Çin’in Gönderdiği 2 Milyon Virüs Kiti İçin Ücreti Atatürk Ödedi Diyerek Ücret Talep Etmediği İddiası Doğru mu?

Sağlık

İlk yayın :

31 Ağustos 2020

Yazar:

Bir Instagram kullanıcısının 23 Mart 2020’de paylaştığı gönderide Çin’in gönderdiği 2 milyon virüs kiti için ücretini Atatürk ödedi diyerek ücreti talep etmediği iddia edildi.

Paylaşımda geçen metin şu şekilde:

Çin 2 milyon virüs kiti gönderdi, ücretini Atatürk ödedi deyip ücret talep etmediler❤️ Çin hükümeti, 1940 yılında ülkelerinde yaşanan kolera salgını sonrası Atatürk döneminde kurulan akademinin kendilerine yaptığı yardım dolayısıyla Türkiye'ye korona virüs tespitinde kullanılan tanı kitlerini ücretsiz gönderdi. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda geçtiğimiz günlerde milletvekillerine bilgi veren Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye’deki test yapabilen laboratuvar sayılarının ve test yapılma oranı-nın arttırılacağını ifade etmişti. Hızlı tanı kitinin devreye alınmasıyla birlikte Çin’den 2 milyondan fazla hızlı tanı kitinin Türkiye’ye geldiği öğrenildi. Öte yandan Türkiye’ye verilen hızlı tanı kitlerinden Çin hü-kümetinin herhangi bir ücret talep etmediği kaydedildi. Çin hükümetinin, 1940 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduğu Refik Saydam Hıfzısıhha akademisinde üretilip kolera salgını için geçmiş dönemde Çin’de gönderilen aşılar için para talep etmediğini belirtildi.

Paylaşılan metinden bağlantılı iki iddianın öne çıktığı anlaşılıyor. 1940 yılında Çin’de yaşanan kolera sal-gını sırasında Atatürk döneminde kurulan akademinin kolera için üretilen aşıları Çin’e gönderip herhangi bir bedel talep etmemesi ve buna karşılık Çin’in COVID-19 salgını nedeniyle 2 milyondan fazla hızlı tanı kitini Türkiye’ye gönderip herhangi bir ücret talep etmemesi. Bu iddia çeşitli platformlarda sıklıkla dile getirilmiş ve doğrulama platformu Teyit tarafından analiz edilmiş.

Türkiye Çin’e Kolera Salgını İçin Aşı Yardımı Yaptı mı?

Cumhuriyet döneminde toplum sağlığını koruma amacıyla çalışmalar yapmak üzere 1928 yılında Refik Saydam Hıfzısıhha Müessesesi kuruldu. 1936 yılında Hıfzıssıhha Enstitüsü’nde kolera ve grip aşıları da dahil olmak üzere 17 farklı tip aşı üretilmeye başlanmış.

Sağlık Bakanlığı sitesinde 1940 yılında kolera salgını için Çin’e aşı gönderildiği de belirtilmiş. Devlet arşivleri belgelerinde Çin’e aşı gönderildiğine dair kararın 1938 yılında alındığı görülüyor.

Çin Virüs Tanı Kiti İçin Türkiye’den Ücret Talep Etmedi mi?

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 23 Mart’ta yaptığı basın toplantısında bu iddiayı soran gazeteciye gelen her tanı kiti ve ilaç için gereken ödemelerin yapıldığını belirtmiş.

Bu da ilginizi çekebilir: Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 3 yılda 37 katrilyon TL harcadığı iddiası doğru mu?

Sonuç:

İddia YANLIŞ

Sağlık Bakanlığı ve Devlet arşivleri Türkiye’nin 1938 veya 1940 yılında Çin’e kolera salgını için aşı yar-dımı yaptığını doğruluyor. Fakat COVID-19 salgını için Çin’in gönderdiği hızlı tanı kitinin bedelsiz oldu-ğu iddiası yanlış. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca basın toplantısında bu iddiayı yanlışlayarak her tanı kiti için ücret ödendiğini belirtmiş.

Sonuç olarak;

Çin’in gönderdiği 2 milyon virüs kiti için ücreti Atatürk ödedi diyerek ücret talep etmediği iddiası