Aşılar Covid-19 Salgınından Önce mi Üretildi?

Bir Twitter hesabından 3 Ocak 2022 tarihinde yapılan bir paylaşımda, Covid-19 aşılarının salgından önce üretildiği iddia edildi. . Paylaşım 100’den fazla beğeni aldı.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

CDC tarafından hazırlanan ve Covid-19 salgınının evrimini gösteren zaman çizelgesine göre ilk defa 12 Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde kimi hastaların nefes darlığı ve ateş şikayetiyle hastanelere gittikleri bildirildi. 31 Aralık 2019 tarihinde ise DSÖ Çin Ofisi Wuhan’da çok sayıda bilinmeyen bir nedenden kaynaklanan zatürree şikayetlerinin geldiğini bildirdi. Bunun kaynağı ise Huanon Hayvan Pazarı olduğu ortaya çıktı. 2 Ocak 2020 tarihinde DSÖ üç düzeyli vaka idaresi sistemini harekete geçirdi. 5 Ocak’ta ise Çin hükümeti zatürre virüsünün DNA dizilemesini paylaştı ve 7 Ocak’ta salgının kaynağının yeni bir tür koronavirüs olduğunu tespit etti. 13 Ocak’ta ise Tayland hükümeti Çin’den gelen yeni koronavirüsün kendi ülkesinde görüldüğünü belirten ilk ülke oldu. 15 Ocak’ta ise Japon hükümeti benzer bir açıklama yayımladı. 20 Ocak’ta ise Amerikan hükümeti kendi ülkesinde de vaka görüldüğünü doğruladı. 31 Ocak’ta ise DSÖ, yeni tür koronavirüs salgınının Uluslararası Düzeyde Kamu Sağlığı Acil Durumu olarak ilan edilmesine karar verdi.

The New York Times’ta yer alan habere göre, Pfizer/BioNTech aşısının deneyleri Dr. Uğur Şahin’in The Lancet’te okuduğu bir makale üzerine yeni tür koronavirüsün tüm dünyayı etkileyecek düzeyde bir salgına dönüşmesi beklentisi üzerine Ocak 2020 tarihinde başlamış. Nisan 2020’de ise Pfizer ile BioNTech aşının geliştirilmesi için ortaklık kurduklarını ilan ettiler. Aşının birinci ve ikinci faz deneyleri Nisan 2020’de Almanya’da yapıldı ve Temmuz 2020’de de üçüncü faz deneylerine geçildi. Kasım ayında ilan edilen faz 3 deneyleri sonucunda %90 koruma sağlandığı belirtildi ve 2 Aralık 2020’de Büyük Britanya Hükümeti tarafından aşıya acil kullanım onayı verildi.

Oxford Üniversitesi’nden 7 Şubat 2020 tarihinde yapılan bir duyuruda üniversiteden bir araştırma ekibinin yeni tür koronavirüs salgını için aşı deneylerine başladığı duyuruldu. Ekibin daha önce başka bir tür koronavirüs olan MERS için aşı geliştirme sürecinde olduğu ve benzer sürecin yeni tür koronavirüs için de işletileceği bildirildi. Mayıs 2020 tarihinde yapılan bir anlaşma ile Oxford Üniversitesi AstraZeneca adına aşı üretimine başladı. 31 Ağustos 2020 tarihinde yapılan bir açıklamayla birlikte aşının faz 3 deneylerinin başladığı ilan edildi. 23 Kasım 2020 tarihinde ise faz deneylerinin ilk ara sonuçları açıklandı. Büyük Britanya Hükümeti 30 Aralık 2020’de kullanım onayı verdi.

Reuters’te yer alan habere göre, Moderna Ocak 2020 tarihinde SARS tipi koronavirüs için mRNA teknolojisine sahip bir aşı çalışmasına başladığını ilan etti. Mart 2020’de aşının birinci faz deneylerine ve Mayıs 2020’de ise ikinci faz deneylerine geçildi. Ekim 2020 tarihinde ise üçüncü faz deneyler yapıldı ve sonuçları Kasım 2020’de ilan edildi. 18 Aralık 2020 tarihinde ise acil kullanım onayı aldı.

Son olarak, Sinovac aşısının birinci ve ikinci faz çalışmaları Nisan 2020’de yapıldıktan sonra Temmuz 2020’de üçüncü faz deneyleri başladı. DSÖ, 1 Temmuz 2021 tarihinde acil kullanım onayı verirken, Çin hükümeti Ağustos 2020 tarihinde yüksek risk grubundaki vatandaşlarına kullanılmak üzere acil kullanım onayı verdi.

Bir Twitter hesabından yapılan bir paylaşıma göre Covid-19 aşılarının Covid-19’dan önce üretildiği iddia edilmişti. Çeşitli kaynaklardan elde edilen bilgilere göre, Covid-19 aşılarının üretim ve onaylanma tarihlerinin ilk Covid-19 vakası olarak tespit edilen 31 Aralık 2019 tarihinden çok sonra üretildiği görülüyor.