YAYIN TARİHİ
6 Ekim 2023 07:51
Zaman Tüneli
2'
İstanbul’un Belediye Başkanları
Kent & İmarPolitika
İlk yayın :
6 Ekim 2023
Yazar:
Resul Kunt
Türkiye’nin birden çok partinin katıldığı 17. yerel seçiminin 2024 yılında gerçekleşmesi planlanıyor. Söz konusu yerel seçimler olduğunda da Türkiye’de nüfusun çoğunluğunun yaşadığı İstanbul, sonucu merakla beklenen seçimlere sahne oluyor. Dünya tarihinde iki büyük imparatorluğa başkentlik yapmış olan İstanbul’un idaresi yüzyıllar boyunca bazı zamanlar devletlerin kaderini belirleyen en önemli mesele oldu. Bu nedenle bu büyük ve önemli şehrin yönetiminde çoğu zaman merkezi yönetim hakimdi. Her ne kadar Türkiye yakın tarihinin önemli bir kısmında belediyeler seçilen belediye başkanları tarafından yönetilse de bu durum her zaman böyle değildi.
1963 Öncesi
Atanmış Başkanlar Dönemi
Osmanlı Devleti Tanzimat döneminde modern anlamda ilk belediye teşebbüsü olan İstanbul Şehremaneti 1855’te kuruldu. Şehremaneti’nin başında Bab-ı Ali tarafından seçilen ve Padişah tarafından atanan Şehremini bulunuyordu</
1963-1973
Doğrudan Seçilen İlk İstanbul Belediye Başkanı: Haşim İşcan
İstanbul’da belediye başkanının doğrudan seçim yoluyla belirlendiği ilk yerel seçim olan 1963 yerel seçimlerinin galibi aslında oyların %40,4’ünü alan Adalet Partisi (AP) adayı Nuri Eroğan'dı. Fakat Eroğan'ın kamu görevinden yasal sürede istifa etmediği gerekçesiyle başkanlığı iptal edildi. Bunun üzerine seçimde oyların %35’ini alan Cumhuriyet Halk
1973-1980
1970’ler: “Halkçı” Belediye Başkanları Dönemi
Bülent Ecevit liderliğindeki CHP’nin 1973 Ekim’de düzenlenen genel seçimden zaferle çıkması aralık ayında yapılan yerel seçimleri de etkiledi. Yerel seçimlerde 33 ilden zaferle çıkan CHP’nin belediye başkanlığı kazandığı illerden biri de İstanbul’du. Belediye başkanlığını devam ettirmek isteyen AP’li Fahri Atabey’e karşı CHP adayı Ahmet İsvan %63,6
1984-1994
1980’ler: Darbe ve İstanbul “Büyükşehir” Belediyesi
12 Eylül 1980 askeri müdahalesinden sonra yerel yönetimler sıkıyönetim komutanlarının koordinasyonuna bağlandı. Hakkı Akansel, Ecmel Kutay ve Abdullah Tırtıl sıkıyönetimin atanmış asker belediye başkanları oldu. 1984’te çıkarılan 3030 sayılı kanun ile yerel yönetimlerin yapısı yeniden düz
1994-2004
1990’lar: Refah Partisi Rüzgarı
1994 İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminde Refah Partisi (RP), ANAP ve SHP adayları arasındaki mücadelede kazanan aday oyların %25,2’sini alan RP’li Recep Tayyip Erdoğan oldu. Erdoğan, nüfusu artan İstanbul’un altyapı sorunlarına yöneldi. Su sorunuyla ilgili olarak yeni boru hatları yapıldı; 50’den fazla köprü, geçit ve çevre yolu
2004-2019
2000’ler: Kadir Topbaş Dönemi
2004 yerel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti)’den aday olan Kadir Topbaş, %45,32 oy oranıyla büyükşehir belediye başkanlığını kazandı. Bu galibiyet 2009 yerel seçimlerinde %44,71 ve 2014 yerel seçimlerinde %47,95’lik istikrarlı oy oranlarıyla devam etti. Bu galibiyetlerle Topbaş, Cumhuriyet tarihinin en uzun İstanbul belediye başkan
2019-Günümüz
İptal Edilen 2019 Yerel Seçimi ve Ekrem İmamoğlu Dönemi
İstanbul’da düzenlenen 2019 yerel seçimleri yakın tarihin en tartışmalı seçimleri olarak kayıtlara geçti. AK Parti adayı eski başbakan Binali Yıldırım ile CHP adayı Ekrem İmamoğlu’nun favori iki aday olduğu seçimin kazananı Yıldırım’dan 13 bin fazla oy alan İmamoğlu oldu. Fakat AK Parti’nin itirazları sonucu Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 6 Mayıs’ta, İs
İLGİNİ ÇEKEBİLİR
