Kola, Ölüm Riskini %20 Artırırken 6 Bardağa Kadar Kahve ve Çay %26 Azaltıyor mu?
İddia şöyle;

Bir Twitter hesabının 20 Nisan 2023’te yaptığı paylaşımda kola gibi gazlı içeceklerin ölüm riskini %20 artırdığı, günde 6 bardağa kadar kahve ve çay içenlerin ise ölüm risklerinin sırasıyla %26 ve %21 azaldığı iddia edildi.

İddia birçok sosyal medya hesabı ve haber platformu tarafından hızla paylaşıldı. 

İddia Nasıl Yayıldı?

Twitter’da özellikle 20 Nisan günü hızla yayılan paylaşım, Harvard Üniversitesi’nde yürütülen bir araştırmanın sonuçlarına dayanıyor. Üniversite tarafından basın bülteni haline getirilen “Tip 2 Diyabetli Erişkinlerde İçecek Tüketimi ve Mortalite: İleriye Dönük Kohort Çalışması” adlı araştırma, The BMJ’de yayınlanmış. Sosyal medyada yayılan paylaşımlarda ise hatalı ve eksik aktarılmış. 

Araştırmanın Sonuçları Diyabet 2 Hastalığına Sahip Yetişkinler ile İlgili

“Tip 2 Diyabetli Erişkinlerde İçecek Tüketimi ve Mortalite: İleriye Dönük Kohort Çalışması” adlı makale açık erişimde. Bunun yanında, bu araştırmanın sonuçlarının aktarıldığı bir basın bülteni Harvard Üniversitesi bünyesinde duyurulmuş. 
İncelenen iddiaların dayanağı bültenin başlığı şöyle: “Herkes İçin Kötü, Şekerli İçecekler Tip 2 Diyabet Hastaları İçin Erken Ölüm Riskini Artırabilir.” Çalışma, şekerli içeceklerin günlük bir porsiyonunu su, çay veya kahve ile değiştirmenin erken ölüm riskini %18'e kadar azalttığını gösteriyor.
Tip 2 Diyabet hastaları üzerinde yürütülen araştırma, kahve, çay, az yağlı inek sütü ve sade su gibi içeceklerin içilmesini, erken ölüm riskinin azalmasıyla ilişkilendiriyor. Araştırma, yaklaşık 18,5 yıl boyunca Tip-2 diyabete sahip 9252 kadın ve 3519 erkeğe ait veriler kullanılarak yürütülmüş. Katılımcılar her 2-4 yılda bir gazlı şekerli içecekleri ne kadar sık tükettiklerini bildirmişler.

Tip 2 Diyabetlilerde Gazlı İçeceklerin Sağlıklı Alternatifle Değiştirilmesi Ölüm Riskini %18 Düşürüyor

Bulgular, bu içecekleri düzenli tüketenler arasında tüm nedenlere bağlı ölüm oranının, kardiyovasküler hastalık insidansının ve ölüm oranının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Bu içeceklerden her ek günlük porsiyon, yüzde 8 daha yüksek tüm nedenlere bağlı ölüm oranıyla ilişkilendirilmiş. Tersine, kahve, çay, az yağlı inek sütü ve/veya su gibi daha sağlıklı içecekleri düzenli olarak tüketenler arasında tüm nedenlere bağlı ölüm ve kardiyovasküler hastalık insidansı ve ölüm oranı azalmış.
Günlük bir gazlı/şekerli içeceğin bir kahve ile değiştirilmesi, %18 daha düşük “tüm nedenlere bağlı ölüm riski”, %20 daha düşük kardiyovasküler hastalık ölüm riski ile ilişkilendirilmiş. %16 ve %24 daha düşük risk ile çayda; %16 ve %20 daha düşük risk ile suda, %12 ve %19 daha düşük risk az yağlı inek sütünde gözlemlenmiş. 

İddia KISMEN YANLIŞ

Bir Twitter hesabının 20 Nisan 2023’te yaptığı paylaşımda kola gibi gazlı içeceklerin ölüm riskini %20 artırdığı, günde 6 bardağa kadar kahve ve çay içenlerin ise ölüm risklerinin sırasıyla %26 ve %21 azaldığı iddia edilmişti. İddiaların dayanağı, Harvard Üniversitesi’nde Tip 2 Diyabet hastalarıyla yaklaşık 18 yıl süreyle yürütülen bir araştırmanın yeni yayımlanan sonuçları. Sosyal medyada bu araştırmanın sonuçları eksik ve hatalı aktarılıyor. Araştırma Tip 2 Diyabetlilerde gazlı/şekerli içeceklerin daha sağlıklı bir alternatifle değiştirilmesinin ölüm riskini %18 düşürdüğünü belirtiyor.

Sonuç olarak;

Kola içenlerin ölüm riskininin %20 arttığı fakat 6 bardağa kadar kahve ve çay içenlerin ölüm riskinin %26’ya kadar azaldığı iddiası kısmen yanlış.