık, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum 6 Aralık 2022’de TBMM’de yaptığı konuşmada poşet fiyatlarının artmayacağını duyurmuştu.
27 Aralık 2022’de Resmi Gazete’de yayımlanan bir değişiklik ise soru işaretlerine sebep oldu. Değişiklik, plastik alışveriş torbaları için yeni yılda uygulanacak geri kazanım katılım payı tutarını 38,5 kuruş olarak belirliyor.
Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararıyla yapılan ücret değişikliğinde, indirim yetkisi de kullanılarak poşet ücreti 38,5 kuruş olarak belirlenmiş. Bu kararın ardından özellikle sosyal medyada Bakan’ın ücretlerde değişiklik yaşanmayacağına dair verdiği sözün aksine zam yapıldığını belirten haber ve paylaşımlar hızla dolaşıma girdi. Fakat bazı iddiaların aksine fiyat değişikliği tüketicilere yansımayacak. Poşetler için belirlenen 38,5 kuruşun 25 kuruşunu tüketiciler, kalan 13,5 kuruşunu da marketler ödeyecek.
Poşet Ücretlerinden Marketlere Sağlanan Kâr Sona Ermiş Oldu
2019’da poşetler ilk defa ücretlendirilirken, verilen karar uyarınca 25 kuruşun 15 kuruşu geri dönüşüm katkı payı olarak devlete aktarılırken kalan 10 kuruş ise marketin maliyetine sayılıyordu. Karar öncesinde marketler için maliyet unsuru olan poşetlerin karar sonrası kâr unsuru haline gelmiş olması yoğun olarak eleştirilmişti. Yeni değişiklikle aslında marketlerin bu kârı sona erdirilmiş oldu.
Aradaki farkın marketlere yansıtılmasının gerekçesi bir örnekte şöyle yorumlanmış;
“Ocak 2019’da atılan bu adımın hedefi, talebi düşürerek plastik poşet kullanımını azaltmaktı. Dört yıldır uygulamada olan bu düzenlemeyle tüketicilerden gelen poşet talebinde azalma sağlandı, fakat marketler tüketicilere poşet satışını teşvike devam ettiler. Bu değişiklik ile marketlerde de poşet satış isteğinin düşürülmesi planlanıyor.”
Türkiye, Avrupa’nın En Büyük Plastik İthalatçısı
İklim politikaları kapsamında kamuoyunu en fazla meşgul eden meselelerden biri, plastik poşetlerin ücretli haline gelmesi olmuştu. Bakan Kurum 6 Aralık’ta yaptığı açıklamada, bu ücretlendirme sayesinde toplam 550 bin ton plastik atık oluşmasının önlendiğini belirtmiş.
Yoğun plastik tüketiminin çevreye ve yaban hayata verdiği zararın göz ardı edilemeyecek bir hale geldiği son yıllarda Türkiye de dünyanın geri kalanı ile birlikte git gide yoğunlaşan bir iklim krizi tehlikesiyle karşı karşıya. Ülkelerin yaklaşan tehlikeye karşı ortak politikalar oluşturma çabaları sürüyor. Türkiye de bu kapsamda bir dizi politika değişikliğine gidiyor. Örneğin, son günlerde açıklanan gelecek vizyonu planlarında iklim ve yeşil enerji vurgusu her gün artıyor, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın adına ‘İklim Değişikliği’ ibaresi ekleniyor. İklim politikalarında ne kadar başarılı olunduğu ise, Avrupa’nın en büyük plastik çöp ithalatçısı haline gelen Türkiye’de önemli bir tartışma konusu.
İddia YANLIŞ
Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda yeni yılda plastik poşetlerde tüketicileri ilgilendiren bir zam yapıldığı iddia edilmişti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum 6 Aralık 2022’de yaptığı açıklamada market poşet ücretlerinin değişmeyeceğini belirtmiş, 27 Aralık’ta Resmi Gazete’de yayımlanan bir kararda ise poşetler için geri dönüşüm katkı payının 38,5 kuruş olacağı açıklanmıştı. Bu karar, zıt açıklamaların soru işaretlerine sebep olmasına yol açtı. Fakat belirlenen bu yeni ücret tüketicilere yansıtılmayacak. Tüketiciler için yeni yılda da ücret 25 kuruş olmaya devam edecek, aradaki fark marketlere yansıtılacak. Bu değişiklik ile marketlerin poşet kazanımından sağladığı kâr sona erdirilmiş oluyor.
İLGİNİ ÇEKEBİLİR
Kadına Yönelik Şiddette Veriler Nasıl Toplanıyor?
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Ekonomi Yönetimi: Enflasyon ve Faiz Sarmalı
2018'den Bu Yana 10 Bakan Görevden Ayrıldı
Almanya Kaçak Sığınmacıları Daha Hızlı Gönderme Konusunda Türkiye ile Anlaştı mı?
WhatsApp’ın 1 Ekim 2024’te iPhone 7 Serisine Desteğini Keseceği İddiası Doğru mu?
İsveç’te Evliliklerin 5 Sene ile Sınırlandırıldığı İddiası Doğru mu?
Son Osmanlı Padişahı 6.Mehmed Vahdettin’e Türklerle İlgili Atfedilen Açıklamalar Doğru mu?
Almanya'daki Otoyol ve Tünellerden Geçiş Ücretsiz mi?
Cumhuriyetin Ekonomik Kriz Tarihi
Kop(a)mayan Bir İlişki: Türkiye - Avrupa Birliği