Türkiye’de Son 24 Saatte 28.351 Yeni Koronavirüs Vakası Tespit Edildi mi?

Bir Facebook sayfası tarafından 25 Kasım 2020 tarihinde yapılan paylaşımda Türkiye’de son 24 saatte 28.351 yeni COVID-19 vakası tespit edildiği iddia edildi. Gönderi 890 binden fazla görüntülenme 560’dan fazla paylaşım almış.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 25 Kasım 2020 tarihinde Bilim Kurulu ile toplantısının ardından basın açıklaması gerçekleştirdi. 29 Temmuz’dan beri açıklanan günlük hasta sayılarının sadece semptomu olan kişileri içerdiğini, asemptomatik vakaların günlük hasta sayısının içinde yer almadığını belirtti. Vatandaşların test sonucu pozitif çıkan evinde takip edilen izolasyonda tutulan vakaların hepsinden haberdar olmak istediğini belirten Koca, bütün verilerin sistemde kayıtlı olduğunu ifade etti. Semptom göstermeyen pozitif vakalarında günlük koronavirüs tablosuna ekleneceğini açıkladı.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Bilim Kurulu ile görüşmelerden sonra vaka sayısını kamuoyuna bildireceklerini açıkladı. 25 Kasım 2020 itibarıyla hasta sayısı 6.814, vaka sayısı ise 28.351. Vaka sayısını içine hem asemptomatik hem de hasta sayıları dahil ediliyor. Vaka sayısının 26 Kasım 2020 itibarıyla tabloda yer alacağını belirtti.

Türkiye’de 16 ayrı aşı çalışması yapılıyor. Aşı çalışmalarından birisi klinik öncesi aşamayı başarıyla tamamladı. Gönüllüler üzerinde uygulanmaya başladı. Erciyes Üniversitesi’nde geliştirilen aşının faz 1 çalışmasında 44 kişiye uygulama yapılmış ve şu ana kadar deneklerde ciddi bir yan etki görülmedi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, nisan ayında ilk aşıya kavuşmayı planladıklarını belirtti. Bir engel çıkmadığı takdirde, sağlık personelinden başlayarak risk gruplarını kademeli olarak aşılamayı planladıklarını ifade etti.

Pfizer ve BioNTech ile birlikte geliştirdiği koronavirüs aşısını dünya genelinde 43 bin 500 kişide ikişer doz halinde uygulanmış. %95’in üzerinde etkinlik gösterdiği açıklandı. Aşının denendiği ülkeler arasında Türkiye’de yer alıyor. Aşı üç hafta ara ile iki doz halinde uygulanacak. Pfizer CEO’su Albert Bourla yıl sonuna kadar 50 milyon doz, 2021 yılının sonuna kadar 1,3 milyar doz aşıyı piyasaya sürmeyi planladıklarını açıkladı. Aşının en büyük dezavantajı -70 derecede saklanması. Aşını tek dozu 15 € olarak Avrupa’ya satıldı.

Moderna’nın üzerinde çalıştığı aşı %94,5 oranında başarılı olduğu açıklandı. Hala son klinik deneylerin devam ettiğini açıklayan Moderna aşının etkinlik oranının artabileceğini ifade etti. Moderna’nın ürettiği aşı buzdolabı sıcaklığında 6 ay ve oda sıcaklığında 12 saate kadar etkinliğini koruyor. Tek doz aşının fiyatı 28 dolar yani yaklaşık 300 TL olarak açıklandı.

Astrazenaca ve Oxford Üniversitesi’nin birlikte geliştirdiği aşının etkinlik oranı %70 olarak açıkladı. Gönüllülere iki yüksek doz verildiğinde korumanın %62 olduğu ancak düşük doz ve ardından yüksek doz verildiğinde aşının etkinliğinin %90’a yükseldiği belirtildi. Astrazeneca/Oxford tarafından geliştirilen aşı 2 ile 8 derecedeki buzdolaplarında bozulmadan yıllarca saklanabildiği açıklandı. İngiliz Hükümeti aşının bir fincan kahve ile aynı fiyata mal olabileceğini söyledi. Buna göre, aşının ortalama fiyatı 3 Sterlin yaklaşık 31 TL’nin altında olacak.

Çin şirketi Sinovac, aşı çalışmalarının birinci ve ikinci faz sonuçlarının başarılı olduğunu açıkladı. 700 kişiye yapılan denemelerde aşı hızlı bağışıklık tepkisine yol açtı. Acil durumlarda kullanıma uygun olduğu bildirildi.

Food and Drug Administration (FDA) bir aşının etkinlik oranının alt sınırını %50 olarak belirledi. %50 ve daha fazla etkinliği bulunan her aşı başarılı olarak kabul ediliyor. Bütün bu gelişmelere rağmen, Moderna Medikal Direktörü Tal Zaks aşıyı yaptıranların kendini korusa bile virüsü taşıyabilme ihtimali olduğunu ve başkalarına bulaştırabileceğini ifade etti. Bu konuda, yeterli bilimsel araştırmaların yapılmadığı ve aşılar dağıtılsa bile sosyal mesafe ve maske kurallarına uyulmaya devam edilmesi gerektiğinin altını çizdi.

İddia Doğru 

28 Temmuz 2020 tarihinden bu yana Türkiye’de günlük koronavirüs tablosuna asemptomatik vakalar dahil edilmiyor yalnızca hasta olanlar dahil ediliyordu. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın 25 Kasım 2020 tarihinde yaptığı basın açıklamasında 26 Kasım 2020 itibarıyla günlük koronavirus tablolarında vaka sayılarının da yer alacağı açıkladı. Yaptığı basın açıklamasında 25 Kasım 2020 tarihinde Türkiye genelinde koronavirus vaka sayısının 28 bin 351 olduğunu açıkladı. Sonuç olarak iddia doğru.