Videodaki Patlama Ukrayna'da Vakum Bombası Saldırısını mı Gösteriyor?

Vakum bombası veya termobarik silah, etrafındaki oksijeni kullanarak veya emerek oldukça yüksek ısılarda patlamalara yol açan silahlardan biridir. Patlayıcı olarak yakıt kullanılır. Buna göre, roketle fırlatılan veya uçakla havadan bırakılan bomba, ilk önce yakıtla dolu tankı açan bir patlama gerçekleştirir ve yakıtı civardaki her yere püskürtür. Ardından ikinci patlama ile birlikte büyük bir alev topu oluşacak şekilde etrafındaki oksijeni de emerek ateşler ve böylece civardaki tüm binaları yıkacak ve canlıları öldürecek şekilde büyük bir patlama gerçekleştirir. 

Birleşmiş Milletler tarafından bu silahların kullanımını yasaklayan herhangi bir sözleşme bulunmuyor. Fakat, termobarik silahların çalışma prensibi nedeniyle sivil alanlara da yayılabilme olasılığı bulunduğundan 1980 tarihli Belirli Konvensiyonel Silahlar Sözleşmesi uyarınca savaş suçu olarak değerlendirilebilir. 

Rusya’nın Ukrayna’da termobarik silahlarla saldırı düzenlediğine dair yerli ve yabancı sitelerde bazı haberlere rastlamak mümkün. Rusya hükümeti ise bu iddiaları yalanlıyor.  Rusya, daha önce Çeçen Savaşı’nda da bu silahları kullanmakla suçlanmıştı. Keza ABD’nin de Afganistan’da termobarik silahları kullandığı belirtiliyor.

Yine de video içerisinden alınan resim karelerinin arama motorları içerisinde geçmişe dönük araması yapıldığında videonun ilk defa 2019 yılında yüklendiği görülüyor. Görüntülerin Suriye’deki vakum bombası kullanıldığı anları gösterdiği iddia edilse de bu net bir şekilde kanıtlanmış değil. Fakat videonun 2019’da yüklenmiş olması güncel olarak yaşanan Ukrayna’nın Rusya tarafından işgali sırasında kameraya alınmadığını gösteriyor. 

Bir Twitter hesabı tarafından yapılan paylaşımda, Ukrayna’da bir askeri üsse Ruslar tarafından vakum bombası ile yapılan bir saldırıyı gösterdiği iddia edilmişti. Çeşitli kaynaklarda Rusya’nın vakum bombası kullanmış olabileceği belirtilse de iddiadaki video 2019 yılında Youtube’a yüklenmiş, bu durumda işgalden öncesine denk geldiğinden görüntünün Ukrayna’dan olması mümkün değil.