İki Yıl Milletvekilliği Yapmak Emekli Olmak İçin Yeterli mi?

Emekli maaşlarının, emekli milletvekili maaşları ile arasındaki uçurum, EYT düzenlemelerinin gündemden düşmediği Türkiye gündeminde emekli milletvekili olma şartları ile ilgili tartışmaları devamlı güncel tutuyor. Tartışmalardan en öne çıkanı, milletvekillerinin emekli olabilmeleri için yalnızca iki yıl görev yapmalarının yeterli olduğu söylentisi.

 Bir milletvekili, diğer memur ya da sigortalı çalışanlardan farklı olmayan bir şekilde, emeklilik hakkı kazanabilmek için gereken hizmet yılı ve yaş haddini tamamlamak zorunda. Milletvekillerinin yalnızca vekil seçilmeleri sebebiyle görevlerini iki yıl sürdürdükten sonra emekli oldukları söylentisi gerçekleri yansıtmıyor. İki yıl milletvekilliği yapmak milletvekilliğinden emekli olabilmek için gerekli, fakat tek başına yeterli olmayan bir şart.

Türkiye’de emeklilik yaş grupları 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile belirlenmiş durumda. Bu kanunlar uyarınca Ekim 2008’den önce milletvekili seçilenler 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kapsamında. İlk defa Ekim 2008’den sonra milletvekili seçilenler ise daha öncesinde memurluk, SSK ya da Bağ-Kur hizmetleri gerçekleştirmedilerse 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4. madde/1. fıkrasına (c bendi) dahiller. Bu grup ayrıca 4/c'liler olarak da tanınıyor.

Yani 8 Eylül 1999’dan önce çalışmış olan bir milletvekili kadın ise 20, erkek ise 25 yıllık hizmet tamamlamış olmak zorunda. Çalışmaya ilk kez 8 Eylül 1999’dan sonra başladıysa kadın ya da erkek, kişinin 25 yıllık hizmetini tamamlamış olması, kadınsa 58 yaşına, erkekse 60 yaşına ulaşması gerekiyor. Milletvekili çalışmaya ilk kez Ekim 2008'den sonra başladıysa, bu defa 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na dahil oluyor, kadın-erkek 65 yaşını aşması ve 9000 günlük primini doldurmuş olması gerekiyor.

Milletvekilleri, görevlerini en az iki yıl yerine getirdikten sonra başka bir işte çalışırlar ise sosyal güvenlik emeklilik primlerini, vekillere uygulanan sosyal güvenlik kesintilerini, hizmet ve yaş hadlerini tamamlayana dek ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumuna teslim ediyorlar ve yalnızca bu şartlar sağlandığında milletvekili olarak emekli olabiliyorlar. 

Son olarak, vekillik görevlerini tamamlayanların 4 yıl süre ile ister çalışsın ister çalışmasın primlerinin TBMM tarafından karşılandığını fakat bu ayrıcalığın 4 yıl tamamlandıktan sonra sona erdiğini belirtmek gerekiyor. 

Milletvekillerinin emeklilik şartları ile ilgili bu yazımızın ardından konu ile ilgili birçok soru aldık. Konuya dair en sık merak edilen hususun milletvekili olduktan sonra çalışma hayatına devam edenlerin de emekli olduklarında emekli vekil maaşı alıp almayacakları olduğunu fark ettik. Bu sorunun cevabı evet, iki yıl vekil olduktan sonra başka işlerde çalışan bir kişi de, gerek şartları yerine getirip emekli olduğunda milletvekili olarak emekli olmuş sayılıyor. 

Bir Twitter hesabı tarafından iki yıl milletvekilliği yapmanın emekli olmak için yeterli bir sebep olduğu iddia edilmişti. Türkiye’de emeklilikte hizmet ve yaş hadlerini belirleyen kanunlara göre, milletvekillerinin de emekli olmak için hizmet sürelerini ve yaş hadlerini doldurmaları gerekiyor. En az iki yıl vekillik görevi yapmak, gelecekte emekli bir milletvekili olmak için gerekli, fakat tek başına yeterli olmayan bir şart. Milletvekili olarak iki yılını tamamlayanlar, görevleri bittikten sonra başka bir işte çalışırlarsa hizmet ve primlerini Sosyal Güvenlik Kurumu'na yaş hadlerini tamamlayana dek kendileri teslim etmek ve bildirmek durumunda. Milletvekilleri için de diğer tüm memurlar gibi “emeklilik = hizmet + yaş haddi” denklemi geçerliliğini koruyor.