Zaman Tüneli
6'
Saatleri Ayarlama Enstitüsü: Türkiye'de Yaz Saati Uygulamaları
EnerjiToplum
İlk yayın :
15 Aralık 2023
Yazar:
Resul Kunt
Yaz saati uygulaması bir ülkede veya bölgede enerji tasarrufu ve gün ışığından daha fazla yararlanma amacıyla, ilkbaharda bir saat ileri, sonbaharda ise bir saat geri alınmasıdır. Dünyada ilk defa 1916 yılında, 1. Dünya Savaşı sırasında Almanya’da savaş sırası tedbiri olarak hayata geçen uygulama savaş sonrası tartışmalara yol açsa da özellikle enerji tasarrufu için birçok ülke tarafından tercih edildi. Türkiye’de de bazı aralıklar haricinde uzun süredir devam eden yaz saati uygulaması 2016’da terk edildi ve yaz saati kalıcı hale getirildi. Kararın alındığı dönemde tartışmalara yol açan bu politika değişikliği zaman zaman da gündem olmaya devam ediyor. Öyle ki yaz saati uygulaması 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde cumhurbaşkanı adaylarının vaatleri arasında yer alıyordu.
Yaz saati uygulamasının Türkiye’deki serüveni ise cumhuriyetten bile eski. İlk yaz ve kış saati uygulaması 1. Dünya Savaşı’nın ardından işgal döneminde Osmanlı İmparatorluğu’nda İtilaf Devletleri kömür komisyonu tarafından uygulandı. Cumhuriyet dönemi ise farklı zamanlarda birçok politika değişimine sahne oldu.
1924-1926
1919 - 1922 arası işgal döneminde İtilaf devletleri kömür komisyonu tarafından uygulamada olan yaz saati uygulaması Lozan Antlaşması ile sona erdi. 1923 yılında İngiltere hükümeti Türkiye’den bu uygulamanın devamını talep etse de Türkiye bunu iç işlerine müdahale olarak değerlendirdi. Yine de bir yıl sonra Türkiye 13 Mayıs 1924 gecesinde yaz saati
1940-1946
2. Dünya Savaşı’nda tarafsız kalan Türkiye, dönemin zorlu ekonomik şartlarından fazlasıyla etkilenmişti. Dünya genelinde enerji tasarrufu amacıyla yaz saati uygulamasına geçilen bu dönemde, Türkiye’de de güneş ışığından daha fazla yararlanma ve aydınlatmada kullanılan her türlü maddeden tasarruf amaçlı yaz saati uygulamasına tekrar geçiş kara
1962-1964
1960’lı yılların ithal ikameci ekonomik şartlarında; sanayide ve hanelerde kullanılan elektrik enerjisinin yeterli olmadığı ve kesintilere gidilebileceği sebebiyle dönemin Sanayi Bakanlığı tarafından ‘’ileri saat’’ uygulaması önerildi. Bu öneri için içinde İçişleri, Milli Eğitim ve Turizm Bakanlıklarının da bulunduğu birçok kurumdan görüş alındı. G
1973-2016
3 Haziran 1973’ten 4 Kasım 1973’e kadar saatlerin bir saat ileri alınması elektrik enerjisinden tasarruf etmek amacıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından kararlaştırılmıştı. Takip eden yıldaki yaz saati uygulamasında yaklaşık 80 milyon kilowatt saat elektrik tasarruf da sağlandı. 1974 yılından 1978 yılına kadar her yıl ilkbaharda saatl
İLGİNİ ÇEKEBİLİR
