Video İzmir'den Kalkış Yaparken Ayet Okuyan Bir Pilotu mu Gösteriyor?
İddia şöyle;

Bir X hesabı tarafından 15 Aralık 2024 tarihinde yapılan bir paylaşımda, videonun İzmir’den kalkış yaparken ayet okuyan bir pilotu gösterdiği iddia edildi.

2.1 milyon görüntülenme alan iddia farklı hesaplar tarafından da <a href="https://www.facebook.com/watch/?v=302837418249761">paylaşılmış</a>.

İddia YANLIŞ 
Video Mısır Kahireli Mahmoud Fadl adında ve Kuran tilavetleri ile tanınan bir pilotu gösteriyor.
Mahmoud Fadl’ın Kur'an okuduğu videolar, gerçek bir uçakta değil, Airbus A320 uçak simülatöründe çekilmiş. Video bağlamından koparılarak Kayseri ve İzmir’den olduğu iddiası ile paylaşılmış.
Kokpit ışıklandırması ve dış görüntüler gibi detaylar, videonun gerçek bir uçaktan olmadığını gösteriyor.
Video İzmir’deki Bir Uçuştan Değil
Sosyal medyada sıkça karşılaşılan yanlış bilgi türlerinden biri, videoların bağlamından koparılarak yeniden sunulması. Bu tür videolar, orijinal bağlamından çıkarılarak veya kasıtlı olarak manipüle edilerek yanlış bilgi yaymak amacıyla kullanılabiliyor. İnternet kullanıcılarının videoları bu şekilde yaymasının çeşitli sebepleri bulunuyor. Bu sebeplerin başında, ilgi çekici içeriklerle daha fazla etkileşim ve beğeni toplama isteği geliyor.
Yurtdışında kaydedilen görüntülerin yerelmiş gibi sunulması da bu tür videolarda sıkça rastlanan bir durum. Etkileşim için yapılan paylaşımlar, diğer internet kullanıcıları tarafından iyi niyetle yeniden paylaşılabiliyor. Bu tür videoların sosyal medyada hızla yayılarak popüler hale geldiği için doğruluğunu kontrol etmek ve yanlışlamak, etkileşim amacıyla yanlış bilgi üretiminin önüne geçmek için önem taşıyor.
Bir X hesabı tarafından yapılan bir paylaşımda da bu durumun bir örneği görülüyor. Paylaşımda, bir videonun İzmir’den kalkış yapan bir pilotun Zuhruf sûresinden bir ayet okuduğu öne sürülmüş. Videodan kesitler tersine görsel arama araçları ile aratıldığında, videonun benzer bir iddia ile 2021 yılından bu yana dolaşımda olduğu görülüyor.
Video İzmir'den Kalkış Yaparken Ayet Okuyan Bir Pilotu mu Gösteriyor?

Tersine görsel arama sonuçlarında bir Facebook hesabının paylaştığı gönderiye ulaşılabiliyor. Bu gönderi, 7 Temmuz 2021 tarihinde “Mısırlı pilot Mahmoud Fadl uçuş sırasında dua okuyor.” açıklaması ile paylaşılmış. Mahmoud Fadl, Mısırlı bir pilot ve aynı zamanda Kur'an tilavetiyle tanınan bir kişi. Fadl, sosyal medya platformlarında, özellikle TikTok'ta (@mahmoudfadl24) ve YouTube'da, Kur'an-ı Kerim'den ayetler okuduğu videolar paylaşıyor. Bu videolar geniş bir izleyici kitlesine ulaşıyor ve yüksek etkileşim alıyor.
Video İzmir'den Kalkış Yaparken Ayet Okuyan Bir Pilotu mu Gösteriyor?

Videonun orijinali, Mahmoud Fadl’ın sosyal medya hesaplarında 12 Haziran 2021’de paylaşılmış. Fadl aynı konseptle birkaç farklı video çekmiş. Bu videolarda da uçağın içinde ayetler okunduğu görülüyor. Videoların açıklamasında uçuşa dair herhangi bir açıklama verilmemesi videoların yanlış bağlamlarda yeniden sunulmasına ortam hazırlıyor. Aynı video 2021 yılında hem İzmir’den hem de Kayseri’den havalanan bir pilotu gösterdiği iddiası ile yeniden paylaşılmış. Fakat Mahmoud Fadl bu videoların çekilmesi esnasında gerçek bir uçağın içinde değil, uçak simülatöründe bulunuyor. 
Uçak simülatörü, gerçek bir uçağın kokpitini ve uçuş ortamını taklit eden bir eğitim aracı. Pilotluk eğitimi alan kişilerin becerilerini geliştirmek, çeşitli uçuş senaryolarını deneyimlemek ve acil durumlara hazırlıklı olmalarını sağlamak için eğitimlerde uçak simülatörleri kullanılıyor. Videoda Mahmoud Fadl’ın önünde bulunan uçak kontrol paneli tersine görsel arama ile aratıldığında, Airbus A320 uçağının simülatörü ile aynı olduğu görülüyor. 
Video İzmir'den Kalkış Yaparken Ayet Okuyan Bir Pilotu mu Gösteriyor?

Videoların gerçek bir uçaktan değil de bir simülatörden olduğunu gösteren birkaç belirti var. Mahmoud Fadl’ın videoları incelendiğinde, önünde bulunan görüntülerde havanın aydınlık olduğu görülüyor. Fadl’ın bulunduğu alan karanlık ve üzerine sabit bir ışık vuruyor. Dış görüntülerin değiştiği anlarda ise Mahmoud Fadl’a vuran ışıkta bir değişiklik olmuyor. 
Video İzmir'den Kalkış Yaparken Ayet Okuyan Bir Pilotu mu Gösteriyor?

Youtube üzerinden yayınladığı başka bir videoda, ekranındaki sabit bulut görüntüsüne bakıldığında aynı uçak simülatörünün içinde bulunduğu net bir şekilde belli oluyor. 

Sonuç olarak;

Videonun İzmir’den kalkış yaparken ayet okuyan bir pilotu gösterdiği iddiası yanlış.