YAYIN TARİHİ
7 Şubat 2023 10:45
Bültenler
3'
Hatay Havalimanı'nın Yapımına Fay Hattı Üzerinde Olduğu İçin İtiraz Edilmiş
Güvenlik
İlk yayın :
7 Şubat 2023
Yazar:
Simge Akkaş
6 Şubat 2023'te yaşanan depremin ardından sosyal medyada ve basına yansıyan haberlerde 2007’de Hatay Havalimanı’nın yapımına, yapının fay hattı üzerinde olması sebebiyle itiraz edildiği iddia edildi. 6 Şubat 2023’te gerçekleşen depremler, Hatay’ın da aralarında bulunduğu 10 ilde 13 milyon kişiyi doğrudan etkiledi. Şimdiye dek yaşamını yitiren 8.574 kişi tespit edildi, enkaz altından ve deprem bölgesinden haberler gelmeye devam ediyor. Depremden sonraki ilk gece, sosyal medya ve haber platformları aracılığıyla yardım sevkiyatında Hatay’da ciddi sıkıntılar yaşandığını yoğun olarak dile getirildi.
Konuyla ilgili en dikkat çeken açıklamalardan biri TMMOB’un Hatay Havalimanı yapılmadan önce, havalimanının konumunun tehlikeli fay hatları üzerinde olması sebebiyle itiraz ettiğinin hatırlatılması oldu.
Arşiv taraması bu iddianın doğru olduğunu gösteriyor. Hatay Havalimanı, 9 Aralık 2007’de hizmete açılmış. Arama motorları üzerinden 1 Ocak 2007-31 Aralık 2007 tarih aralığı ve ‘Hatay Havalimanı Fay Hattı’ anahtar kelimeleriyle yapılan bir arama ile o dönem basına yansıyan haber ve açıklamalara ulaşılabilir:
Big Para Hürriyet 11 Aralık 2007: Göçmen kuşların rotası üzerinde de bulunan "Hatay Uluslararası Havaalanı, kurutularak imara açılan Amik Gölü’nün ortasında, tarih boyunca şehre büyük deprem felaketleri yaşatan fayların üzerinde yer alıyor.
Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Şükrü Ersoy ise deprem tehlikesini hatırlatarak “Hatay’da en büyük depremleri üreten faylar var ve bugün aktifler. Havaalanı, bu depremleri üreten Ölüdeniz ve Karasu fay zonları üzerinde yer alıyor” dedi.”
Ayrıca ve önemli olarak, Turkish Studies’de Eylül 2010’da yayımlanan Doç Dr. Emre Özşahin’in “Hatay Havaalanının Jeomorfolojik Özellikler ve Doğal Risk Açısından Değerlendirilmesi” adlı bir çalışması mevcut. Raporda havalimanın bu bölgeye yapılmasındaki riskler detaylı olarak dile getiriliyor:
“Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Dairesi, Devlet Su İşleri, Kandilli Rasathanesi ile Fırat Üniversitesi işbirliğince bu alanla ilgili hazırlanan raporlarda inşaa edilecek havaalanı pistinin fay hattı ve kurutulan Amik gölü üzerinde olduğu ve bu alanda havaalanı yapmanın mümkün olmadığı belirtilmektedir.”
Makalenin 3. 3. 2. Deprem Riski bölümünden aktarım:
Afrika ve Arabistan levhalarının kuzeye yönlü hareketleri, Anadolu levhasının kuzey-güney yönünde sıkışmasına neden olmaktadır. Başlangıçta doğu-batı uzanımlı kıvrım ve bindirmelerle karşılanan bu sıkışma, Üst Miyosen’de artık bindirme ve kıvrımlarla karşılanamaz hale gelmiş ve yanal atımlı faylanmalarla telafi edilmiştir. Böylece sağ yönlü Kuzey Anadolu Fayı ile sol yönlü Doğu Anadolu ve Ölü Deniz Fayları oluşmuştur. Bu fay hatlarının karşılaşma noktası olarak bazı araştırmacılar Maraş ve Gölbaşı arasında kalan bölge (Maraş Üçlü Eklem Bölgesi) olduğu düşünürken, özellikle son yapılan bazı detaylı çalışmalarda da bu üçlü kavşak noktasının Amik ovasının bulunduğu alan olduğu görüşündedir. İşte bütün bu bulgulardan yola çıkarak havaalanının bulunduğu sahanın tektonik açıdan Ölü Deniz Fayı, Karasu Fayı ve Kıbrıs-Antakya Fayı’nın karşılaştığı noktada olduğu söylenebilir. Alanın coğrafi konumunun ortaya çıkardığı bu durum, deprem riskini arttırmaktadır. Bu nedenle havaalanı birinci dereceden deprem riski olan bir bölgede yer almaktadır.”
“Aletsel dönemde de bu bölgede Ms<4 yüzlerce deprem yaşanmıştır. Bu dönemde meydana gelen depremlerin büyüklüğü ile bölgedeki aktif faylar arasında çok uyumlu bir paralellik bulunmaktadır. Aletsel dönemde oluşan depremler içerisinde en çok dikkati çekeni, 22 Ocak 1997 tarihindeki (M=5,5) depremdir. Karasu fay’ının güneyinde gerçekleşen bu deprem, herhangi bir yüzey kırığı oluşturmamasına rağmen, alüvyal zeminlerde önemli ölçüde zarara neden olmuştur.”
Sonuç Bölümünden Aktarım
“Amik Ovası tabanında, eski Amik Gölü sınırları içerisinde yer alan Hatay havaalanı yer seçimi açısından oldukça riskli bir konumdadır. Bu durum havaalanının yapımı sırasında da birçok kez gündeme gelmiş, ancak ne yazık ki gerekli hiçbir önlem alınmamıştır. Bu alan jeomorfolojik özelliklerden kaynaklanan sel ve taşkın, zemin özelliklerinden kaynaklanan deprem riski altındadır. Özellikle de bunlara bağlı ortaya çıkabilecek (sel-taşkın-su basması ve deprem sıvılaşma) diğer olumsuz faktörler de bu alanı derin bir şekilde etkileyebilecektir.”
2007'de itirazlara rağmen açılan Hatay Havalimanı'na giden yollar ve havalimanı pisti, 6 Şubat 2023'te bu bölgede dokuz saat arayla gerçekleşen 7,7 ve 7,5'lik depremlerin ardından büyük hasar gördü ve Hatay'a yardım sevkiyatı gönderilmesinde önemli aksaklıklara sebebiyet verdi.
Depremin ardından Hatay Havalimanı pistinden fotoğraf.
İLGİNİ ÇEKEBİLİR
